Vraag & antwoord | F&L-expertisecentrum

Zoek een gespecialiseerde F&L-behandelaar bij u in de buurt!

Het F&L-behandelprogramma voor dyslexie is het vervolg op Taal in Blokjes.
F&L is het enige programma dat naadloos aansluit op Taal in Blokjes.

Zoek F&L behandelaar

F&L methode® en Taal in Blokjes

Wat is Taal in Blokjes?

Taal in Blokjes is een interventiepakket voor de ondersteuning van leerlingen die moeite hebben met lezen en/of spellen. Taal in Blokjes gebruikt een vaste kleurcodering voor klanken, volgt de structuur van de Nederlandse taal en legt uit hoe woorden in elkaar zitten.

Het pakket bestaat uit werkboeken, handleiding/ oefenmappen, diverse materialen en software voor lezen, spellen en basisvaardigheden.
De werkvormen zijn multisensorieel en interactief: taal leren door horen, zien, voelen en samen doen. Hoe meer manieren je gebruikt om iets aan te bieden, hoe beter dit geleerd en onthouden kan worden.

Taal in Blokjes is methode onafhankelijk en kan naast elke taalmethode worden ingezet voor de interventie en preventie bij lees- en spellingproblemen op niveau ON1,2 en 3. Taal in Blokjes kan individueel, in groepjes en in de klas worden gebruikt.

Taal in Blokjes kan ook als evidence-based interventie voor lezen én voor spellen op ON niveau 2 en 3 worden ingezet als voortraject van de vergoede dyslexiezorg.

Taal in Blokjes is een uitsnede van de F&L methode® (Fonologische en Leerpsychologische methode) en wetenschappelijk onderbouwd. De F&L methode® is hét vervolg op Taal in Blokjes voor de gespecialiseerde dyslexiebehandeling. De koppeling tussen interventie met Taal in Blokjes en behandeling met de F&L methode® zorgt voor een efficiënte en goede Ketenzorg tussen school, ouders en de praktijk of instelling.

Bekijk onze website: www.taalinblokjes.nl

Bekijk ook de vragen:

Taal in Blokjes kan op verschillende ondersteuningsniveaus worden gebruikt naast de reguliere taalmethode. Bekijk hiervoor het Stappenplan implementatie Taal in Blokjes op school.

Kijk naar het Stappenplan Implementatie Taal in Blokjes op school, hier staan onder andere basisopzetten in voor de ondersteuningsniveaus 1,2 en 3 en voorbeelden van werkvormen. Per ondersteuningsniveau wordt een basisopzet voor de aanschaf van werkboeken en materialen gegeven.

Kijk ook naar het Inspiratieboek Taal in Blokjes voor een overzicht van werkboeken, materialen, werkvormen en software.
In het Inspiratieboek Taal in Blokjes (48 blz.) staat veel informatie over de methode en de basiswerkvormen lezen en spellen. Alle materialen en software worden beschreven met doelstelling, uitleg en voorbeelden. Bekijk het Inspiratieboek digitaal of vraag een exemplaar aan bij info@taalinblokjes.nl

Voor informatie over de Taal in Blokjes software ga naar:
Taal in Blokjes Reader software en de Taal in Blokjes Module software

Zie ook: Wat is het verschil tussen de Taal in Blokjes Reader software en de Taal in Blokjes Module software?

Wist je dat je met de Taal in Blokjes software ook een lees- en spellingtraining kan opzetten om op school en thuis te oefenen?
Ga naar Leerlingbegeleiding thuis - lezen en spellen met de Taal in Blokjes Reader.pdf voor een voorbeeld van een behandelplan lezen en spellen met de Taal in Blokjes Reader software.

Op de website https://www.taalinblokjes.nl/videos/ staan een aantal video's waarin leerlingen oefenen met een aantal werkvormen van Taal in Blokjes.

Je kan ook overwegen om onze Workshop Taal in Blokjes te volgen. In de workshop leren leerkrachten/ taalspecialisten etc. onder andere om het lezen en spellen te beoordelen aan de hand van een casus (niveau, foutenanalyse, observaties) en om het instapniveau van de Taal in Blokjes behandeling te bepalen. Vervolgens wordt een behandelplan opgezet met de werkboeken, materialen en software van Taal in Blokjes.

Voor wie is Taal in Blokjes?

Taal in Blokjes is voor:

alle leerlingen uit het basisonderwijs die hulp nodig hebben met lezen en spellen
leerlingen met aankomende lees- en/of spellingproblemen die baat kunnen hebben bij een voorschotbenadering (vanaf groep 2 en 3)
leerlingen in het speciaal basisonderwijs
meertalige leerlingen (NT2-onderwijs)
leerlingen met auditieve verwerkingsproblemen
leerlingen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS) en slechthorende leerlingen.

Taal in Blokjes kan ook als evidence-based interventie voor lezen én voor spellen op ondersteuningsniveau 2 en 3 worden ingezet, bijvoorbeeld als voortraject van de vergoede dyslexiezorg.

Meer informatie?
Bekijk het Stappenplan implementatie Taal in Blokjes

Het ‘Stappenplan implementatie Taal in Blokjes op school’ geeft:
- tips voor gebruik op school,
- een basisopzet voor de aanschaf van materiaal,
- een voorbeeld van een stappenplan voor de implementatie van Taal in blokjes op school vanaf groep 2, van minder naar meer intensief, ingedeeld op de verschillende ondersteuningsniveaus. Uiteraard zijn er veel variaties in aanpak mogelijk, afhankelijk van de manier waarop een school Taal in Blokjes wil gaan inzetten.

Bekijk ook het Inspiratieboek Taal in Blokjes. In het Inspiratieboek Taal in Blokjes (48 blz.) staat veel informatie over de methode en alle materialen en software worden beschreven met doelstelling, uitleg en voorbeelden. Je kan de papieren versie kosteloos aanvragen bij info@taalinblokjes.nl Samen met het Stappenplan kan het Inspiratieboek helpen om een eerste keuze te maken.

Is Taal in Blokjes geschikt voor kinderen met TOS?

Ja, Taal in Blokjes is speciaal ontwikkeld voor leerlingen met lees- en spellingproblemen en is ook geschikt voor leerlingen met een TOS.

Taal in Blokjes is een taalkundige, fonologische methode, waarbij de structuur van de Nederlandse taal centraal staat. Taal in Blokjes laat zien hoe de Nederlandse taal in elkaar zit met vaste kleurafspraken voor klanken. Bij de Taal in Blokjes Reader software kan de uitspraak aan de klanken gekoppeld worden met een voorleesstem.

Taal in Blokjes kan in kleine leerstapjes worden aangeboden vanaf de klank-teken koppeling. De eerste werkboeken van Taal in Blokjes hebben een langzame, voorzichtige opbouw en worden ondersteund door veel werkvormen en software.

Taal in Blokjes is een taalmethode die het lezen en spellen in een geïntegreerd systeem aanbiedt.
Het is een auditief-visuele methode waarbij een vaste kleurcode wordt gebruikt voor de fonologische ondersteuning van de klanken. Taal in Blokjes heeft een multi-sensoriele aanpak en legt op een logische, expliciete, heldere en “beeldende” manier uit hoe de Nederlandse Taal in elkaar zit. Taal wordt geleerd met horen, zien en voelen. Leren gaat makkelijker en efficiënter als meer kanalen bij het leerproces worden ingeschakeld.

Taal in Blokjes is methode onafhankelijk en kan naast elke taalmethode worden gebruikt. De methode bestaat uit verschillende werkvormen, materialen, werkboeken en software.

Taal in Blokjes begint bij de basis vanaf niveau begin groep 3 en bouwt de moeilijkheidsgraad op. Ook kan er op een hoger niveau ingestapt worden. Maatwerk is mogelijk, er kunnen kleine stapjes worden gezet maar het tempo kan ook worden verhoogd door sneller door de stof te gaan of hoger in te stappen.
De opbouw van Taal in Blokjes is cumulatief: nieuwe leerstof wordt aangeboden en wat reeds behandeld is, wordt bij een volgend niveau herhaald en verdiept. Het technisch lezen wordt ondersteund door klankcodering, maatregelen voor tekstvereenvoudiging (on andere aangeven van klankstukken, leeshappertje) en door een voorleesstem.

Waarom is Taal in Blokjes is een goede methode voor leerlingen met een TOS?

Taal in Blokjes is een expliciete, hoog gestructureerde methode voor lezen en spellen,
Taal in Blokjes is methode onafhankelijk en kan naast elke taalmethode worden gebruikt gebruiken,
Taal in Blokjes heeft duidelijke leerstappen en een cumulatieve opbouw,
Taal in Blokjes is een multi sensoriële methode : taal leren door horen, zien en doen,
Met Taal in Blokjes is maatwerk mogelijk, het leertempo is individueel in te stellen.
Taal in Blokjes heeft werkvormen voor individueel gebruik, voor groepjes en voor in de klas,
De methode bestaat uit werkboeken en diverse materialen en werkvormen voor lezen en spellen. De werkboeken zijn voor zelfstandig gebruik, elke bladzijde bevat een voorbeeld van wat de bedoeling is, zodat de instructie tot een minimum beperkt is. Bij elk werkboek zit een oefenmap met verdiepingsoefeningen en nakijkvoorbeelden.
Taal in Blokjes heeft uitgebreide software voor lezen, spellen en basisvaardigheden: de Taal in Blokjes Reader software en Taal in Blokjes Module software. De Reader software heeft een eigen bibliotheek op Cito en Avi-niveau maar ook eigen leerstof kan aan de Reader software worden toegevoegd. De Taal in Blokjes Module software heeft modules voor de basisvaardigheden en werkt o.a. met “het sprekende klankenbord” voor de spelling. Schrijven met het sprekende klankenbord is een flexibele werkvorm waarmee leerlingen auditieve woord- en/of zinnendictees en verhaaltjes kunnen schrijven. Deze werkvorm is bedoeld om de spelling te oefenen én uit te leggen.
Bij Taal in Blokjes wordt de klankwaarde van woorden benadrukt, dit kan helpen bij een goede uitspraak van de mondelinge taal.

De Taal in Blokjes Reader software

De Reader software heeft een automatische klankcodering, ook bij teksten die je zelf toevoegt. Onze Reader software kan ook voorlezen. Met een voorleesstem kunnen leerlingen de klanken met kleurcodering goed koppelen aan de uitspraak. De klankwaarde van de Nederlandse letters (klinkers en medeklinkers) wordt hierdoor benadrukt.

Voorbeeld van het gebruik van de voorleesstem met de Taal in Blokjes Reader software.

De voorleesstem geeft het goede voorbeeld bij het uitspreken van de gekleurde klanken. Dit is auditief en visueel heel sterk. Laat de op klank gecodeerde teksten voorlezen waarbij de leerling meekijkt en luistert naar de uitspraak van de gekleurde klanken. Gebruik het met het leeshappertje zodat de leerling de woorden goed kan volgen. Laat de leerling daarna zelf (zonder voorleesstem) of met voorleesstem het verhaal lezen. Er zijn meerdere voorleesstemmen.

https://www.taalinblokjes.nl/taal-in-blokjes-reader/ voor meer informatie.

Is Taal in Blokjes geschikt voor NT2 leerlingen (nieuwkomers)?

Ja, Taal in Blokjes is speciaal ontwikkeld voor leerlingen met lees- en spellingproblemen. maar Taal in Blokjes is ook heel geschikt voor NT2 leerlingen! Zowel op een laag niveau (instromers, alfabetisering, speciale taalklassen) als op een hoger niveau (bijvoorbeeld bij Internationale scholen).

Taal in Blokjes is een taalkundige, fonologische methode, waarbij de structuur van de Nederlandse taal centraal staat. Taal in Blokjes laat zien hoe de Nederlandse taal in elkaar zit, dit geeft NT-2 leerders veel duidelijkheid. Taal in Blokjes is multi-sensorieel en interactief. Taal wordt geleerd met horen, zien en voelen. Leren gaat makkelijker en efficiënter als meer kanalen bij het leerproces worden ingeschakeld.

Taal in Blokjes is een geïntegreerde methode voor lezen en spelling. De werkvormen voor lezen ondersteunen de spelling en en omgekeerd. Taal in Blokjes kan worden ingezet bij meertalige leerlingen en cursisten, zowel op basis- als op gevorderd niveau.

Elke taal heeft zijn eigen klank-teken afspraken, symbolen, regels. De eigenschappen van een taal bepalen voor een groot deel hoe je de taal het beste kan leren. Zo is Taal in Blokjes een goede aanpak voor het leren van de Nederlandse taal maar niet voor bijvoorbeeld het leren van de Engelse of Franse taal.

Voor een twee taalleerder is het belangrijk dat hij de systematiek van de nieuwe taal begrijpt. Wat bij het leren van de eerste taal een goede aanpak is, kan helemaal niet werken bij het leren van een andere taal.

Waarom is Taal in Blokjes is een goede methode voor NT-2 leerlingen?

Taal in Blokjes is een expliciete, hoog gestructureerde methode voor lezen en spellen die uitlegt uit hoe de Nederlandse taal in elkaar zit,
Taal in Blokjes is methode onafhankelijk en kan naast elke taalmethode worden gebruikt gebruiken,
Taal in Blokjes heeft duidelijke leerstappen en een cumulatieve opbouw,
Taal in Blokjes is een multisensoriële methode : taal leren door horen, zien en doen,
Met Taal in Blokjes is maatwerk mogelijk, het leertempo is individueel in te stellen.
Taal in Blokjes heeft werkvormen voor individueel gebruik, voor groepjes en voor in de klas,
De methode bestaat uit werkboeken en diverse materialen en werkvormen voor lezen en spellen. De werkboeken zijn voor zelfstandig gebruik, elke bladzijde bevat een voorbeeld van wat de bedoeling is, zodat de instructie tot een minimum beperkt is. Bij elk werkboek zit een oefenmap met verdiepingsoefeningen en nakijkvoorbeelden.
Taal in Blokjes heeft uitgebreide software voor lezen en spellen: de Taal in Blokjes Reader software en Taal in Blokjes Module software. De Reader software heeft een eigen bibliotheek op Cito en Avi-niveau maar ook NT-2 teksten en eigen leerstof kunnen aan de Reader software worden toegevoegd.
Bij Taal in Blokjes wordt de klankwaarde van woorden benadrukt, dit kan helpen bij een goede uitspraak van de mondelinge taal.

Nederlands een transparante taal

Het Nederlands is een vrij transparante taal en maakt gebruik van een vrij eenduidige klank-teken koppeling. Aan de klanken zijn regels gekoppeld. Taal in Blokjes is een auditief-visuele methode waarbij een vaste kleurcode wordt gebruikt voor de fonologische ondersteuning van de klanken. In de Nederlandse taal hoeft de spelling van de meeste woorden niet uit het hoofd geleerd te worden. De spelling van het Nederlands woorden kan veelal worden afgeleid uit klanken en klankregels. Taal in Blokjes legt uit hoe dit moet.

Taal in Blokjes legt op een logische, expliciete, heldere en “beeldende” manier uit hoe de Nederlandse Taal in elkaar zit. Er wordt niet uitgegaan van ‘taalgevoel’of impliciet leren. De aanpak is multisensorieel: taal leren door luisteren, zien en doen. Hoe meer zintuigen je gebruikt, hoe makkelijker je iets leert. Ook het leren van een taal is dit zeer effectief.

Taal in Blokjes is methode onafhankelijk en kan naast elke taalmethode worden gebruikt. De methode bestaat uit verschillende werkvormen, materialen, werkboeken en software.

Taal in Blokjes begint bij de basis vanaf niveau begin groep 3 en bouwt de moeilijkheidsgraad op. Ook kan er op een hoger niveau ingestapt worden. Maatwerk is mogelijk, er kunnen kleine stapjes worden gezet maar het tempo kan ook worden verhoogd door sneller door de stof te gaan of hoger in te stappen.
De opbouw van Taal in Blokjes is cumulatief: nieuwe leerstof wordt aangeboden en wat reeds behandeld is, wordt bij een volgend niveau herhaald en verdiept. Het technisch lezen wordt ondersteund door klankcodering, maatregelen voor tekstvereenvoudiging (on andere aangeven van klankstukken, leeshappertje) en door een voorleesstem.

De Taal in Blokjes Reader software

De Reader software heeft een automatische klankcodering, ook bij teksten die je zelf toevoegt. Onze Reader software kan ook voorlezen. Met een voorleesstem kunnen anderstalige leerlingen de Nederlandse klanken met kleurcodering goed koppelen aan de uitspraak. De klankwaarde van de Nederlandse letters (klinkers en medeklinkers) wordt hierdoor benadrukt. Dit helpt met het leren van de spelling en verduidelijkt de uitspraak van woorden.

Voorbeeld van het gebruik van de voorleesstem met de Taal in Blokjes Reader software.

De voorleesstem geeft het goede voorbeeld bij het uitspreken van de gekleurde klanken. Dit is auditief en visueel heel sterk. Laat de op klank gecodeerde teksten voorlezen waarbij de leerling meekijkt en luistert naar de uitspraak van de gekleurde klanken. Gebruik de voorleesstem met het leeshappertje zodat de leerling de woorden goed kan volgen. Laat de leerling daarna zelf (zonder voorleesstem) of met voorleesstem het verhaal lezen. Er zijn meerdere voorleesstemmen. Zie ook het Inspiratieboek Taal in Blokjes blz. 10, 11 en 2- t/m 25 en https://www.taalinblokjes.nl/taal-in-blokjes-reader/ voor meer informatie.

De Taal in Blokjes Module software heeft modules voor de basisvaardigheden en werkt o.a. met “het sprekende klankenbord” voor de spelling. Schrijven met het sprekende klankenbord is een flexibele werkvorm waarmee leerlingen auditieve woord- en/of zinnendictees en verhaaltjes kunnen schrijven. Deze werkvorm is bedoeld om de spelling te oefenen én uit te leggen.

zie ook: Taal in Blokjes software.pdf

Meer informatie?

Vraag (kosteloos) het Inspiratieboek Taal in Blokjes aan (48 blz.) In dit boek staat veel informatie over de methode en alle materialen en software worden beschreven met doelstelling, uitleg en voorbeelden.
Mail hiervoor naar info@taalinblokjes.nl

Vraag het Stappenplan Implementatie Taal in Blokjes op school aan. In dit Stappenplan staan basisopzetten van materiaal beschreven op verschillende ondersteuningsniveaus met voorbeelden van gebruik. Het Stappenplan is geeft ook goede handvatten voor gebruik bij NT-2 onderwijs.

Mail hiervoor naar: info@taalinblokjes.nl

Op de website taalinblokjes.nl staan video's die op een school zijn gefilmd. Dit geeft ook veel informatie over de toepassing van Taal in Blokjes in groepjes of in de klas.

Bezoek de website van het F&L-expertisecentrum, op deze website staat veel praktische informatie bij de FAQ: https://www.fenlexpertisecentrum.nl/faq/
Bijvoorbeeld hoe Taal in Blokjes te combineren met een bepaalde taalmethode.

Op welke manier kan je Taal in Blokjes inzetten?

Taal in Blokjes kan worden ingezet als:

als preventie
als interventie op niveau ON 2 en 3
als interventie voorafgaand aan de aanmelding voor de vergoede dyslexiezorg (ED)
als ondersteuning bij de reguliere taalmethode, bijvoorbeeld Staal, Veilig Leren Lezen, Spelling op Maat (ON 1)
als aanvulling op leesmethodieken zoals Leesbegeleiding van Luc Koning, Ralfi, Connect, Begeleid Hardop Lezen, Bouw!...

als software voor het verbeteren van de klank-teken koppeling, de spelling en de leesvaardigheid op woord- en tekstniveau voor groep 3 tot groep 8: Taal in Blokjes Reader software en Taal in Blokjes Module software

Meer weten?

Wat is het verschil tussen Taal in Blokjes en de F&L methode®?

F&L-methode^®
Bij hardnekkige lees- en/of spellingproblemen en bij dyslexie is specialistische behandeling nodig. Het F&L-behandelprogramma is hét vervolg op Taal in Blokjes voor de behandeling van dyslexie (ON 4).

Het F&L- behandelprogramma is wetenschappelijk onderbouwd en evidence-based zie hiervoor de vraag Is de F&L methode® / Taal in Blokjes wetenschappelijk onderzocht? Het F&L-behandelprogramma heeft modules voor lezen, spellen en basisvaardigheden en de F&L-Reader. Het F&L-programma bestaat uit meer dan 60 modules maar de behandelaar kan ook geheel zelf zijn/haar eigen oefeningen samenstellen. De behandelaar zet het huiswerk klaar in het thuisaccount van de leerling en krijgt feedback m.b.t. het oefenen. Het programma heeft uitgebreide mogelijkheden, een logboek en de vorderingen worden bijgehouden.

Het F&L-behandelprogramma wordt gebruikt door gespecialiseerde praktijken/instellingen voor de behandeling van dyslexie en aanverwante lees- en spellingproblemen. Ben je een praktijkhouder of behandelaar en wil je meer weten over de mogelijkheden van een licentie? Mail hiervoor naar info@fenlsoftware.nl

Alleen F&L-geregistreerde praktijken en instellingen gebruiken de F&L methode^®. Deze praktijken kan je vinden door het zoekvak op onze website te gebruiken: "Zoek een F&L-behandelaar bij u in de buurt!"

Taal in Blokjes is de schoolversie van de F&L-methode®, het is een uitsnede van het F&L-behandelprogramma en speciaal ontwikkeld als interventie voorafgaand aan de behandeling voor dyslexie. Taal in Blokjes biedt materialen, software en workshops. Het Taal in Blokjes pakket wordt gebruikt op scholen, bijvoorbeeld met een schoolarrangement op maat, en in praktijken voor logopedie en remedial teaching.

Taal in Blokjes is een methode-onafhankelijk lees- en spellingpakket voor de aanpak van lees- en spellingproblemen op school (ON 2 en ON 3). Taal in Blokjes wordt tevens aangeboden aan risicoleerlingen met lees- en/ of spellingproblemen vanaf de 2e helft groep 2 (voorschotbenadering). Ook leerlingen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS) en NT2- leerlingen krijgen hulp met Taal in Blokjes.

Taal in Blokjes kan als interventie op ON 3 worden ingezet voor lezen én spellen als voortraject van de vergoede dyslexiezorg.

Ketenzorg

Taal in Blokjes is een uitsnede van de F&L methode® en is sinds 2009 beschikbaar voor scholen en hulpverleners. Het vervolg op Taal in Blokjes is de F&L methode®. De F&L methode® is de enige methode voor de behandeling van dyslexie met een continuüm van zorg tussen interventie op school met Taal in Blokjes en behandeling voor dyslexie met het F&L-behandelprogramma. Hiermee is een efficiënte en goede ketenzorg mogelijk tussen school, ouders en de praktijk of instelling.
De koppeling tussen de hulp met Taal in Blokjes en de behandeling met de F&L methode® zorgt voor een optimale afstemming van de hulp. Scholen die Taal in Blokjes gebruiken, kunnen hun leerlingen goed ondersteunen bij een F&L-dyslexiebehandeling.

Meer weten? Zie onze brochure: Ketenzorg: van Taal in Blokjes naar de F&L methode

Is de F&L methode® / Taal in Blokjes wetenschappelijk onderzocht?

Ja, er zijn verschillende onderzoeken naar de effectiviteit van de F&L-methode gedaan.

Wetenschappelijk onderzoek | Zoetermeergezond.nl

De F&L-methode is wetenschappelijk onderzocht aan de universiteit van Utrecht en bij het Expertisecentrum Nederlands, Nijmegen. Zie hiervoor o.a. de publicaties in het tijdschrift voor Orthopedagogiek van E.C. van Geffen, M. Berends en J. Franssens (2008) en de publicaties in het tijdschrift voor Orthopedagogiek en Pedagogische Studiën en van M.A.R. Gijsel (2009) en van M.A.R. Gijsel en A.M.T. Bosman (2010).

Je kan meer lezen bij F&L methode® » publicaties

Er is in 2021 door het Expertisecentrum Nederland ook een taakanalyse uitgevoerd naar de effectiviteitskenmerken van Taal in Blokjes. Bekijk de analyse.

Waar kan ik meer achtergrondinformatie vinden over de F&L methode®?

Meer achtergrondinformatie is te vinden bij F&L methode® » publicaties.

Leestips:

Het artikel "Taal in Blokjes" (1997) over de F&L methode®.
Het artikel over de effectonderzoeken (2010) uit het Tijdschrift voor Remedial Teaching.

Waar komen de kleuren van Taal in Blokjes vandaan?

Het Taal in Blokjes klankenbord met de specifieke afspraken van kleuren voor klanken is in 1987 bedacht door Thalita Boumans toen zij de F&L-methode® (Fonologische en Leerpsychologische methode) voor de behandeling van dyslexie ontwikkelde. Deze methode is wetenschappelijk onderbouwd en onderzocht. Het F&L-behandelprogramma wordt gebruikt door praktijken en instellingen die dyslexie en aanverwante lees- en spellingproblemen behandelen.

In 2009 ontwikkelde zij de schoolversie van de F&L-methode ofwel Taal in Blokjes.

Taal in Blokjes is een uitsnede van de F&L-methode® voor gebruik op school (Taal in Blokjes is de F&L-schoolversie). De F&L-methode® is de enige methode voor de behandeling van dyslexie die ook een remediërend interventiepakket voor scholen heeft. Hiermee is de Ketenzorg gewaarborgd. Inmiddels gebruiken steeds meer scholen Taal in Blokjes

Waarom zijn de medeklinkers blauw en de stomme klinkers oranje? Met de keuze van kleuren voor de soorten klinkers en medeklinkers heeft Thalita Boumans rekening gehouden met 'het kleurenbeeld' van het gehele woord. Zo zijn er veel meer medeklinkers dan klinkers en is blauw een rustige "steunkleur" voor de klinkers. Voor de stomme klinker is oranje gekozen omdat de stomme klinkers onbeklemtoond zijn, vaak meerdere keren voorkomen in een woord en oranje een relatief 'zachte' en 'rustige' kleur is. Toen bleven er nog drie kleuren over: groen, geel en rood. Rood is gebruikt voor de twee-teken klinkers omdat deze het lastigste zijn om te leren. Rood heeft een grote attentiewaarde. Vervolgens is geel gekozen voor de lange klinkers omdat de lange klinkers (zonder regel) met twee letters worden geschreven en twee gele letters (of twee blokjes) geven een rustiger (lees)beeld dan twee groene letters of blokjes. Toen bleef groen over voor de korte klinkers.

Wat is het F&L-expertisecentrum?

Ga naar www.fenlexpertisecentrum.nl voor:

De uitgebreide sectie FAQ-vragen: vragen over Taal in Blokjes, het F&L-behandelprogramma voor dyslexie, praktijkvragen, werkvormen, aansluiting bij een bepaalde taalmethodes, taalkundige vragen enz.
Hulp bij het inzetten van TiB op school
Vragen en advies over leerlingbegeleiding
Verdieping, visie en achtergrond van Taal in Blokjes
De Ketenzorg: Taal in Blokjes op school en de F&L-methode voor de behandeling van dyslexie
Het vervolg op Taal in Blokjes: het F&L-behandelprogramma voor dyslexie
Zoek een F&L-behandelaar bij jou in de buurt, typ postcode of plaatsnaam in ons zoekvak en vind geregistreerde F&L-praktijken en instellingen bij jou in de buurt.

Is Taal in Blokjes voor lezen of voor spelling?

Taal in Blokjes is een geïntegreerde methode voor lezen én spelling. Lezen en spelling zijn twee kanten van dezelfde munt, ze hebben allebei betrekking op dezelfde Nederlandse woorden.

De werkvormen voor lezen (decoderen) en spellen (coderen) versterken elkaar en vullen elkaar aan binnen deze methode. Zo geeft het fonologisch coderen van teksten (klanken kleuren) ook inzicht in de spelling van woorden. Naar gelang het leerdoel kan het accent wel meer op lezen of op spelling komen te liggen.

Zie ook:

Waarom kan een leerling beter leren lezen en spellen met de Taal in Blokjes?

Omdat Taal in Blokjes een fonologische methode is met vaste kleuren voor klanken en regelafspraken die gekoppeld zijn aan de klanken. Lezen en spellen zijn geïntegreerd binnen één methode, de werkvormen voor lezen ondersteunen het spellen en andersom. De woordstructuren worden expliciet uitgelegd en geoefend. De schriftelijke taal wordt in kleine logische stapjes uitgelegd en elk voorgaand niveau komt weer terug in een hoger niveau.

Bij Taal in Blokjes leren de leerlingen hoe woorden in elkaar zitten met horen, zien, voelen en zelf doen. De methode is multisensorieel: auditief, visueel, tactiel/motorisch. In het algemeen is het zo dat je makkelijker leert naarmate er meer zintuigen worden ingeschakeld.

Het begrijpen hoe woorden in elkaar zitten, vergemakkelijkt het proces van lezen en spellen. De leerling leert hoe je de geheime code van de taal kan kraken.

Voor lezen moet een leerling begrijpen hoe woorden in elkaar zitten, bijvoorbeeld: hoe lees je lange woorden, hoe spreek je woorden uit met de regels voor de korte en de lange klinkers, Wanneer lees je ‘haken’ en wanneer lees je ‘hakken’? Hoe herken je de stomme klinkers in woord zoals in ‘boekje’, ‘begin’ en ‘fluisteren’? Dit is belangrijk voor de uitspraak. Met lezen kunnen woorden sneller ‘ontsleuteld’ worden als de leerling begrijpt hoe woorden in elkaar zitten.

Om een woord goed op te schrijven, moet een leerling eerst begrijpen hoe een woord in elkaar zit. Hierbij kan (veel) lezen erg nuttig zijn. Zeker als de woorden op klank zijn gecodeerd. Eerst kijken hoe woorden in elkaar zitten en dan zelf doen: van decoderen naar coderen. Welke klanken zijn er gebruikt en welke regels zijn er toegepast? Wanneer schrijf je ‘haken’ en wanneer schrijf je ‘hakken’? Alle woorden uit het hoofd leren kan niet, onze taal is gebouwd op klanken en regels.

Ga naar www.taalinblokjes.nl

Heeft Taal in Blokjes software voor lezen en spellen?

Jazeker, zie hiervoor de FAQ's:

Zie ook “Ik wil een behandelplan lezen en spellen voor een leerling samenstellen met Taal in Blokjes, hoe pak ik dat aan?”

Zie ook “het sprekende klankenbord” "En het leeshappertje"

Wat is de Taal in Blokjes software?

Taal in Blokjes heeft twee softwareprogramma’s die elkaar aanvullen: de Taal in Blokjes Reader software met uitgebreide mogelijkheden voor technisch lezen op tekstniveau en de Taal in Blokjes Module software met technisch lezen op woordniveau, spelling en basisvaardigheden. Met de software van Taal in Blokjes (Reader en Module software) kan het technisch lezen van groep 3 tot en met groep 8 worden geoefend.

Taal in Blokjes Module software: heeft klankenborden en woordenlijsten in oplopende moeilijkheidsgraad voor de spelling, oefent basisvaardigheden en woordlezen. De module software is voor behandeling op school/praktijk en heeft géén leerlingaccounts maar houdt wel per leerling de resultaten bij.

Bij de Taal in Blokjes Reader software ligt de nadruk op tekstlezen. De Taal in Blokjes Reader software is speciaal ontwikkeld voor kinderen die extra leesondersteuning nodig hebben. Door de klankhulp en diverse opmaakmogelijkheden wordt het technisch lezen vereenvoudigd en aantrekkelijk gemaakt. Dit heeft een positieve uitwerking op de leesmotivatie. Na een periode waarbij veel nadruk werd gelegd op woordlezen, mag het lezen en begrijpen van teksten zich verheugen op een toenemende belangstelling. Het doel van technisch lezen is begrijpen wat er staat. Bij tekstlezen gaat het om functioneel lezen, leesvloeiendheid en zelfredzaamheidslezen.

Meer weten:

Bekijk de pdf: Taal in Blokjes software.pdf
Bekijk de Taal in Blokjes op onze website

Wat is het vervolg op Taal in Blokjes?

De F&L methode® is hét vervolg op Taal in Blokjes. De F&L methode is ® (Fonologische en Leerpsychologische methode) is een uitgebreid evidence-based programma voor de behandeling van dyslexie, hardnekkige lees- en spellingproblemen en aanverwante taalproblemen.

Waar komt Taal in Blokjes vandaan? Taal in Blokjes is de schoolversie van de F&L methode®, het is een uitsnede van de F&L methode® voor de behandeling van kinderen met dyslexie. Met het F&L-behandelprogramma worden al jaren goede resultaten behaald door in dyslexie gespecialiseerde praktijken/ instellingen. De F&L methode® is wetenschappelijk onderbouwd en evidence based. bekijk publicaties over de F&L methode®

De F&L methode® is door Thalita Boumans in 1987 ontwikkeld vanuit de praktijk van het behandelen en gaat uit van de klankstructuur van de Nederlandse taal. Het is een cognitieve en taalkundige (fonologische) methode voor lezen en spellen. Lezen en spellen worden aangeboden in één geïntegreerd systeem, de werkvormen voor lezen ondersteunen het spellen en omgekeerd.

De F&L methode® is de enige methode voor de behandeling van dyslexie die ook een remediërend interventiepakket voor scholen heeft: Taal in Blokjes.

De koppeling tussen hulp op school met Taal in Blokjes (ondersteuningsniveau 2 en 3) en

specialistische behandeling met de F&L methode® (ondersteuningsniveau 4) zorgt voor een optimale afstemming rondom de leerling.

Het F&L-behandelprogramma wordt gebruikt door gespecialiseerde praktijken/instellingen voor de behandeling van dyslexie en aanverwante lees- en spellingproblemen. Wil je meer weten over het F&L-behandelprogramma? Ben je een praktijkhouder of behandelaar en wil je informatie over de mogelijkheden van een licentie? Mail hiervoor naar info@fenlsoftware.nl

Ben je op zoek naar een F&L-behandelaar bij jou in de buurt? Alleen F&L-geregistreerde praktijken en instellingen gebruiken de F&L methode^®. Deze praktijken kan je vinden door het zoekvak op onze website te gebruiken: "Zoek een F&L-behandelaar bij u in de buurt!"

Wat is de F&L-methode software?

Het F&L-behandelprogramma is hèt vervolg op Taal in Blokjes. De F&L methode® software is een uitgebreid behandelprogramma voor lezen en spellen met een thuisprogramma. Het programma is ontwikkeld voor de behandeling van dyslexie en aanverwante taalproblemen. De software wordt door praktijken en instellingen gebruikt voor de specialistische behandeling van dyslexie en lees- en spellingproblemen.

Bij dyslexie is specialistische behandeling nodig. De F&L methode® software is een uitgebreid evidence-based programma voor de behandeling van dyslexie en hardnekkige lees- en/of spellingproblemen. De F&L methode® is het enige behandelprogramma dat naadloos aansluit op Taal in Blokjes. Het programma wordt zowel voor vergoede als onvergoede zorg ingezet. F&L-praktijken en instellingen begeleiden leerlingen met dyslexie, dyslectische problemen en aanverwante taalproblemen zoals auditieve verwerkingsproblemen.

Zie ook onze brochure: Ketenzorg: van Taal in Blokjes naar de F&L methode

Het F&L-behandelprogramma is ingedeeld in modules voor lezen, spellen en basisvaardigheden, in opklimmende moeilijkheidsgraad. De ervaren behandelaar kan echter ook geheel zelf programmaonderdelen samenstellen om de behandeling nog beter af te stemmen op de behoefte van de leerling.

Om de effectiviteit van de dyslexiebehandeling te vergroten, werkt de leerling thuis met de F&L-leerlingsoftware. Het huiswerk wordt door de behandelaar vanuit de behandelsoftware klaargezet. Het programma heeft een logboek en houdt de vorderingen bij.

Binnen het F&L-behandelprogramma wordt cognitief, auditief, visueel-analytisch en taakgericht gewerkt vanuit leerpsychologische principes. De training van het fonologisch bewustzijn is vanaf het begin geïntegreerd in alle werkvormen. De methode gaat uit van de klanken van de taal. Het gebruik van een kleurcode voor klanken, klinkerafhankelijke regels en regelsymbolen maakt de klank- en regelstructuur van het taalsysteem zichtbaar.

Naast het oefenen met bestaande woorden wordt in de F&L methode® software ook geoefend met abstracte klankreeksen en pseudowoorden. De ondersteuning van de klank-teken koppeling door middel van de kleurcodering wordt ook doorgevoerd bij leenwoordklanken en de leenwoordspelling.

Voor extra informatie en een indruk van het behandelprogramma is te vinden op www.fenlexpertisecentrum.nl » Indruk F&L methode®

Wil je zelf ook leerlingen behandelen met de F&L methode® software? Voor meer informatie over de F&L-software en licenties kan je contact opnemen met ons secretariaat: info@fenlexpertisecentrum.nl of bellen naar 0345 544 617

Zoek je een F&L-behandelpraktijk?

Ga dan naar ons zoekvak: Zoek een F&L-behandelaar bij u in de buurt! Vul je plaatsnaam of postcode in in het zoekvak en zoek een F&L-behandelpraktijk bij jou in de buurt.

Wat is de Ketenzorg van Taal in Blokjes naar F&L-behandeling?

De F&L methode® is hét vervolg op Taal in Blokjes. Het F&L-behandelprogramma is een uitgebreid evidence-based programma voor de behandeling van dyslexie en aanverwante taalproblemen.

De koppeling tussen hulp op school met Taal in Blokjes (ondersteuningsniveau 2 en 3) en specialistische behandeling met de F&L methode® bij een gespecialiseerde dyslexiepraktijk (ondersteuningsniveau 4) zorgt voor een optimale afstemming rondom de leerling zorgt voor een optimale afstemming rondom de leerling en een efficiënte en goede ketenzorg tussen school, ouders en praktijk. Scholen die hun leerlingen helpen met Taal in Blokjes kunnen ook hun leerlingen ondersteunen bij de F&L-behandeling. Meer weten? Zie onze brochure: Ketenzorg: van Taal in Blokjes naar de F&L methode

Zoek je een F&L-behandelpraktijk?

Met het zoekvak op onze website taalinblokjes.nl kan je snel een F&L-geregistreerde praktijk/instelling vinden die werkt met de F&L methode® en die de (ED) diagnostiek en behandeling kan verzorgen. Typ je plaats/postcode in het zoekvak en je ziet gelijk wie jou en je leerling kan helpen.

Praktijken en instellingen die de F&L methode® gebruiken zijn te herkennen aan ons keurmerk.

Hoe worden Taal in Blokjes en de F&L-methode® ingezet bij de Ketenzorg?

Tip: bekijk de brochure Ketenzorg Dyslexie: van Taal in Blokjes naar F&L-dyslexiebehandeling

De F&L-methode® is ontwikkeld vanuit de praktijk voor de behandeling van dyslexie en (ernstige) lees- en spellingproblemen. De methode bestaat o.a. uit een zeer uitgebreid computerprogramma ingedeeld in modules en is evidence based.

Taal in Blokjes, ook bekend als de F&L-schoolversie, is ontwikkeld als interventieprogramma voor scholen. Het is een uitsnede van de F&L-methode®. Taal in Blokjes wordt op scholen en praktijken gebruikt bij de begeleiding en behandeling van leerlingen met lees- en spellingproblemen.

Bij zeer hardnekkige lees- en/of spelling problematiek of dyslexie kan worden overgegaan naar specialistische behandeling met het F&L-behandelprogramma.
De koppeling tussen interventie met Taal in Blokjes op school en behandeling met het F&L-behandelprogramma zorgt voor een doorlopende leerlijn.

Omdat scholen die Taal in Blokjes gebruiken al bekend zijn met de basisprincipes van de F&L-methode, kunnen zij de leerling optimaal ondersteunen bij zijn/haar dyslexiebehandeling. Op deze wijze is een efficiënte en goede Ketenzorg mogelijk tussen een school, ouders en de praktijk/instelling.

De F&L-methode® is de enige methode voor de behandeling van dyslexie die zorgt voor een continuüm van hulp van school naar dyslexiebehandeling. Bij alle andere programma’s voor de behandeling van (ernstige) dyslexie is er geen sprake van een koppeling tussen een (remediërend) schoolprogramma en het behandelprogramma voor dyslexie.

Zoek je een F&L-behandelpraktijk?

Praktijken en instellingen die de F&L methode® gebruiken zijn te herkennen aan ons keurmerk.

Hoe vind ik een dyslexiebehandelaar die behandelt met de F&L-methode?

Soms is een interventie met Taal in Blokjes niet voldoende en is doorverwijzing voor nader onderzoek en specialistische behandeling voor dyslexie nodig. Werkt jouw leerling met Taal in Blokjes en heeft je leerling gespecialiseerde behandeling voor dyslexie nodig? Of is er sprake van ernstige lees- en/of spellingproblemen?

Voor de behandeling wordt de F&L methode® gebruikt. De F&L methode® is hét vervolg op Taal in Blokjes.

Neem contact op met een F&L-behandelaar bij jou in de buurt via ons zoekvak.

Praktijken en instellingen die de F&L methode® gebruiken zijn te herkennen aan ons keurmerk.

Taal in Blokjes als interventie in de praktijk

Wat is het Stappenplan implementatie Taal in Blokjes op school en hoe vraag ik dit aan?

Het Stappenplan Implementatie Taal in Blokjes op school geeft een basisopzet van groep 2 t/m groep 8 voor de Ondersteuningsniveaus 1, 2 en 3 van minder naar meer intensief (of soms omgekeerd afhankelijk van de situatie).

In het “Stappenplan implementatie Taal in Blokjes op school” wordt per ondersteuningsniveau een basisopzet voor materialen, werkboeken, software en werkvormen beschreven.

Het ‘Stappenplan implementatie Taal in Blokjes op school’ geeft:

basisopzetten voor de aanschaf en het gebruik van materiaal, werkboeken en software op verschillende ondersteuningsniveaus
- een stappenplan voor de implementatie van Taal in Blokjes op school vanaf groep 2 (voorschotbenadering) van minder naar meer intensief, ingedeeld in ON 1, ON 2, ON3.
- uitleg van werkvormen en tips voor gebruik op school.

Tip: gebruik het Stappenplan en het Inspiratieboek Taal in Blokjes als basis voor je eigen stappenplan.

Natuurlijk zijn er veel variaties in aanpak mogelijk. Dit is afhankelijk van de wensen, doelen en mogelijkheden van de school die met Taal in Blokjes gaat werken.

Je kan het Stappenplan inzien en downloaden door op onderstaande link te drukken. Het Stappenplan kan ook worden gemaild. Mail je aanvraag naar info@taalinblokjes.nl

Download "Het Stappenplan Taal in Blokjes"

Bijlagen die in het stappenplan zijn genoemd

Bekijk ook onze nieuwste filmpjes Taal in Blokjes op school 1 en 2

Taal in blokjes in de klas deel 1: https://youtu.be/dp7zQ_1lHRg

Taal in blokjes in de klas deel 2: https://youtu.be/_4QvC2HdHaA

Wat is het Inspiratieboek Taal in Blokjes?

Het Inspiratieboek Taal in Blokjes is een boekje van 48 bladzijdes waarin alle materialen werkboeken en software worden beschreven met doelstelling, uitleg en voorbeelden. Tevens bevat het Inspiratieboek veel informatie over de methode en de basiswerkvormen lezen en spellen met Taal in Blokjes.

Het 'Stappenplan implementatie Taal in Blokjes op school' kan samen met het Inspiratieboek helpen om een eerste keuze te maken. Het Stappenplan bevat onder andere basisopzetten van materialen op ON1,ON2 en ON3.
Bekijk het Stappenplan hier of mail hiervoor naar info@taalinblokjes.nl.

Er is een digitale en een papieren versie van het Inspiratieboek Taal in Blokjes.
Voor de digitale versie ga naar
https://www.taalinblokjes.nl/inspiratieboek-taal-in-blokjes/

De papieren versie kan kosteloos worden aangevraagd en opgestuurd. Mail hiervoor naar info@taalinblokjes.nl

Geven jullie ook een workshop Taal in Blokjes?

Ja, wij geven ook workshops. In de workshop Taal in Blokjes leer je hoe je Taal in Blokjes kan gebruiken op school of in je praktijk. De workshop is zo opgezet dat je direct met de werkvormen en materialen van Taal in Blokjes op school aan de slag kan.

In de workshop worden de uitgangspunten en kenmerken van Taal in Blokjes besproken, je oefent met de werkvormen en je leert hoe je Taal in Blokjes op school kan inzetten op verschillende ondersteuningsniveaus. Je leert hoe je het instapniveau van een interventie kan bepalen en een behandelplan opzet. Ook de aansluiting bij taalmethodes en komt aan bod.

In de workshop wordt de opbouw van de woordstructuren in leermodules van Taal in Blokjes uitgelegd. Elke leermodule is afgestemd op de werkboeken, de werkbladen, de software en de overige materialen van Taal in Blokjes. Bij elke module wordt aangegeven welke materialen je kan inzetten en hoe je deze in een behandelprogramma met weektaken voor de leerling kan gebruiken

Wij geven workshops Taal in Blokjes in Leerdam en in België. De workshop Taal in Blokjes kan ook 'in company' worden gegeven, bijvoorbeeld bij jou op school, binnen een samenwerkingsverband of bij een intervisiegroep. Zo kan je de workshop vlakbij volgen, samen met al je collega's. Meer informatie? Mail hiervoor naar bianca@taalinblokjes.nl.

Deelnamecertificaat, zelfstudie-opdrachten en accreditatie

Je kan kiezen voor een deelnamecertificaat voor 12 uur zonder zelfstudie-opdrachten, of voor 24 uur incl. zelfstudie-opdrachten.
Accreditatie voor logopedisten (NVLF / Stichting ADAP): de workshop is geaccrediteerd voor 20 uur incl. zelfstudie-opdrachten.

Voor meer informatie over workshop data, het programma, de kosten en de aanmelding ga naar https://www.taalinblokjes.nl/workshop-info/

Is Taal in Blokjes voor lezen of voor spelling?

Taal in Blokjes is een geïntegreerde methode voor lezen én spelling. Lezen en spelling zijn twee kanten van dezelfde munt, ze hebben allebei betrekking op dezelfde Nederlandse woorden.

Zie ook:

Kan ik Taal in Blokjes alleen voor de spelling gebruiken?

Taal in Blokjes is een een geïntegreerde lees- en spellingmethode. Je kan het accent natuurlijk wel (veel) meer op spelling dan op lezen leggen, maar het blijft nodig om fonologisch te coderen (het kleuren van klanken). Door het herkennen van klanken, regels en woordstructuren in geschreven tekst begrijpen leerlingen beter hoe woorden in elkaar zitten. Dat is belangrijk om zelf woorden goed op te schrijven. Eerst woordstructuren herkennen in geschreven teksten en daarna woordstructuren zelf produceren (zelf schrijven).

Zie ook:

Kan Taal in Blokjes als interventie op ondersteuningsniveau 3 worden gebruikt als voortraject voor (vergoede) dyslexiebehandeling?

Ja dat kan. Taal in Blokjes kan ook als evidence-based interventie voor lezen én voor spellen op ondersteuningsniveau 2 en 3 worden ingezet als voortraject van de vergoede dyslexiezorg.

Een voordeel van Taal en Blokjes als interventie is dat het een geïntegreerde methode is voor lezen en spellen. De werkvormen voor lezen ondersteunen het spellen en andersom. Afhankelijk van de hulpvraag kan de interventie zich meer richten op lezen of op spellen. Geef dit aan in het dossier van de leerling.

Daarbij heeft Taal in Blokjes een vervolg voor de dyslexiebehandeling, dit is het F&L-behandelprogramma. Voor een F&L-behandelaar in de buurt ga naar: www.fenlexpertisecentrum.nl/locaties/

Een interventie met Taal in Blokjes (of F&L-methode schoolversie) en een voorzetting met het het F&L-behandelprogramma (F&L-methode dyslexiebehandeling) zorgt voor een optimale Ketenzorg. Zie ook: Ketenzorg Taal in blokjes en F&L-methode

Zie hiervoor bijvoorbeeld ook de Analyse van Taal in Blokjes door het Expertisecentrum Nederlands van 2022/2023

“Deze analyse helpt onderwijsprofessionals om een afweging te maken voor een interventie op ondersteuningsniveau 3, op basis van beschreven didactische kenmerken en kenmerken die de effectiviteit van de interventie beïnvloeden.“

Taal in Blokjes kan als interventie op ON 3 worden ingezet voor lezen én spellen als voortraject voor de vergoede dyslexiezorg. Taal in Blokjes is een uitsnede van de F&L-methode®, deze methode is evidence based dn wetenschappelijk onderbouwd, zie hiervoor:

Overzicht Publicaties Taal in Blokjes en F&L

Zie ook de vragen:

Ik wil Taal in Blokjes inzetten op school. Hoe pak ik dat aan en welke materialen kan ik het beste aanschaffen?

Taal in Blokjes kan individueel, in groepjes of in de klas op elk ondersteuningsniveau worden ingezet.

Er zijn werkvormen voor:

zelfstandig gebruik, onder andere werkboeken, software
groepjes (interactieve werkvormen). Leerlingen leren en helpen elkaar door samen doen en samen nakijken. Dit zijn diverse werkvormen voor lezen en spellen, bijvoorbeeld blokwoorden maken en opschrijven, leeskwartetten, bordspellen en het dobbelspel.
onder begeleiding van de leerkracht of taalspecialist, onder andere de extra werkvormen uit de handleiding/oefenmappen, software voor lezen en spellen en auditieve oefeningen.Wat voor materialen heeft Taal in Blokjes?

Taal in Blokjes stopt niet in groep 4 of 5. Taal in Blokjes heeft een doorlopende leerlijn tot en met groep 8, zodat leerlingen die dat nodig hebben meerdere jaren optimaal kunnen profiteren van deze methode.

Bij de aanschaf van materialen en software kan hier rekening mee worden gehouden. Afhankelijk van de situatie kunnen leerlingen bijvoorbeeld het ene jaar met Taal in Blokjes starten op Ondersteuningsniveau 2 (minder intensief) en het volgende jaar doorgaan op Ondersteuningsniveau 3 (meer intensief) of omgekeerd.

Taal in Blokjes kan op verschillende ondersteuningsniveaus worden gebruikt naast de reguliere taalmethode. Bekijk hiervoor het Stappenplan implementatie Taal in Blokjes op school.

Voor informatie over de Taal in Blokjes software ga naar:
Taal in Blokjes Reader software en de Taal in Blokjes Module software

Op de website https://www.taalinblokjes.nl/videos/ staan een aantal video's waarin leerlingen oefenen met een aantal werkvormen van Taal in Blokjes.

Wij willen Taal in Blokjes op school inzetten. Hebben jullie voorbeelden uit de praktijk?

Ja. Op de website taalinblokjes.nl staan video's die op een school zijn gefilmd. Deze geven informatie en inspiratie over de toepassing van Taal in Blokjes in groepjes of in de klas.

Voor meer video's zie: https://www.taalinblokjes.nl/videos/

Op welk ondersteuningsniveau kan je Taal in Blokjes inzetten?

Taal in Blokjes kan als interventie op Ondersteuningsniveau 2 en 3 worden ingezet voor lezen én spellen en bij risicoleerlingen. Ook kan Taal in Blokjes op Ondersteuningsniveau 1 worden gebruikt als aanvulling op de reguliere taalmethode. Taal in Blokjes kan worden ingezet vanaf de 2e helft van groep 2 tot groep 8 voor lezen èn spellen en is een erkend voortraject voor de (vergoede) dyslexiezorg.

In het “Stappenplan implementatie Taal in Blokjes op school” wordt per ondersteuningsniveau een basisopzet voor materialen, werkboeken, software en werkvormen beschreven.

Voor meer informatie zie:

Wat zijn de mogelijkheden voor interventie met Taal in Blokjes op school bij verschillende ondersteuningsniveaus?

Bekijk hiervoor het Stappenplan Implementatie Taal in Blokjes op school met bijlagen.
In het Stappenplan wordt per ondersteuningsniveau een basisopzet voor materialen, werkboeken, software en werkvormen beschreven (van minder naar meer intensief of soms omgekeerd afhankelijk van de situatie).

Het ‘Stappenplan implementatie Taal in Blokjes op school’ geeft:
- tips voor gebruik op school,
- een basisopzet voor de aanschaf van materiaal voor ON1, ON2 en ON3,
- een voorbeeld van een stappenplan voor de implementatie van Taal in blokjes op school vanaf 2e helft groep 2 tot groep 8.

Bekijk het “Stappenplan implementatie Taal in Blokjes op school”

Uiteraard zijn er veel variaties in aanpak mogelijk, afhankelijk van de manier waarop je Taal in Blokjes wilt gaan inzetten. Bekijk ook de de Voorschotbenadering en bijlagen bij het Stappenplan en het Inspiratieboek Taal in Blokjes.

Bekijk het inspiratieboek Taal in Blokjes

In het Inspiratieboek Taal in Blokjes (48 blz.) staat veel informatie over de methode en alle materialen en software worden beschreven met doelstelling, uitleg en voorbeelden. Samen met het Stappenplan kan het Inspiratieboek helpen om een eerste keuze te maken.

Gebruik je Taal in Blokjes in de klas, in groepjes of bij de begeleiding van individuele leerlingen?

De materialen en werkvormen van Taal in Blokjes kunnen individueel, in groepjes en in de klas worden ingezet vanaf 2e helft groep 2 t/m groep 8. Taal in Blokjes is opgebouwd vanuit de woordstructuur en heeft een ‘doorlopende leerlijn’. De indeling in leerjaren is een indicatie. Maatwerk is belangrijk, het niveau van de leerlingen is leidend. Op basis van het niveau van lezen en spellen van de leerlingen wordt een instapniveau bepaald en worden aanpassingen en keuzes gemaakt m.b.t. de materialen en werkvormen.

Taal in Blokjes heeft:

Werkvormen voor zelfstandig gebruik, o.a. de werkboeken en de Taal in Blokjes Reader en Module software.
Interactieve werkvormen voor groepjes: samen doen en samen nakijken. Dit zijn diverse werkvormen voor lezen en spellen, o.a. blokwoorden maken met het blokwoordenboek en de leeskwartetten in opklimmende moeilijkheidsgraad.
Werkvormen die onder begeleiding van leerkracht of taalspecialist worden uitgevoerd, o.a. de extra werkvormen uit de handleiding/oefenmappen, dictees en auditieve oefeningen.

Kan ik Taal in Blokjes ook als voorschotbenadering gebruiken bij risico leerlingen in groep 2 en 3?

Ja dat kan! Zie hiervoor de werkvormen bij ‘Wat kunnen wij in groep 2 en 3 doen met Taal in Blokjes?’

En de informatie over het gebruik van de serie ‘het Voorlopertje’:

Wat kunnen wij in groep 2 (en 3) doen met Taal in Blokjes?

In de tweede helft van groep 2 (en 3) kan je werken met de serie van het Voorlopertje

Zie ook

Gebruikt de klank-teken kaartjes en de klankblokken bij het werkboek Voorlopertje.
Hang in een poster van de klanken van het Voorlopertje op in de klas en gebruik de letterlijn (en dek de klanken af die nog niet zijn besproken).

Oefen de klank-teken koppeling in de klas met Klankenbingo. Met klankenbingo kunnen leerlingen in de klas of in een groepje met elkaar, op een speelse en intensieve manier, oefenen met de klank-teken koppeling en de eerste woordjes. Gebruik klankenbingo bijvoorbeeld bij het Voorlopertje Taal in Blokjes en bij de werkboeken van Taal in Blokjes deel 1, 2 en 3.

bekijk ook de FAQ-vraag: Welke materialen zijn geschikt voor het leren van de klank-teken koppeling?

Je kan ook de werkvormen voor groep 2 en 3 gebruiken uit "het Stappenplan implementatie Taal in Blokjes op school".

Download "Het Stappenplan Taal in Blokjes"

Kan school een dyslexiebehandeling met Taal in Blokjes ondersteunen?

Ja, zeker als de dyslexiebehandeling plaatsvindt met het F&L-behandelprogramma want dit is het vervolg op Taal in Blokjes. Taal in Blokjes is een uitsnede van de F&L-methode

Zie ook: Hoe worden Taal in Blokjes en de F&L-methode® ingezet bij de ketenzorg?

In welke groepen kan ik Taal in Blokjes gebruiken en voor welke leerlingen?

Taal in Blokjes kan worden gebruikt vanaf de 2e helft van groep 2 (voorschotbenadering, serie 'het Voorlopertje') tot groep 8.

De hulp met lezen en spellen met Taal in Blokjes stopt niet na een jaar. De leerlingen kunnen doorgroeien in de methode en de extra ondersteuning kan – indien nodig – worden voortgezet.
Taal in Blokjes heeft een doorlopende leerlijn voor lezen en spellen zodat leerlingen die dat nodig hebben meerdere jaren optimaal kunnen profiteren van deze methode.
Taal in Blokjes kan worden ingezet op verschillende ondersteuningsniveaus: van minder naar meer intensief en omgekeerd. Afhankelijk van de situatie kunnen leerlingen bijvoorbeeld het ene jaar met Taal in Blokjes starten op Ondersteuningsniveau 2 (minder intensief) en het volgende jaar doorgaan op Ondersteuningsniveau 3 (meer intensief) of omgekeerd.
Zie voor de ondersteuningsniveaus het Stappenplan implementatie Taal in Blokjes op school.

De materialen en werkvormen van Taal in Blokjes kunnen individueel, in groepjes en in de klas worden ingezet als ‘doorlopende leerlijn’. Taal in Blokjes is opgebouwd vanuit de woordstructuur. De indeling in leerjaren is een indicatie. Het niveau van de leerlingen is leidend. Afhankelijk van het niveau van lezen en spellen van leerlingen wordt het instapniveau bepaald en worden aanpassingen en keuzes gemaakt.

Zie voor een overzicht van de materialen bij de doorlopende leerlijn de pdf: Taal in Blokjes klassenbreed van groep 2 tot en met groep 8 als doorlopende leerlijn.pdf

Wanneer gebruik ik de werkboeken?

De werkboeken zijn gemaakt voor zelfstandige verwerking en dienen ook als basis voor de andere werkvormen van Taal in Blokjes.

Je kan de werkboeken van Taal in Blokjes onder andere gebruiken voor:

ON 2 als extra ondersteuning bij leerlingen die dat nodig hebben,
ON 3 met extra begeleiding en de extra oefeningen uit de handleiding/oefenmap

Je kan ook:

in overleg en met begeleiding, een werkboek meegeven voor thuis, bijvoorbeeld in de vakantie om ‘het lezen en spellen bij te houden, om te voorkomen ‘dat alles wegzakt.

Zie ook:

Mijn leerling heeft niveau X. Wat doe ik met lezen en in welk werkboek moet ik beginnen?

Het instapniveau van Taal in Blokjes is onder andere afhankelijk van het niveau van de leerling met lezen en spellen en van de extra begeleiding die de school (en ouders) de leerling kunnen bieden.

Bij lezen kan je uitgaan van het Avi-tekstniveau en het woordleesniveau op de DMT en EMT. Met de Taal in Blokjes Reader software kan je door de klankhulp en de maatregelen voor tekstvereenvoudiging al snel een of twee niveaus hoger gaan zitten dan het geteste leesniveau.

Bij de Taal in Blokjes Module software kies je een module op het geschatte niveau van de leerling. Als de oefening te makkelijk blijkt te zijn, ga je een stapje hoger. Als de oefening te moeilijk blijkt te zijn, ga je een stapje lager.

Wat is het verschil tussen de Taal in Blokjes reader software en de Taal in Blokjes Module software? Bekijk hier [link naar brochure software als bijlage van het Stappenplan]

In het algemeen wordt aangeraden om met de werkboeken van Taal in Blokjes iets makkelijker in te stappen en het eerste werkboek sneller door te werken dan het volgende werkboek. Maak een foutenanalyse van de spelling van testdictees en eigen werk en kijk welk werkboek hier het beste bij past.

Zie ook het overzicht bij: ‘Wat is de opbouw van de Taal in Blokjes werkboeken en handleidingen?’

De werkboeken zijn cumulatief, de leerstof uit voorgaande werkboeken wordt telkens meegenomen en verdiept in een volgend werkboek. Begin dus niet standaard in werkboek 1 omdat een leerling problemen met de klank-teken koppeling heeft!

Meer weten? In de workshop Taal in Blokjes leer je onder andere hoe je het instapniveau kan bepalen.
De instapniveaus lezen en spellen komen uitgebreid aan bod in de workshop Taal in Blokjes.

Heeft Taal in Blokjes software voor lezen en spellen?

Jazeker, zie hiervoor de FAQ's:

Zie ook “Ik wil een behandelplan lezen en spellen voor een leerling samenstellen met Taal in Blokjes, hoe pak ik dat aan?”

Zie ook “het sprekende klankenbord” "En het leeshappertje"

Is het gebruik van software noodzakelijk bij Taal in Blokjes?

Nee, maar het is wel een heel goed idee! Onze software is een goede ondersteuning bij de andere werkvormen en materialen van Taal in Blokjes. Veel werkvormen bij de software kunnen zelfstandig worden gemaakt, de vorderingen per leerling worden bijgehouden en er kunnen opdrachten voor thuis worden klaargezet.

De Taal in Blokjes Reader software heeft een leesbibliotheek op ingedeeld op Cito en Avi-niveau met automatische klankcodering en verschillende maatregelen voor de tekstvereenvoudiging en optimalisatie van het leesbeeld. Je kan onder andere je eigen teksten invoegen en ook een leestraining opzetten. Voor meer informatie ga naar: Taal in Blokjes software.pdf

Kijk ook eens naar: voorbeeld van een behandelplan lezen en spellen binnen de Taal in Blokjes Reader software en lees ‘’Ik wil een behandelplan lezen en spellen voor een leerling samenstellen met Taal in Blokjes, hoe pak ik dat aan?”

Ook kan je de Taal in Blokjes Reader software gebruiken op het digibord ga naar: Kan je de Taal in Blokjes software ook op het digibord gebruiken?

Voor informatie over de Taal in Blokjes Module software en het verschil met de Taal in Blokjes Reader software ga naar Taal in Blokjes software.pdf

Kan je de Taal in Blokjes software ook op het digibord gebruiken?

Ja dat kan! Gebruik het digibord voor lezen en voor de spelling.

Voor-koor-zelf lezen met de Taal in Blokjes Reader software op het digibord doe je zo:

Voorlezen (voor)

In de eerste fase leest de leraar of een goed lezende leerling een (stukje) tekst voor. Het voorlezen gebeurt correct, in het juiste tempo én met de goede intonatie. De rest van de leerlingen luistert actief naar het voorlezen. Van belang is dat de leerlingen tijdens het voorlezen de tekst met de ogen volgen. Veel leerlingen vinden het fijn om met een bijwijzer of leesvenster te werken. Door de koppeling tussen ‘horen en zien’ krijgen leerlingen meer grip op een tekst.

Koorlezen (koor)

De volgende stap is koorlezen. Het stukje tekst dat de eerste keer is voorgelezen, lees je nu samen met de leerlingen hardop. De leraar leest in een hoog tempo dat de leerlingen als het ware meetrekt. Met koorlezen worden spreken, zien en horen aan elkaar gekoppeld. Koorlezen zorgt ervoor dat leerlingen teksten in een steeds hoger tempo kunnen lezen.

Zelf lezen (zelf)

Tijdens de laatste fase van voor-koor-zelf lezen de leerlingen hardop voor zichzelf. Leerlingen kunnen ook in tweetallen lezen.

Woordpakketten, spelling en auditief dictee met de Taal in Blokjes Reader software op het digibord oefenen doe je zo:

Zet woordpakketten in Taal in Blokjes Reader software, codeer deze en projecteer deze op het digibord. Dan eerst voorlezen en samen lezen (koorlezen).
Laat de woorden staan op het digibord. Visueel dictee: de leerlingen bouwen met de klankblokken de woorden op het digibord (de leerling verklankt bij het blokken maar kan "spieken" op het digibord).
De leerlingen kijkt het blokwoord na m.b.v. het digibord. In een groepje kijken leerlingen elkaar na.

4. Zet het digibord uit. Zie hieronder voor stap 5 en verder: auditief dictee.

Gebruik bijvoorbeeld de spellinglijsten van de taalmethode die in de klas wordt gebruikt. Tijdens het behandelen van een spellingcategorie kan je steeds een stap weghalen totdat je alleen een auditief dictee geeft, zonder blokwoorden. Het doel is dat de leerlingen de kleuren internaliseren en gaan “blokken in het hoofd”. Stap 2 en 3 kan je soms al redelijk snel overslaan, afhankelijk van de situatie en het niveau van de leerlingen. Het blijft echter cruciaal om gecodeerde woorden (en teksten) hardop te lezen, ook voor de spelling! Bij de volgende spellingcategorie gebruik je weer meer
stappen.

Is Taal in Blokjes geschikt voor NT2 leerlingen (nieuwkomers)?

Waarom is Taal in Blokjes is een goede methode voor NT-2 leerlingen?

Taal in Blokjes is een expliciete, hoog gestructureerde methode voor lezen en spellen die uitlegt uit hoe de Nederlandse taal in elkaar zit,
Taal in Blokjes is methode onafhankelijk en kan naast elke taalmethode worden gebruikt gebruiken,
Taal in Blokjes heeft duidelijke leerstappen en een cumulatieve opbouw,
Taal in Blokjes is een multisensoriële methode : taal leren door horen, zien en doen,
Met Taal in Blokjes is maatwerk mogelijk, het leertempo is individueel in te stellen.
Taal in Blokjes heeft werkvormen voor individueel gebruik, voor groepjes en voor in de klas,
De methode bestaat uit werkboeken en diverse materialen en werkvormen voor lezen en spellen. De werkboeken zijn voor zelfstandig gebruik, elke bladzijde bevat een voorbeeld van wat de bedoeling is, zodat de instructie tot een minimum beperkt is. Bij elk werkboek zit een oefenmap met verdiepingsoefeningen en nakijkvoorbeelden.
Taal in Blokjes heeft uitgebreide software voor lezen en spellen: de Taal in Blokjes Reader software en Taal in Blokjes Module software. De Reader software heeft een eigen bibliotheek op Cito en Avi-niveau maar ook NT-2 teksten en eigen leerstof kunnen aan de Reader software worden toegevoegd.
Bij Taal in Blokjes wordt de klankwaarde van woorden benadrukt, dit kan helpen bij een goede uitspraak van de mondelinge taal.

Nederlands een transparante taal

Taal in Blokjes is methode onafhankelijk en kan naast elke taalmethode worden gebruikt. De methode bestaat uit verschillende werkvormen, materialen, werkboeken en software.

De Taal in Blokjes Reader software

Voorbeeld van het gebruik van de voorleesstem met de Taal in Blokjes Reader software.

De voorleesstem geeft het goede voorbeeld bij het uitspreken van de gekleurde klanken. Dit is auditief en visueel heel sterk. Laat de op klank gecodeerde teksten voorlezen waarbij de leerling meekijkt en luistert naar de uitspraak van de gekleurde klanken. Gebruik de voorleesstem met het leeshappertje zodat de leerling de woorden goed kan volgen. Laat de leerling daarna zelf (zonder voorleesstem) of met voorleesstem het verhaal lezen. Er zijn meerdere voorleesstemmen. Zie ook het Inspiratieboek Taal in Blokjes blz. 10, 11 en 2- t/m 25 en https://www.taalinblokjes.nl/taal-in-blokjes-reader/ voor meer informatie.

zie ook: Taal in Blokjes software.pdf

Meer informatie?

Vraag (kosteloos) het Inspiratieboek Taal in Blokjes aan (48 blz.) In dit boek staat veel informatie over de methode en alle materialen en software worden beschreven met doelstelling, uitleg en voorbeelden.
Mail hiervoor naar info@taalinblokjes.nl

Vraag het Stappenplan Implementatie Taal in Blokjes op school aan. In dit Stappenplan staan basisopzetten van materiaal beschreven op verschillende ondersteuningsniveaus met voorbeelden van gebruik. Het Stappenplan is geeft ook goede handvatten voor gebruik bij NT-2 onderwijs.

Mail hiervoor naar: info@taalinblokjes.nl

Op de website taalinblokjes.nl staan video's die op een school zijn gefilmd. Dit geeft ook veel informatie over de toepassing van Taal in Blokjes in groepjes of in de klas.

Is Taal in Blokjes geschikt voor kinderen met TOS?

Ja, Taal in Blokjes is speciaal ontwikkeld voor leerlingen met lees- en spellingproblemen en is ook geschikt voor leerlingen met een TOS.

Taal in Blokjes is methode onafhankelijk en kan naast elke taalmethode worden gebruikt. De methode bestaat uit verschillende werkvormen, materialen, werkboeken en software.

Waarom is Taal in Blokjes is een goede methode voor leerlingen met een TOS?

Taal in Blokjes is een expliciete, hoog gestructureerde methode voor lezen en spellen,
Taal in Blokjes is methode onafhankelijk en kan naast elke taalmethode worden gebruikt gebruiken,
Taal in Blokjes heeft duidelijke leerstappen en een cumulatieve opbouw,
Taal in Blokjes is een multi sensoriële methode : taal leren door horen, zien en doen,
Met Taal in Blokjes is maatwerk mogelijk, het leertempo is individueel in te stellen.
Taal in Blokjes heeft werkvormen voor individueel gebruik, voor groepjes en voor in de klas,
De methode bestaat uit werkboeken en diverse materialen en werkvormen voor lezen en spellen. De werkboeken zijn voor zelfstandig gebruik, elke bladzijde bevat een voorbeeld van wat de bedoeling is, zodat de instructie tot een minimum beperkt is. Bij elk werkboek zit een oefenmap met verdiepingsoefeningen en nakijkvoorbeelden.
Taal in Blokjes heeft uitgebreide software voor lezen, spellen en basisvaardigheden: de Taal in Blokjes Reader software en Taal in Blokjes Module software. De Reader software heeft een eigen bibliotheek op Cito en Avi-niveau maar ook eigen leerstof kan aan de Reader software worden toegevoegd. De Taal in Blokjes Module software heeft modules voor de basisvaardigheden en werkt o.a. met “het sprekende klankenbord” voor de spelling. Schrijven met het sprekende klankenbord is een flexibele werkvorm waarmee leerlingen auditieve woord- en/of zinnendictees en verhaaltjes kunnen schrijven. Deze werkvorm is bedoeld om de spelling te oefenen én uit te leggen.
Bij Taal in Blokjes wordt de klankwaarde van woorden benadrukt, dit kan helpen bij een goede uitspraak van de mondelinge taal.

De Taal in Blokjes Reader software

Voorbeeld van het gebruik van de voorleesstem met de Taal in Blokjes Reader software.

https://www.taalinblokjes.nl/taal-in-blokjes-reader/ voor meer informatie.

Is Taal in Blokjes geschikt voor leerlingen die kleurenblind zijn?

In principe is kleurenblindheid géén contra-indicatie. Dit kan eenvoudig worden getest bij een leerling die kleurenblind is.

Gooi alle kleuren blokjes door elkaar en vraag of de leerling de blokjes van dezelfde kleur in stapeltjes bij elkaar kan leggen. (sorteerproef).
Gebruik witte kaartjes en kleur een flink vlak met de fluormarkers in alle kleuren. Herhaal de sorteerproef: meng de kaartjes door elkaar en vraag de leerling om stapeltjes te maken met kaartjes van dezelfde kleur.
Vraag vervolgens om de kaartjes te matchen met de blokjes. De leerling legt de groene kaartjes bij de groene blokjes, de oranje kaartjes bij de oranje blokjes enz).

Komt de leerling goed door de sorteerproef dan is hij geslaagd! Het maakt niet uit of groen dan bijvoorbeeld als bruin wordt gezien, het gaat om het onderscheid. Kleurenblind betekent niet dat een leerling geen kleurverschil kan zien. Wij hebben nog geen kleurenblinde leerling gehad die dit niet kon, maar het het kan natuurlijk voorkomen.
Vraag wel na hoe de kleuren worden gezien, wordt rood als een soort bruin ervaren?
De kleuren van de blokjes zijn verzadigd, de fluorkleuren van de markers niet. Daarom moet getest worden of de blokjes aan de juiste fluorkleuren gekoppeld kunnen worden.

Tip
Gebruik markeerstickers indien nodig
Als de leerling de kleuren verschillend waarneemt maar wel kan onderscheiden heb je geen markeerstickers nodig.
Als de leerling helemaal geen verschil ziet tussen de kleuren: plak groene ronde markeerstickertjes op de groene blokjes aan alle kanten, bijvoorbeeld een groene fluorkleur (liever een soort groen op groen als het kan, anders raken andere kinderen misschien in de war).

Markeerstickers van Avery kan je bijvoorbeeld aanschaffen bij:

https://www.123inkt.nl/Avery-Zweckform-PSA08MX-markeringspunten-O-8-mm-mix-420-etiketten-AV-PSA08MX-i47261-t165979.html
Alle kleuren om uit te proberen: zelfs als de leerling moeite met de kleur houdt, dan kan hij nog het goede blokje kiezen omdat bijvoorbeeld de korte klank "het blokje met de ronde plakkertjes" is.

Wat is “Analyse Taal in Blokjes”?

De Analyse Taal in Blokjes staat op de de website Dyslexie Centraal. Deze website is ontwikkeld in het kader van het Stimuleringsprogramma Aanpak Dyslexie en is bedoeld als centraal digitaal platform waarop ouders, leerlingen, professionals en beleidsmakers alle informatie kunnen vinden die zij nodig hebben over leesproblemen en dyslexie in onderwijs en zorg.

In 2022/2023 heeft het Expertisecentrum Nederlands een analyse van de werkzame componenten van Taal in Blokjes uitgevoerd als interventie voor lezen en spellen op ON3 niveau.

Bekijk deze analyse hier:

Deze analyse helpt onderwijsprofessionals om een afweging te maken voor een interventie op ondersteuningsniveau 3, op basis van beschreven didactische kenmerken en kenmerken die de effectiviteit van de interventie beïnvloeden.

De analyse is gemaakt op basis van bestudering van:

Handleiding
Oefenmappen en werkboeken
Materialen (zoals klankblokken, klank- en regelkaarten, spellen)
Module en Reader software

Een greep uit de conclusies en beoordelingen:

Het interventie programma voldoet aan alle bewezen effectieve didactische principes [link download hier de pdf] zie ook hieronder
Het interventieprogramma is wetenschappelijk onderbouwd.
Het interventieprogramma kan voor lezen èn spellen worden ingezet van groep 2/3 t/m groep 8. Er is een doorlopende leerlijn.
In het interventieprogramma wordt doelgericht en expliciet aandacht besteed aan letterkennis en fonologisch en fonemisch bewustzijn.
In het interventieprogramma worden oefeningen op letter/klank-, woord-, zins- en tekstniveau aangeboden.
De geoefende lees- en spellingmoeilijkheden worden toegepast in nieuwe en verschillende lees- en schrijfsituaties om te zorgen voor transfer.
In het interventieprogramma wordt aandacht besteed aan het herkennen van woordstructuren en spellingmoeilijkheden binnen een woord.
In het interventieprogramma wordt er bij het lezen eerst op accuratesse en daarna op tempo geoefend.
Er zijn veel keuzemogelijkheden om het programma uit te voeren, de workshops Taal in Blokjes kunnen helpen bij de implementatie van Taal in Blokjes op school.

Effectieve didactische kenmerken hieronder uit: “Keuzehulp effectieve interventies ondersteuningsniveau 3 lezen en spellen 2021”.

Wat is de Ketenzorg van Taal in Blokjes naar F&L-behandeling?

De F&L methode® is hét vervolg op Taal in Blokjes. Het F&L-behandelprogramma is een uitgebreid evidence-based programma voor de behandeling van dyslexie en aanverwante taalproblemen.

Zoek je een F&L-behandelpraktijk?

Praktijken en instellingen die de F&L methode® gebruiken zijn te herkennen aan ons keurmerk.

Hebben jullie ook letters om woorden mee te bouwen?

Jazeker, we hebben letters op vierkante plastic kaartjes en twee soorten magneetletters. Ook hebben we grote vierkante magneetletters voor gebruik in de klas op een klankenbord.

Werkvormen met de woordbouwkaartjes

Taal in Blokjes scrabble woorden (met of zonder woordwaarde), gebruik hiervoor de letterplank
Kruiswoorden leggen
Klankmemorie
Gedicteerde woorden maken met de kaartjes en opschrijven

Bekijk de materialen:

woordbouwkaartjes magnetisch extra groot: 1x alle letters

woordbouwkaartjes 3x alle letters, duurzaam kunststof

Grote en kleine magnetische letters

We hebben grote en kleine magnetische letters. Deze kunnen met en zonder een magneetbord worden gebruikt.

Bekijk de magneetletters

De letterboxen zitten vol grote of kleine magnetische kleurletters voor het maken van woorden. De grote magneetletters hebben naast de ‘gewone a’ ook een schrijf-a.

De magnetische letters zijn proportioneel, als de leerling de letters aan elkaar schuift ziet hij/zij een ‘normaal woordbeeld’.

De magneetletters kunnen ook zonder magneetbord worden gebruikt. De grote letters kunnen op de letterplankjes worden gebruikt.

Gebruik het magneetbord bij de letters van Taal in Blokjes

Naast de klankblokken kan je ook woorden bouwen met de gekleurde letters van Taal in Blokjes. Het is handig om daarbij een magneetbord te gebruiken. Wij hebben kleine magneetletters (letterbox klein) en grote magneetletters (letterbox groot).

Zet de letters in de volgorde van de basiskaart op een magneetbord (aan de linkerkant van de lange zijde) met voldoende ruimte tussen de soorten klanken.
Zeg een woord. De leerling zegt de klanken en schuift telkens met zijn vinger de goede klank van het woord naar de rechterkant van het magneetbord. Dit is het schrijfvlak.
Woord klaar? De leerling schuift de klanken weer terug naar de juiste positie van de basiskaart op de linkerkant van het magneetbord. De letters gaan weer "terug op hun plaats". Geef dan het volgende woord en herhaal de werkwijze.

Omdat de basiskaart een vaste klank- of lettervolgorde heeft kan de leerling de juiste letters snel vinden en optillen of heen en weer schuiven.
Dit biedt overzicht en werkt plezieriger dan letters uit een stapeltje zoeken.
Zorg bij het schuiven dat de letters voldoende 'bovenruimte' hebben om te schuiven.

De letters kunnen op het magneetbord blijven in de volgorde van de basiskaart, klaar voor een volgende keer of voor de volgende leerling (als er ruimte is om het bord op te bergen).

Je kan de magneetletters ook gebruiken in combinatie met een werkboek, bijvoorbeeld van Veilig Leren Lezen. Gebruik dan het basisklankenbord van Taal in Blokjes 1+2.

Ik wil een behandelplan lezen en spellen voor een leerling samenstellen met Taal in Blokjes, hoe pak ik dat aan?

Er zijn verschillende manieren om een behandelplan samen te stellen. Begin met het vaststellen van het instapniveau en het gewenste ondersteuningsniveau (van minder naar meer intensief). Kies vervolgens de materialen uit voor lezen en spellen.

Denk bij een basisopzet aan:

- basisset uitgebreid met klankblokken, gekleurde markers en klank-teken kaartjes,
- werkboeken Taal in Blokjes,
- bijbehorende handleiding/oefenmappen,
- springpleinen uitgebreid,
- lees- en woordstructuur kwartetten,
- Taal in Blokjes Reader software (eventueel ook Taal in Blokjes Module software)

Voor informatie over de Taal in Blokjes software ga naar:
Taal in Blokjes Reader software en de Taal in Blokjes Module software

Op de website https://www.taalinblokjes.nl/videos/ staan een aantal video's waarin leerlingen oefenen met een aantal werkvormen van Taal in Blokjes.

Hoe moet je woorden coderen? De kunst van het coderen

Taal in Blokjes gebruikt vaste kleuren voor klanken voor het ontwikkelen van het fonologisch bewustzijn. Door het coderen van klanken leren de leerlingen denken in klanken en klankstukken en gecodeerde teksten kunnen makkelijker worden gelezen.

Wat is het doel van fonologisch coderen?
Met fonologisch coderen 'kleur de klanken' oefent de leerling:
a. versterken van de klank-tekenkoppeling
b. versterken van het fonologisch bewustzijn
c. begrijpen hoe woorden in elkaar zitten
d. het snel zien van woordstructuren en dus sneller lezen
e. voorbereiding op het spellen van woorden

Hulp bij de codeer-volgorde en praktische tips:

Zorg dat de leerling snel en effectief codeertop het niveau dat bij de leerling past.
Dát is de kunst van het coderen.

Dit betekent dat:
a) de leerling leert coderen met de juiste codeervolgorde; en
b) de leerling én begeleider praktische tips toepassen voor beter en sneller coderen.

Volgorde van fonologisch coderen

Stap 1: begin met het coderen van klankzuivere woorden en teksten
Codeer de klinkers en de medeklinkers Voor leerlingen uit de bovenbouw kunnen langere woorden worden genomen. Bijvoorbeeld ‘kaas’ en ‘stoel’ zijn klankzuiver maar ‘langsnuitdolfijn’ en ‘hefschroefvliegtuig’ ook. Laat de woorden hardop lezen.

Stap 2: laat bijna klankzuivere woorden en teksten met stomme klinkers coderen.
Begin met woorden van twee lettergrepen (klankgroepen) en voer de woordlengte op. Laat eerst alle stomme klinkers coderen en kijk samen na.
Laat daarna de andere klinkers coderen en bijv. bij de eerste twee zinnen nog de medeklinkers. Laat de woorden hardop lezen.

Stap 3: laat teksten of woorden met stomme klinkers en regels coderen
Laat eerst alle stomme klinkers coderen en kijk samen na.
Laat vervolgens alle lange klinkers met één letter coderen, dit is de regel voor de lange klinkers en kijk samen na. De leerling hoeft deze regel nog niet te beheersen of toe te kunnen passen bij de spelling. Voor een goede codering is luisteren naar de uitspraak voldoende. Lees je ‘boten’ dan is de ‘o’ geel, en is de ‘geel regel’ gebruikt. Het herkennen van woorden met de regel voor de lange klinkers is ook belangrijk voor het lezen.
Laat vervolgens de andere klinkers coderen.
Daarna leest de leerling de tekst (herhaald) hardop: de woorden worden met de klanken 'in elkaar gezet' en de woordstructuur wordt verduidelijkt.

Praktische tips: snel coderen doe je zo!
Zorg voor regelmatige en voldoende oefening: van intensief naar 'een onderhoudsdosis'.
Gebruik teksten en woorden met een (ver)groot lettertype. Verdeel een tekst in blokjes als de tekst (te) lang is.

Gebruik altijd fluormarkers
Gebruik fluormarkers en laat de klanken met één enkel veegje omhoog of omlaag coderen. Meestal gebruik je de brede kant voor de 'brede' klanken en de smalle kant van de stift voor de 'dunne' klanken (dit is ook afhankelijk van de lettergrootte). Eén klank is één veegje. Doe deze techniek voor en laat de leerling niet 3 keer op en neer met de stift gaan over één klank.

Laat de leerling ook niet elke keer de dop op de marker schuiven, maar éérst het coderen van de woorden en de tekst afmaken.

Markers zijn 'highlighters', zij versterken het beeld van de klanken. Gebruik géén kleurpotloden, deze dekken de klanken af en de leerling moet heel vaak op en neer om een letter te coderen!

Vuistregels voor sneller coderen
Vuistregel 1: (klankzuivere) woorden van één lettergreep: klank uitspreken en klank voor klank coderen. Daarna de woorden hardop lezen om de klanken samen te voegen.
Vuistregel 2: woorden van twee of meer lettergrepen: stap zo snel mogelijk over naar alleen de klinkers coderen (en bijvoorbeeld alleen bij de eerste twee zinnen nog de medeklinkers).
Vuistregel 3: na stap 1 mag de leerling op klanksoort coderen, voorwaarde is wel dat de tekst hardop wordt gelezen om de klanken in woorden samen te voegen.

Laat niet meer coderen dan nodig!
In de beginfase worden de klinkers en de medeklinkers klank voor klank gecodeerd, daarna wordt overgegaan op het coderen van alleen de klinkers. De leerling leert al snel dat de 'rest' altijd bestaat uit medeklinkers (blauw) en dat de klinker het ankerpunt van de klankgroep (lettergreep) is. Laat wel af en toe ook de medeklinkers bij de eerste zinnen van een tekst coderen.

Na verloop van tijd mag de leerling alle klanken van één kleur tegelijk coderen op voorwaarde dat de leerling daarna de woorden hardop leest zodat alle klanken van het woord worden verklankt en samengevoegd worden tot één geheel. TIP Als de leerling per klanksoort codeert, is het het beste om met de twee moeilijkste klanken te beginnen: laat eerst de stomme klinkers coderen, dan de lange klanken met één letter (regel voor de lange klanken) en vervolgens de rest, liefst op de volgorde van de klankkaart: 1. groen, 2. geel, 3. rood, 4. blauw (als dit is afgesproken). Restklanken onderstrepen als deze woorden er in zitten. Maak een 'stoplichtkaartje' voor de vaste volgorde.

Mogelijke oorzaken voor langzaam coderen
Soms hoor je dat coderen veel tijd in beslag neemt. Dit kan worden veroorzaakt door verschillende factoren zoals verkeerd materiaal, een verkeerde techniek, door onvoldoende instructie en door te weinig oefening. Hierboven is aangegeven hoe je het codeerproces kan verbeteren en versnellen.

Ook perceptie kan een een rol spelen! Een leerling zegt bijvoorbeeld dat het coderen thuis lang duurt terwijl dat niet zo is! Check deze informatie! Laat tijdens de les of behandeling een bladzijde coderen terwijl je toekijkt en neem de tijd stiekem op. Meestal is het codeertempo hoog, nog geen 5 minuten voor een hele bladzijde! Een eye opener voor de leerling (en de ouders). Bij navraag blijkt dan vaak dat de leerling moeite heeft met beginnen (starttijd wordt meegerekend) en met veel afleidende zaken bezig is tijdens het coderen.

Taal in Blokjes reader voor gecodeerde leeskilometers
Gebruik de Reader software voor het lezen van een goede hoeveelheid fonologisch gecodeerde teksten! Laat de leerling de teksten herhaald hardop lezen.

Taal in Blokjes in combinatie met Taalmethodes

Hoe sluit ik aan bij andere taalmethodes?

Taal in Blokjes is methode onafhankelijk en kan bij elke lees- en spellingmethode worden ingezet. Woorden zijn woorden. Taal in Blokjes werkt met woordstructuren en voegt een fonologische laag toe aan de woorden. Taal in Blokjes laat zien hoe woorden en regels in elkaar zitten. Naast de werkboeken en andere materialen van Taal in Blokjes kan je uiteraard ook je eigen woordpakketten of je leesteksten gebruiken en met Taal in Blokjes fonologisch coderen.

Het is de bedoeling dat je met de degelijke fonologische basis van Taal in Blokjes aansluit bij de gebruikte schoolmethode (Veilig Leren Lezen, Taaljournaal, Staal, Taalactief, enz.). De kleurcodering van Taal in Blokjes kan ook in de werkboeken van de op school gebruikte taalmethode worden voortgezet. Dit zorgt voor een mooie integratie tussen Taal in Blokjes en de schoolmethode. De leerling heeft dan niet het idee met twee verschillende dingen bezig te zijn.

Een goede fonologische basis is noodzakelijk om veel spellingregels goed te kunnen toepassen. Taal in Blokjes kan gecombineerd worden met de uitleg van de basisregels van de taalmethode die op school wordt gebruikt.

Leerlingen die niet zo sterk zijn in taal of juist heel veel moeite hebben met het begrijpen van ons taalsysteem begrijpen de fonologische component van regels meestal niet goed en blijven fouten maken. Regels kunnen zij wel uit het hoofd leren maar het toepassen is iets anders. Dit heeft consequenties voor spellen (schrijf je taaken, taken of takken?) én voor lezen (lees je taken of takken als er taken staat? is het hamer of hammer?).

In de workshop Taal in Blokjes wordt nader ingegaan op de regelsystematiek en op de leenwoordspelling.

Bekijk de Workshop Taal in Blokjes

Meer weten over jouw taalmethode in combinatie met Taal in Blokjes? Vul de naam van je methode in in het zoekvak van de faq pagina.

Kan Taal in Blokjes naast mijn huidige lees- of spellingmethode worden gebruikt?

Taal in Blokjes is methode onafhankelijk en kan naast elke lees- en spellingmethode worden gebruikt. Woorden zijn woorden. Taal in Blokjes voegt met name fonologische informatie toe aan bestaande lees- en spellingmethodes (vaste kleuren voor soorten klinkers en medeklinkers).

Voor specifieke aansluiting op taalmethodes zie de andere vragen in de sectie "Taal in Blokjes in combinatie met Taalmethodes"

Hoe kan Taal in Blokjes naast de methode Veilig Leren Lezen (VLL) worden gebruikt?

Er zijn heel veel mogelijkheden!

Taal in Blokjes is methode-onafhankelijk en kan heel goed worden gebruikt bij diverse schoolmethodes, waaronder VLL.

Hang de poster van Taal in Blokjes op in de klas.
Laat de leerlingen de woorden kleuren in hun werkboeken van Veilig Leren Lezen (VLL) met de kleurcode van Taal in Blokjes.
Bekijk de werkboeken
Laat de leerlingen de woorden van VLL bouwen met de klankblokken van Taal in Blokjes en opschrijven.
Bekijk de basisset
Bekijk de Blokbox voor in de klas
Gebruik het springplein met de woorden van VLL.
Stop woordenlijsten en teksten die aansluiten bij VLL in de Taal in Blokjes Reader en projecteer deze op het digibord. Ga samen de woorden lezen. Verberg de woorden op het digibord en geef een auditief blokkendictee. Laat de leerlingen de geblokte woordjes met elkaar vergelijken en opschrijven.
Geef elke leerling een gekleurd blad papier (geel, groen, rood, blauw; daarnaast oranje indien van toepassing) en speel het spel ‘levende woorden’. Roep telkens een woord en laat de leerlingen in de juiste formatie het woord vormen (dit is spelling). Omgekeerd kan ook: laat de leerlingen in formatie een woord vormen met het gekleurde blad papier in de hand. De rest van de klas weet niet welk woord. Roep telkens één woord en vraag aan de klas of dat het woord is dat het groepje leerlingen heeft uitgebeeld (dit is lezen).
Met geselecteerde woorden (van de aangeboden letters) kan het spel ‘levende woorden’ ook in groep 2 worden gespeeld.

De uitvallers bij VLL zijn leerlingen die het tempo niet kunnen volgen en afhaken. Gebruik voor deze leerlingen de werkboeken Taal in Blokjes. De werkboeken 1 t/m 4 hebben een langzame opbouw. De versnelling zit vooral in de werkboeken 6, 7, 8 en 9. Bij leerlingen waarvan in groep 2 al bekend is dat zij risicoleerlingen zijn voor het leren lezen en spellen kan het beste gelijk werkboek 1 naast VLL in groep 3 worden ingezet.

En gebruik de Taal in Blokjes Reader software. Daarbij staat een aantal verhalen van VVL ook in de reader software!

In plaats van VLL kan je natuurlijk ook aan een andere methode denken zoals Lijn 3.

Zie ook de volgende materialen:

Zie ook:

Hoe kan Taal in Blokjes naast de methode Lijn 3 worden gebruikt?

Hoe kan Taal in Blokjes naast de methode Lijn 3 worden gebruikt?

Taal in blokjes kan goed gecombineerd worden met Lijn 3.
Net zoals bij Lijn 3, staat bij Taal in Blokjes de letterkennis centraal en een analytisch synthetische aanpak. Telkens nieuwe woorden lezen en maken met de letters (klanken). De letters en woorden van Lijn 3 kunnen op kleur worden gecodeerd en de woorden van Lijn 3 kunnen met de klankblokken van Taal in Blokjes worden gebouwd en opgeschreven. Met de Taal in Blokjes Reader software kunnen leerlingen op klank gecodeerde verhaaltjes lezen vanaf niveau M3. Daarbij kan je in de software ook woorden en teksten van Lijn 3 in een eigen “schoolbibliotheek” plaatsen en de vorderingen van de leerlingen bijhouden. De basisvaardigheden zoals klank-teken koppeling en analyse en synthese van klanken en klankgroepen worden geoefend met klankenbingo, de springpleinen, de klankblokken en met de Taal in Blokjes Module software.

Taal in Blokjes is methode onafhankelijk, laat zien hoe woorden in elkaar zitten, ondersteunt de klanken met een (vaste) kleurcode en voegt veel sensomotorische werkvormen toe die het proces van leren lezen en spellen ondersteunen (taal leren met horen, zien, voelen en doen).

Lijn 3 en Taal in Blokjes integreren het leren lezen en spellen. Lijn 3: “We leren de kinderen niet alleen lezen, maar meteen ook spellen: uit je hoofd woorden opschrijven. Aanvankelijk lezen en spellen zijn zeer nauw met elkaar verbonden.”

Zowel Taal in Blokjes als Lijn 3 gebruiken de begrippen lange klanken, korte klanken, twee-teken klanken (klinkers) en medeklinkers.

Lijn 3 gebruikt voor het leren lezen en spellen veel plaatjes en pictogrammen bij de materialen en werkboeken. Deze aanpak gaat goed samen met de vaste kleuren voor klanken en de multisensoriële werkvormen van Taal in Blokjes.

Letters
In het werkboek en bij de materialen van Lijn 3 worden geen vaste kleuren voor klanken gebruikt en bij Taal in Blokjes wel. De letters van Lijn 3 zijn zwart op een wit vlak en krijgen een vaste kleur met Taal in Blokjes (soms wordt bij Lijn 3 een willekeurige accentkleur voor een letter gebruikt, passend bij de stijl van een afbeelding). De grote letterkaarten van Lijn 3 hebben een plaatje op een gekleurde achtergrond met zwarte letters. De letters van de letterkaarten van Taal in Blokjes (de letterlijn) kunnen bij de letterkaarten van Lijn 3 worden gebruikt. Op deze wijze worden de zwarte letters op een wit vlak van Lijn 3 gekoppeld aan de letters met de kleurenondersteuning van Taal in Blokjes. Begin met de klankkaarten 1+2 en 3+4 op A4 en A5 formaat van Taal in Blokjes. Op het A4 formaat passen ook de fysieke blokjes. Voor oefeningen met de klank-teken koppeling, met het hakken en plakken en met het bouwen en opschrijven van woorden m.b.v. deze klankkaarten zie de werkvormen voor groep 3 van het "Stappenplan Implementatie Taal in Blokjes op school" (dit kan je hieronder aanvragen).
[zie ook de FAQ vraag over het gebruik van de klankenborden]

Overzicht van de letters
Als je de letterkaarten van Lijn 3 gebruikt en niet het letterbord overzicht is geen aanpassing nodig. Gebruik de letterkaarten van Lijn 3 en hang het letterbord (klankbord) overzicht van Taal in Blokjes op. Hiervoor kan je kiezen uit twee posters: de poster met plaatjes en blokwoorden of de poster met de klinkers en medeklinkers in gekleurde blokjes. Zie de afbeeldingen hieronder. Dek de letters af die nog niet aan bod zijn gekomen.

Lijn 3 heeft een letterbord (klankstraat) waar de letters op een wit vlak met een gekleurde achtergrond afgebeeld zijn. De kleuren van dit bord hebben in de methode Lijn 3 geen specifieke functie. De gekleurde straten zijn niet gekoppeld aan de letters maar komen toevallig wel grotendeels overeen met het klankbord van Taal in Blokjes.

Als je naast de letterkaarten van Lijn 3 ook het letterbord van Lijn 3 gebruikt, kan je overwegen om de achtergrond kleuren van de aai,oo,oei en de sch, ch, ng en nk aan te passen aan de vaste kleuren voor klanken van Taal in Blokjes. Bijvoorbeeld met een strook papier. Maak het oranje bij de sch, ch, ng en nk (donker)blauw, het zijn ook medeklinkers! Maak de paarse achtergrond bij de aai, ooi, oei wit en zet twee streepjes onder de aai, ooi en oei, net zoals bij Taal in Blokjes.

Hierbij kan je het klankbord van Taal in Blokjes in de klas ophangen. Je kan kiezen uit twee posters, zie onder. Dek de letters af die nog niet zijn behandeld.

Een aanpassing van de kleuren van Taal in Blokjes wordt niet geadviseerd omdat Lijn 3 kleuren niet gebruikt als vaste kleuren voor klanken en omdat Lijn 3 maar één jaar wordt gebruikt. Taal in Blokjes kan vanaf groep 4 tot groep 8 worden ingezet en kan zo aansluiten op het vervolg op Lijn 3 bijvoorbeeld Staal, Taalactief, Taaljournaal...

Meer informatie en inspiratie opdoen?

Vraag het Inspiratieboek Taal in Blokjes aan!

In het Inspiratieboek Taal in Blokjes (48 blz.) staat veel informatie over de methode en alle materialen en software worden beschreven met doelstelling, uitleg en voorbeelden. Mail hiervoor naar info@taalinblokjes.nl Er zijn geen kosten aan verbonden.

We kunnen je ook het Stappenplan implementatie Taal in Blokjes op school mailen. Het Stappenplan bevat een opzet met materialen en werkvormen voor ON1,2 en 3. Samen met het stappenplan kan het Inspiratieboek helpen om een eerste keuze te maken. Mail hiervoor naar: info@taalinblokjes.nl

Op de website taalinblokjes.nl staan video's van Taal in Blokjes in groepjes of in de klas.

Hoe kan Taal in Blokjes naast de methode Taal actief worden gebruikt?

Taal actief spelling heeft dezelfde klinker-medeklinker indeling van het klankenbord als Taal in Blokjes. Een verschil is dat Taal in Blokjes vaste kleuren voor de klinkers en de medeklinkers gebruikt om de klanken te visualiseren, waardoor de fonologische structuur van woorden ook visueel wordt ondersteund. De werkvormen van Taal in Blokjes kunnen Taal actief ondersteunen door de multisensoriële aanpak: taal leren met horen, zien en voelen.

Taal actief werkt per leerjaar met woordpakketten op categorie. Dit werkt heel prettig met de twee basiswerkvormen van Taal in Blokjes: woorden van de woordpakketten op klank coderen met markeerstiften en de woorden bouwen met onze klankblokken vóór het opschrijven. Deze basiswerkvormen kunnen dienen als voorbereiding en extra oefening voor het goed spellen van woorden.

Taal actief spelling is ingedeeld in luisterwoorden, weetwoorden en regelwoorden. Taal in Blokjes volgt dezelfde basisindeling waarbij grotendeels dezelfde spellingcategorieën aan bod komen. Door het coderen op klank hebben de leerlingen met Taal in Blokjes de stomme klinkers snel onder de knie waardoor de (stukjes met) stomme klinkers snel achter elkaar kunnen worden aangeboden en niet worden verspreid over leerjaren. De basisregels van Taalactief zijn geformuleerd op klankgroep, de basisregels bij Taal in Blokjes zijn geformuleerd op klankgroep en op klinker-medeklinker structuur. Bij de regeluitleg legt Taal in Blokjes meer nadruk op de klinkers en de medeklinkers die erachter komen. De regelkaarten van Taalactief zoals de "bakker-jager" regel zijn goed aan te passen aan de kleuren van Taal in Blokjes.

Voorbeelden van werkvormen (zie ook foto's):

- Digibord: de leerlingen lezen samen hardop de op klank gecodeerde woorden van het woordpakket van Taal actief met de Taal in Blokjes Reader software. Op het digibord met de Taal in Blokjes Reader software.

Zie ook: Hoe kan je de Taal in Blokjes Reader software voor het oefenen van de spelling gebruiken?

- Laat de woorden van de woordpakketten op klank coderen (zie onder) en gebruik de klankblokken voor het bouwen van de woorden: de leerlingen lezen om de beurt één gecodeerd woord uit het woordpakket voor, bouwen het woord met de blokken, kijken samen na en schrijven het woord op.

- Gebruik de klankblokken als voorbereiding op het schrijven bij een auditief dictee.
Leerlingen kunnen samen één basisset klankblokken gebruiken.

- Leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben, kunnen zelfstandig werken in de werkboeken van Taal in Blokjes. Pas het niveau van de werkboeken aan bij de lesstof van Taal actief waar de leerling moeite mee heeft. Voor een overzicht van de woordstructuren en regels per werkboek zie: https://www.taalinblokjes.nl/werkboeken/

Hoe kan Taal in Blokjes naast de methode Staal worden gebruikt?

Taal in Blokjes is methode-onafhankelijk en kan goed in combinatie met Staal worden gebruikt, bijvoorbeeld op ON2 of ON3 of klassenbreed.

Taal in Blokjes gebruikt een kleurcode voor klanken als extra ondersteuning van woordstructuren. Leerlingen kunnen de woorden van Staal bouwen met de klankblokjes van Taal in Blokjes. Beide methodes gaan uit van een auditief-visuele benadering van de taal. Taal in Blokjes is voegt hier nog het motorische, tactiele kanaal aan toe: taal leren met horen, zien én voelen.

Auditief
Bij Staal ligt de nadruk op het auditief verwoorden van stappen en regels.

Bij Taal in Blokjes (TiB) wordt de klankstructuur van het woord auditief aangeboden en ondersteund met kleuren. De nadruk ligt bij TiB op het verklankend spellen op losse klank en klankgroep (afhankelijk van het niveau) en op het verklankend (hardop) lezen (afhankelijk van het niveau).

Visueel
Bij Staal bestaat de visuele ondersteuning uit pictogrammen bij iedere categorie. De kleuren van Taal in Blokjes ondersteunen de klankstructuur van het woord en ondersteunen daarbij ook de regels zoals die door Staal worden aangeboden.

Het klankenbord

Taal in Blokjes gebruikt een kleurcode om de klanken te visualiseren. De indeling van het klankenbord van Staal past goed bij het klankenbord van Taal in Blokjes. De kleuren voor klanken, de basiskaart en de klank-teken kaartjes van Taal in Blokjes kunnen naast het klankenbord van Staal worden gebruikt. Gebruik (een selectie van) de categoriewoorden van Staal met Taal in Blokjes: woorden bouwen met de klankblokken en auditief dictee.

Basisregels
De basisregels van Staal, zoals de regels voor de korte en de lange klinkers, gaan op klankgroep (net zoals bij andere taalmethodes). Woorden worden geoefend met hetzelfde spellingprobleem. Bij Taal in Blokjes gaan de basisregels ook op klankgroep, maar daarbij is de fonologische ondersteuning visueel gemaakt met kleuren voor klanken en worden de woorden gebouwd met klankblokjes.

Voorbeelden van werkvormen van Taal in Blokjes bij Staal

- Digibord: op klank gecodeerde categoriewoorden van Staal samen hardop lezen lezen op het digibord met de Taal in Blokjes Reader software.

- Gebruik de klankblokken als voorbereiding op schrijven en auditief dictee: leerlingen kunnen samen één basisset klankblokken gebruiken en daarmee de woorden van Staal bouwen. De leerlingen kijken samen na en schrijven het woord op.

- Leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben, kunnen zelfstandig werken in de werkboeken van Taal in Blokjes. Bekijk daarvoor de categoriewoorden van Staal waar de leerling nog moeite mee heeft.

- Regelwoorden: de leerlingen kunnen de categoriewoorden woorden van Staal bouwen met de klankblokken samen met het auditief verwoorden van stappen en regels van Staal. De basisregels van Staal, zoals de regels voor de korte en de lange klinkers, gaan op klankgroep. Bij Taal in Blokjes gaan de basisregels ook op klankgroep, maar daarbij is de fonologische ondersteuning ook nog visueel gemaakt met een kleurcode voor klanken en worden de woorden gebouwd met klankblokjes. De regels van Taal in Blokjes combineren goed met de categoriekaart van Staal.

Zie ook: Kan je de Taal in Blokjes Reader software ook voor het oefenen van de spelling gebruiken?

Download de PDF hier als voorbeeld

Hoe kan Taal in Blokjes naast de methode Spelling op maat worden gebruikt?

Taal in Blokjes is methode-onafhankelijk en kan goed in combinatie met Spelling op maat worden gebruikt op verschillende ondersteuningsniveaus (in de klas, in groepjes en individueel).

Taal in Blokjes gebruikt een kleurcode voor klanken als extra ondersteuning bij de woordstructuren. Leerlingen kunnen de woorden van Spelling op maat bouwen met de klankblokjes van Taal in Blokjes. Taal in Blokjes is een multisensoriële en interactieve methode: taal leren met horen, zien en voelen.

De opbouw van Spelling op maat past goed bij Taal in Blokjes, gebruik de kleuren van Taal in Blokjes bij de spellingkaarten, zie voorbeeld.

Download de PDF hier als voorbeeld

Hoe kan Taal in Blokjes naast de methode Taalverhaal worden gebruikt?

Taal in Blokjes is methode-onafhankelijk en kan goed in combinatie met Taalverhaal worden gebruikt, bijvoorbeeld op ondersteuningsniveau 1,2 of 3.

Taal in Blokjes gebruikt een kleurcode voor klanken als extra ondersteuning van woordstructuren. Leerlingen kunnen de woorden van Taalverhaal bouwen met de klankblokjes van Taal in Blokjes. Taal in Blokjes is een multisensoriële en interactieve methode: taal leren met horen, zien en voelen. zie ook:
Hoe kan je de Taal in Blokjes Reader software voor het oefenen van de spelling gebruiken?

De opbouw en de kleurcodering van Taal in Blokjes past goed bij Taalverhaal.

Download de PDF hier als voorbeeld

Kan Taal in Blokjes i.c.m. Montessorimateriaal gebruikt worden?

Taal in Blokjes wordt al vele jaren in combinatie met Montessorimateriaal gebruikt. Taal in Blokjes is methode onafhankelijk. Het handelend en interactief leren van Taal in Blokjes past goed bij de doelstellingen van het Montessori onderwijs. Taal in Blokjes is een multisensoriële methode: taal leren door luisteren, zien, voelen en doen. Daarnaast is Taal in Blokjes een flexibel in te zetten methode waarbij veel variaties mogelijk zijn om de werkvormen bij de Montessori aanpak aan te passen.

Leerlingen kunnen de spellingswoorden fonologisch coderen met de kleurcode van Taal in Blokjes en bouwen met de klankblokken. Daarna woorden deze woorden opgeschreven, bijvoorbeeld door middel van een auditief dictee. Leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben, kunnen werken met de werkboekjes van Taal in Blokjes. In de Taal in Blokjes Reader software kan je specifiek Montessori materiaal toevoegen (verhalen, thema's, woordenlijsten...).

Het kan zijn dat de regelvolgorde van de gebruikte taalmethode iets afwijkt van Taal in Blokjes, maar elke methode heeft een licht verschillende volgorde, de basisvolgorde is meestal hetzelfde.

Je kan het Inspiratieboek Taal in Blokjes (48 blz.) kosteloos aanvragen. Daar staat veel informatie in over de methode en alle materialen en software worden beschreven met doelstelling, uitleg en voorbeelden. Bekijk hier ons inspiratieboek!

Op de website taalinblokjes.nl staan video's die op een school zijn gefilmd. Dit geeft ook inspiratie over de toepassing van Taal in Blokjes in groepjes of in de klas.

Mijn taalmethode gebruikt ook kleuren, wat nu?

Dit is meestal geen probleem, het kleurengebruik in schoolmethodes is meestal van korte duur (bijvoorbeeld alleen in groep 3) en is vooral illustratief bedoeld ("leuke plaatjes"). Er wordt niet consequent dezelfde kleur voor dezelfde klank gebruikt.

Bij Taal in Blokjes geven de vaste kleuren voor klanken de fonologische structuur van de woorden weer. Hang de poster van Taal in Blokjes op in de klas en geef je leerlingen de opdracht om de kleuren van Taal in Blokjes te gebruiken. Omdat de kleuren van Taal in Blokjes bij alle werkvormen (blokken, coderen, Taal in Blokjes Reader, werkboekjes etc.) consequent worden gebruikt van groep 2/3 t/m groep 8, kan je het beste deze kleurafspraken gebruiken.

Je kan de kleurafspraken van Taal in Blokjes ook gebruiken bij het oefenen met de woordpakketten of categoriewoorden van je schoolmethode. Zet de woordenlijsten in de Taal in Blokjes Reader en laat deze op het digibord zien.

Hoe kan Taal in Blokjes naast de methode Taaljacht worden gebruikt?

Taaljacht wordt op veel scholen gebruikt en steeds meer scholen ontdekken de voordelen van het combineren van Taaljacht en Taal in Blokjes voor de ondersteuningsniveaus 2 en 3. Daarom hebben Taaljacht en Taal in Blokjes de handen ineengeslagen en een handreiking ontwikkeld. In de handreiking Taaljacht & Taal in Blokjes laten we zien hoe je Taal in Blokjes in combinatie met Taaljacht spelling & grammatica kan gebruiken. Je kan de uitleg en de voorbeelden van de handreiking vanaf groep 4 gebruiken.

Taal in Blokjes is een fonologische methode die uitgaat van de klanken van de taal. Als ondersteuning van het auditieve kanaal gebruikt Taal in Blokjes vaste kleuren voor de klinkers en de medeklinkers om de klanken te visualiseren. Daardoor wordt de fonologische structuur van woorden ook visueel ondersteund. Door de multi-sensoriële aanpak van Taal in Blokjes (taal leren met horen, zien en voelen) kunnen de werkvormen een goede aanvulling zijn op Taaljacht.

Heb je leerlingen die baat hebben bij een extra interventie op ondersteuningsniveau 2 of 3? Taaljacht en Taal in Blokjes zijn heel goed te combineren. Lees meer over hoe je dit effectief doet en ga naar: www.zwijsen.nl/taal/hoe-combineer-je-taaljacht-met-taal-in-blokjes. Met handige hulpkaarten!

Kan een leerling met Taal in Blokjes werken en naast zijn Taalmethode?

Ja, dat kan. Taal in Blokjes is methode-onafhankelijk en kan individueel, in groepjes en in de klas bij elke taalmethode worden gebruikt.

Vul je taalmethode in in het zoekvak van de FAQ-sectie en kijk of jouw taalmethode erbij staat.

Gebruik de materialen, werkboeken, software en de werkvormen van Taal in Blokjes naast de gebruikte taalmethode. Zie voor meer informatie onze website taalinblokjes.nl, bekijk ook het Inspiratieboek Taal in Blokjes en het Stappenplan implementatie Taal in Blokjes op school.

De voorkeur is om -indien mogelijk- door te gaan met (een selectie) van de leerstof van de reguliere taalmethode en dit te combineren met Taal in Blokjes.
Je kan bijvoorbeeld woorden van de reguliere taalmethode die voor de leerling niet te moeilijk zijn gebruiken met de werkvormen van Taal in Blokjes. Denk hierbij aan blokwoorden maken en opschrijven, woorden coderen, woorden van de taalmethode invoegen in de Taal in Blokjes Reader software en gecodeerd laten lezen vóór het maken van blokwoorden etc.

Afhankelijk van de situatie kunnen leerlingen bijvoorbeeld het ene jaar met Taal in Blokjes starten op Ondersteuningsniveau 1 of 2 (minder intensief) en het volgende jaar doorgaan op Ondersteuningsniveau 2 of 3 (meer intensief) of omgekeerd. Bekijk de basisopzetten op verschillende ondersteuningsniveaus in het Stappenplan.

Taal in Blokjes kan ook als evidence-based interventie voor lezen én voor spellen op ondersteuningsniveau 2 en 3 worden ingezet als voortraject van de vergoede dyslexiezorg.

Materialen

Welke materialen van Taal in Blokjes kan ik gebruiken bij een interventie? (materialen, werkboeken software, handleiding… )

In het “Stappenplan implementatie Taal in Blokjes op school” wordt per ondersteuningsniveau een basisopzet voor materialen, werkboeken, software en werkvormen beschreven. Bekijk dit Stappenplan online of mail hiervoor naar info@taalinblokjes.nl

Op onze website taalinblokjes.nl staat een overzicht van materialen, werkboeken, software en werkvormen.

Bekijk ook de digitale of papieren versie van het Inspiratieboek Taal in Blokjes https://www.taalinblokjes.nl/inspiratieboek-taal-in-blokjes/

Het Inspiratieboek Taal in Blokjes is een boekje van 48 bladzijdes waarin alle materialen en software worden beschreven met doelstelling, uitleg en voorbeelden. Tevens bevat het Inspiratieboek veel informatie over de methode en de basiswerkvormen lezen en spellen met Taal in Blokjes. De papieren versie kan kosteloos worden aangevraagd en opgestuurd. Mail hiervoor naar info@taalinblokjes.nl

Samen met het Stappenplan implementatie Taal in Blokjes op school kan het Inspiratieboek helpen om een eerste keuze te maken.

Zie ook: Ik wil een behandelplan lezen en spellen voor een leerling samenstellen met Taal in Blokjes, hoe pak ik dat aan?

Er zijn ook workshops Taal in Blokjes waarmee je leert werken met de materialen.
Meer weten? zie: https://www.taalinblokjes.nl/workshop-info/

Wat is de opbouw van de Taal in Blokjes werkboeken en handleidingen?

Taal in Blokjes heeft werkboeken voor de leerling en handleiding/oefenmappen voor de leerkracht/begeleider.

De werkboeken zijn voor zelfstandig gebruik individueel, in een groepje of in de klas. Elke bladzijde bevat een voorbeeld in kleur waardoor de leerling snel ziet wat de bedoeling is en zelfstandig kan werken. Zo kan de instructie door de leerkracht tot een minimum worden beperkt.

De opzet werkboek Taal in Blokjes met bijbehorende handleiding/oefenmap maakt het mogelijk om een deel van Taal in Blokjes zelfstandig te oefenen en om de extra oefeningen met de leerkracht/ begeleider te doen.

De handleiding/oefenmappen bevatten nakijkvoorbeelden, uitleg, auditieve opdrachten en extra oefeningen. De oefeningen en werkvormen kunnen individueel of in groepjes worden gedaan onder begeleiding van een leerkracht, remedial teacher, leesspecialist of logopedist. De werkvormen en oefeningen uit de handleiding/oefenmappen zijn in niveau en moeilijkheidsgraad afgestemd op de bladzijdes van de werkboeken.

Elke bladzijde van een werkboek is gekoppeld aan werkvormen en oefeningen van de bijbehorende handleiding. Bladzijde 14 van werkboek 4 correspondeert bijvoorbeeld met bladzijde 14 van handleiding 4: nakijkvoorbeeld en werkvormen en oefeningen onder begeleiding.

De werkvormen en oefeningen uit de handleiding/oefenmap kunnen ook voor de hele klas worden gebruikt. Er zitten veel interactieve werkvormen in waarbij leerlingen elkaar kunnen helpen en van elkaar kunnen leren.
De basiswerkvormen –coderen en woorden bouwen met de klankblokken– komen aan bod bij de diverse werkvormen in de werkboeken en handleidingen van Taal in Blokjes.

In welk werkboek kan je het beste beginnen? In het algemeen is het beter om iets lager in te stappen om aan de methode te wennen en faalervaringen te voorkomen. Het eerste boekje kan dan eventueel versneld worden doorgewerkt.

Bekijk hier de inhoud van elk werkboek en de bijbehorende handleiding/oefenmap.

Zie voor meer informatie:

de website van Taal in Blokjes » werkboeken.
De vraag: "Waarom is er voor elk deel van de werkboeken een aparte handleiding?"

Waarom is er voor elk deel van de werkboeken een aparte handleiding?

De werkboeken van Taal in Blokjes zijn voor de leerling, en voor zelfstandige verwerking in de klas of thuis (thuis bijvoorbeeld als huiswerk of bij logopedie). De werkboeken 'dienen ook als 'baseline' voor het leren lezen en spellen met Taal in Blokjes.

Elk werkboek heeft zijn eigen handleiding/oefenmap. De handleiding/oefenmappen zijn voor de leerkracht/begeleider. De handleiding/oefenmappen bevatten nakijkvoorbeelden, uitleg, auditieve opdrachten en extra verdiepende (auditieve) oefeningen. De bladzijdes van de handleiding/oefenmappen zijn gekoppeld aan de bladzijdes van de werkboeken. Meer weten?

Zie ook Wat is de opbouw van de Taal in Blokjes Werkboeken en Handleidingen?

Waarom zijn de werkboeken van Taal in Blokjes in kleur?

cd096e18-8dd7-4fb9-b147-e40958151a79

De werkboeken zijn in kleur omdat Taal in Blokjes een fonologische methode is die werkt met vaste kleurafspraken voor klanken.

De kleuren versterken de auditief-visuele aanpak van Taal in Blokjes.
Taal in Blokjes is een auditief-visuele methode waarbij vaste kleuren voor klanken worden gebruikt voor de weergave van fonologische structuur van woorden. De kleuren in de werkboeken worden ook gebruikt om de klanken aan te geven bij de voorbeeldwoorden, om regels te verduidelijken en om het onderscheid tussen verschillende soorten oefeningen te verbeteren (dezelfde oefening heeft altijd dezelfde kleur).
De werkboeken zijn voor zelfstandige verwerking. De kleuren maken de werkboeken (nog) toegankelijker en makkelijker in het gebruik.
Elke bladzijde heeft op klank gekleurde voorbeelden zodat de leerling snel begrijpt wat de bedoeling is en zelfstandig aan de slag kan. Extra instructie kan meestal worden beperkt tot: "kijk naar het voorbeeld". Daardoor kan de instructie van de leerkracht tot een minimum worden beperkt.
Omdat de instructie met de voorbeelden voor zich spreekt, kunnen de werkboeken ook aan ouders worden meegegeven om thuis te oefenen.
De kleuren en voorbeelden maken de werkboeken aantrekkelijker voor de leerling en verhogen de motivatie. Een aantrekkelijk werkboek verhoogt de motivatie in tegenstelling tot bijvoorbeeld stapeltjes losse blaadjes, ook kan de leerling later nog eens terugkijken om de stof op te frissen.

Wat is het werkboek Voorlopertje Taal in Blokjes?

Het werkboek Voorlopertje Taal in Blokjes is een stap voor stap kennismaking met de letters en de eerste woordjes. Elke letter wordt aangeboden met een kapstokwoord en een plaatje als ondersteuning. In elke opdracht komen alle klanken met de bijbehorende kapstokwoorden en plaatjes weer aan bod.

De leerling leert de klank-teken koppeling door letterherkenning, het kapstokwoord, het plaatje, vaste kleuren voor klanken en door het bouwen van woorden met klankblokken. Op deze wijze wordt het leren van de letters op alle mogelijke manieren ondersteund. Door het gebruik van vaste kleurafspraken voor letters wordt de klank-teken koppeling versterkt en worden de letters gelijk ingedeeld in korte klinkers, lange klinkers, twee-teken klinkers en medeklinkers. Daardoor begrijpt de leerling beter hoe woorden in elkaar zitten en leert de leerling letters samenvoegen tot woorden.

Met dit werkboek kan de leerling op een aantrekkelijke manier zelfstandig oefenen met alle basisletters en de eerste woorden. Het zelf schrijven van letters mag maar is niet noodzakelijk.

Ga na dit werkboek verder met de werkboeken Taal in Blokjes. Het werkboek Voorlopertje Taal in Blokjes kan los of in combinatie met een taalmethode worden aangeboden, bijvoorbeeld bij 'risicoleerlingen' in de 2e helft van groep 2 (voorschotbenadering), bij leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben in groep 3, bij leerlingen met een TOS en bij NT-2 leerlingen.

Het werkboek Voorlopertje maakt deel uit van de serie het Voorlopertje met bijbehorende klank-teken kaartjes, letterlijn en een poster. Ga hiervoor naar het voorlopertje pakket

Bekijk ook: Tips voor gebruik: hoe is het werkboek Voorlopertje Taal in Blokjes opgebouwd?

Tips voor gebruik: hoe is het werkboek Voorlopertje Taal in Blokjes opgebouwd?

De serie het Voorlopertje bestaat uit een werkboekje, een poster, klank-teken kaartjes en een letterlijn.
Het Voorlopertje wordt gebruikt in groep 2 en groep 3 basisonderwijs, bij kinderen met een TOS en binnen het speciaal onderwijs.

Voor wie is het werkboek Voorlopertje?
- voor leerlingen in de 2e helft van groep 2
- voor leerlingen in groep 2 die al heel veel willen weten over letters en extra willen oefenen
- voor leerlingen aan het begin groep 3, bijvoorbeeld bij gesignaleerde 'risico' leerlingen
- voor leerlingen in groep 3 die uitvallen bij de wintersignalering
- voor leerlingen die vastlopen met de reguliere taalmethode in groep 3 en waarbij werkboek 1 nog te lastig is
- voor leerlingen die heel veel herhaling extra oefenmateriaal nodig hebben om de beginselen van de schriftelijke taal te leren.
- voor leerlingen met een TOS
- voor anderstaligen die beginnen met het leren van het Nederlands.

Hoe is het werkboek Voorlopertje opgezet?
Het Voorlopertje wordt gebruikt vóór werkboek 1.

De werkboeken van Taal in Blokjes zijn voor zelfstandige verwerking. Gebruik na het werkboek Voorlopertje werkboek 1 en 2 van Taal in Blokjes met de bijbehorende handleiding/oefenmap voor de begeleiding en de extra (auditieve) oefeningen.

Het werkboekje Voorlopertje kan meer of minder intensief worden aangeboden afhankelijk van het leerdoel.

In het werkboekje wordt geoefend met de de kennismaking en herkenning van de verschillende soorten letters (klanken) in woorden van de basis klankkaart. De leerling krijgt zo een overzicht van "het taalgereedschap". Dit is de basis voor het verdiepen van de verschillende letters met extra oefeningen.

Een volledige letterkennis is niet vereist om met het boekje te beginnen. Laagdrempelig kan er -bijvoorbeeld in de 2e helft van groep 2-

aan een kennismaking met de letters worden gewerkt, aan de klank-teken koppeling en aan het overzicht van klinkers en medeklinkers. Naast het werkboekje kunnen telkens een paar letters(klanken) uitgelicht en extra geoefend worden met aanvullende werkvormen.

Instructie: elke opdracht bevat een kleurenvoorbeeld dat precies laat zien wat de leerlingen moeten doen. Daarmee kunnen
de meeste leerlingen zelfstandig de opdrachten maken, ook van "moeilijke"letters of van letters die nog niet "officieel" zijn aangeboden.
Gaandeweg kunnen bepaalde letters (klanken) uitgelicht en benadrukt worden.De rest van de letterset 'hobbelt' rustig mee op een lager pitje.

Werkboek Voorlopertje meer of minder intensief aanbieden?
Het Voorlopertje wordt meer of minder intensief aangeboden, afhankelijk van het leerdoel en de mogelijkheden.
In groep 2 kan het Voorlopertje bijvoorbeeld worden gebruikt als kennismaking met alle (eenvoudige) letters. Het werkboek is een soort 'baseline' waarbij telkens een paar letters worden uitgelicht voor intensieve (auditieve) oefeningen zoals woorden hakken en plakken, blokjes op de juiste klanken leggen, kleine woordjes bouwen met de blokjes, klanken sorteren etc.)

Van de auteur: "ik vind dat leerlingen een eenvoudige complete set letters moeten hebben om mee te werken en om te begrijpen hoe taal
in elkaar zit. Anders ontbreekt het overzicht en kan het aantal letters oneindig lijken. Alle letters van het meest eenvoudige klankenbord (TIB 1 +2) worden in het werkboekje tegelijk "in de week gezet" . Ter kennisgeving staan de overige letters aan het einde van het boekje (sch, ng, nk, aai, ooi, oei etc.). De leerkracht kan vervolgens -afhankelijk van de op school gevolgde methode- dié letters benadrukken met extra oefeningen en met herhaling die binnen de les aan de orde komen."

Voorbeelden van gebruik
Minder intensief:
zelfstandig in de klas of thuis in het boekje werken en klank-teken koppeling oefenen met de bijbehorende klank-teken kaartjes.
Meer intensief: zelfstandig in de klas in het boekje werken, extra oefenen met bepaalde klanken, klank-teken koppeling oefenen met de bijbehorende klank-teken kaartjes, woorden bouwen met de klankblokken, woorden hardop lezen, woorden hakken en plakken, springpleinen, klanken sorteren, klankenbingo, woorden uit het boekje overschrijven of opschrijven (eerst visueel dictee daarna auditief dictee).

Groep 3
Begin gelijk in groep 3 bij de risicoleerlingen van groep 2. Verder na de wintersignalering in groep 3 bij de leerlingen

die vastlopen met de reguliere methode (bijv. VLL) en waarbij werkboek 1 van Taal in Blokjes nog te moeilijk is en/of
bij leerlingen die heel veel herhaling extra oefenmateriaal nodig hebben om de beginselen van de schriftelijke taal te leren.
Ga na het Voorlopertje door met het werkboek 1 van Taal in Blokjes en met werkboek 2 (stof t/m kern 6 van VLL
maar dan veel langzamer opgebouwd).
Probeer bij de leerlingen die vastgelopen zijn om weer aansluiting te vinden bij VLL.

Het werkboekje Voorlopertje kan met instructie ook meegegeven worden aan ouders geven als huiswerk of om in de vakantie te oefenen (om te voorkomen dat alle letters na de vakantie "weggezakt"zijn).

Ervaringen van een leerkracht met het Voorlopertje.
Met groep 2 en 3 ben ik de afgelopen periode met het Voorlopertje bezig geweest.
In groep 2 heb ik het werkboekje met extra hulp aangeboden aan een paar leerlingen waarvan ik dacht dat zij het heel moeilijk zouden krijgen met het leren van de letters in groep 3. Ook heb ik het werkboekje aangeboden aan een aantal kinderen die al toe zijn
aan geletterdheid. Deze kinderen lopen al best zelfstandig het boekje door. Dit gaat ze goed af. Ze zijn erg nieuwsgierig en werken met veel plezier in het werkboekje. Voor de kinderen die nog wat moeite hebben is het herkennen van de letters met de bijbehorende kleuren vaak nog een zoekopdracht: welke kleur heeft deze letter?
Ze zoeken de letter op de letterkaart. Dan benoem ik de klank. Ik vraag dan bijvoorbeeld of deze lang of kort klinkt.

In groep 3 hebben we het werkboek aan de kinderen gegeven die nog moeite hadden met de leesontwikkeling.
Als ze eenmaal weten hoe de opdrachten gemaakt kunnen worden lopen ze hier snel en goed doorheen.

Het is een mooie aanvulling op ons remediërend materiaal. Ook worden de kinderen zich nogmaals bewust van de kleuren die bij de klanken horen. Hierna gaan we verder met werkboek 1 van Taal in Blokjes naast Veilig Leren Lezen.
Ik hoop dat ze door extra oefening en de stevige basis na de Kerst gewoon mee kunnen komen met Veilig Leren Lezen.

Wat is de Taal in Blokjes software?

Meer weten:

Bekijk de pdf: Taal in Blokjes software.pdf
Bekijk de Taal in Blokjes op onze website

Welke materialen zijn geschikt voor het leren van de klank-teken koppeling?

Een goed geautomatiseerde klank-teken koppeling is nodig voor het leren lezen en spellen. Met de klank-teken kaartjes van Taal in Blokjes worden de letters geleerd met een kleurcode voor klanken. Elk groepje klanken heeft zijn eigen kleur: korte klinkers zijn groen, lange klinkers zijn geel, tweeteken klinkers zijn rood, stomme klinkers zijn oranje en medeklinkers zijn blauw.

Je kan de volgende materialen en werkvormen gebruiken voor de klank-teken koppeling:

1.Module Software
Taal in Blokjes Module software

Bekijk de pdf: Taal in Blokjes software.pdf
Bekijk de Taal in Blokjes op onze website

2. Klank-teken kaartjes
Taal in Blokjes heeft twee soorten klankteken kaartjes: kaartjes met kapstokwoorden en plaatjes en gekleurde kaartjes met letters. De kaartjes met kapstokwoorden en plaatjes zijn makkelijker door de extra ondersteuning van de klanken met plaatjes. Bekijk de klank-teken kaartjes

3. Letterlijn
Daarnaast is er ook een letterlijn om in de klas op te hangen (1/4 A4 per kaartje). Bespreek de letters en voeg gaandeweg meer kaartjes toe aan de letterlijn. Beide soorten klank-teken kaartjes staan op de letterlijn, de letterlijn is tweezijdig .
Bekijk de Letterlijn.

4. Posters
Taal in Blokjes heeft ook twee posters die bij de klank-teken kaartjes horen om in d klas op te hangen.
Bekijk de posters.

5. Klankkaarten op A4 formaat
Deze klankkaarten kunnen ook worden gebruikt voor het leren van de klank-teken koppeling: klank benoemen en het blokje met de juiste letter aanwijzen of een klankblokje op de juiste letter leggen. Op klankenbord 1+2 en 3+4 passen de fysieke blokjes. Ook kan de analyse en synthese van klanken met de klankkaarten oefenen ('hakken en plakken').
Bekijk de Klank-kaarten.

6. Woordbouwkaartjes
Dit zijn letters op gekleurde kaartjes waarmee woordjes geschreven kunnen woorden en ook voor lettermemory.
Bekijk de woordbouwkaartjes

7. Letterbox klein magnetisch en Letterbox groot magnetisch
De letters zijn proportioneel, als de leerling de letters aan elkaar schuift ziet hij 'een
normaal woordbeeld'. De letters kunnen met en zonder magneetbord worden gebruikt.
Bekijk de Letterboxen

8. Klankenbingo
Met klankenbingo kunnen leerlingen in de klas of in een groepje met elkaar, op een speelse en intensieve manier, oefenen met de klank-teken koppeling en de eerste woordjes. Gebruik klankenbingo bijvoorbeeld bij het Voorlopertje Taal in Blokjes en bij de werkboeken van Taal in Blokjes deel 1, 2 en 3.

Klankenbingo 1 en 2 bevatten samen 35 unieke kaarten, voldoende voor 35 leerlingen. Gebruik de set van 15 of 20 kaarten voor een groepje leerlingen.
Bekijk de Klankenbingo

Hoe werken de leeskwartetten eigenlijk? Wat zijn de niveaus en hoe weet ik welke kwartetten ik bij een werkboek kan gebruiken?

Wat is er nou leuker dan spelend leren? Met de leeskwartetten van Taal in Blokjes kan dat! Elke speler in het groepje oefent het lezen met de leeskwartetten en leerlingen kunnen elkaar zo nodig helpen. Er zijn leeskwartetten van verschillende niveaus. Van makkelijke woorden zoals ‘ham’ en ‘tuin’ naar moeilijkere en langere woorden zoals ‘strand’, ‘aardig’, ‘gebakje’, ‘vrolijk’ en ‘dobbelstenen’. Op deze wijze kan je instappen op het goede niveau en kunnen leerlingen steeds moeilijkere woorden leren lezen. Natuurlijk kunnen de kwartetten van verschillende niveaus met elkaar worden gecombineerd.

Hoe werkt het leeskwartet? Een kwartet bestaat uit 4 bij elkaar horende kaartjes, op elk kaartje staat een gekleurd woord in blokjes met 4 woorden eronder. De speler moet bepalen welk van de 4 woorden correspondeert met het gekleurde woord in blokjes op elk kaartje. Zo kijkt de speler welke woorden hij al heeft en welke woorden hij moet vragen om een kwartet compleet te krijgen.

Bij de kwartetten moet elke speler telkens alle woorden lezen en vergelijken met de gekleurde blokwoorden op de kaartjes. Bij het spelen van een potje moeten leerlingen zo al gauw honderden woorden lezen en vergelijken: de vrager moet telkens alle woorden lezen en vergelijken met het gekleurde blokwoord om te kijken welk woord hij aan de tegenspeler moet vragen. De tegenspeler moet ook alle woorden lezen en vergelijken met het blokwoord om te bepalen of hij het gevraagde kaartje heeft

Bekijk het overzicht hieronder en kies het juiste instapniveau, begin eerder wat te makkelijk dan te moeilijk. De niveaus van de kwartetten corresponderen met de werkboeken.

Tip 1: kies het aantal kwartetten op basis van het doel en de beschikbare tijd. Een kwartet doosje hoeft niet in één keer gespeeld te worden! Je kan beginnen met kleine (oneven) potjes, van bijvoorbeeld 5 kwartetten. Kwartetten in de klas? Laat de setjes met kwartetten rouleren tussen de groepjes.

Tip 2: stel je eigen combinatie samen! Het is mogelijk om een selectie van één woordkwartet te gebruiken of om selecties van diverse woordkwartetten met elkaar te mengen, bijvoorbeeld om bepaalde woordcategorieën te benadrukken. Je kan bijvoorbeeld één- en tweelettergrepige woorden met elkaar combineren van de diverse kwartetten. Door te kijken naar de kleuren van de cijfers rechtsboven, kan je de kwartetten per doosje weer bij elkaar (laten) zoeken.

Wat is het dobbelspel van Taal in Blokjes?

Bij dictees en werkbladen worden woorden altijd voorgezegd. Met het dobbelspel worden leerlingen opgeleid tot taaldenker: zij gaan creatief aan de slag met het zelf bedenken van woorden met de klankblokjes die zij met de klankdobbelstenen hebben ‘gewonnen’.

Als je een verhaal schrijft, moet je toch ook zelf bedenken hoe je woorden goed schrijft?

Bij het dobbelspel worden speciale dobbelstenen gebruikt met de kleuren voor klanken van Taal in Blokjes. De kleuren voor klanken op de dobbelstenen volgen de frequentie van de klanken in de Nederlandse taal.

Hoe werkt het dobbelspel?

Bij elke worp pakt de speler de klankblokjes die horen bij de gegooide kleuren van de dobbelstenen. Spreek van te voren het aantal worpen per beurt af.

Het aantal klanken en regels in een woord bepaalt de woordwaarde. Hoe knapper het bedachte woord, hoe meer punten de leerling kan verdienen. De uitdaging is om een woord met de hoogste woordwaarde te bedenken en te bouwen met de beschikbare klankblokjes. Regels leveren extra punten op en fout geschreven woorden tellen niet mee.

Tip: Gebruik het blokwoordenboek om het lezen en spellen te oefenen. Opdracht: zoek een woord met de hoogste woordwaarde in het blokwoordenboek bij de gekleurde blokjes die je hebt gewonnen. Doe het boek dicht. Bouw dit woord met de klankblokken, schrijf het woord op en kijk samen na.

Bekijk het dobbelspel

nog meer spellen?

Bekijk de bordspellen
bekijk de Leeskwartetten
bekijk de woorbouwkaartjes plastic (scrabble)

Wat zijn de bordspellen van Taal in Blokjes en voor welk niveau zijn ze?

Spelend leren met de bordspellen
Wat is er nou leuker dan spelend leren? Met de bordspellen van Taal in Blokjes kan dat! Speel met het stratenspel, het klankgroepenspel of met de taalquiz. Bij de spellen moeten de spelers verschillende taalopdrachten uitvoeren en vragen over taal beantwoorden volgens de systematiek van Taal in Blokjes.

Er zijn 6 bordspellen met een uitgebreid spellenboek. Elk bordspel heeft opdrachten op twee verschillende niveaus en een aantal spelvariaties.

Met de 6 bordspellen gaan de spelers actief aan de slag met taal. Leerdoelen en vaardigheden die aan bod komen zijn: klank-teken koppeling, klankgroepen, spelling en lezen. De bordspellen kunnen worden gebruikt bij alle werkboeken.

De bordspellen zijn zeer interactief en heel geschikt om leerlingen in groepjes te laten werken. Zij helpen elkaar, leren van elkaar en ervaren dat taal heel leuk kan zijn.

De bordspellen sluiten aan bij het principe van ‘gamification’ of spelend leren.
Bij spelend leren verpak je de oefeningen en het harde werken in een spel. Dat is iets heel anders dan oefeningen maken en als beloning een spelletje doen! Het spelletje heeft dan niets met leerdoelen te maken en dient alleen als beloning voor het harde werken.

De bordspellen bevatten opdrachten voor de leerdoelen van de werkboeken 1 tot en met 9. Bij de bordspellen van Taal in Blokjes zitten spellen en opdrachten voor elk niveau. In het bijbehorende spellenboek staan de spelinstructies per niveau ingedeeld, met een verschillende moeilijkheidsgraad per niveau en veel variaties.

Tip 1: rouleer de spellen tussen groepjes.

Tip 2: lamineer de bordspellen.

Tip 3: gebruik themawoorden bij het klankgroepenspel, bijvoorbeeld Sinterklaas- of vakantiewoorden.

Bekijk hier de bordspellen

Naast de bordspellen hebben we nog veel meer leerzame en uitdagende spellen!
Nog meer leerzame spellen?

Bekijk het dobbelspel
bekijk de Leeskwartetten
bekijk de Woorbouwkaartjes plastic (scrabble)
bekijk de Woordvelden met het blokwoordenboek
bekijk Klankenbingo

Taal in Blokjes voor ouders

Kan Taal in Blokjes worden gebruikt voor thuisonderwijs?

Ja dat kan, veel materialen, werkboeken en software zijn ook geschikt voor thuisonderwijs. Bekijk op welk niveau je het beste kan beginnen, vraag hiervoor advies. Hieronder volgt een overzicht van wat je kan inzetten.

Bekijk eerst het Inspiratieboek Taal in Blokjes. In het Inspiratieboek Taal in Blokjes worden alle materialen werkboeken en software beschreven met doelstelling, uitleg en voorbeelden. Tevens bevat het Inspiratieboek veel informatie over de methode en de basiswerkvormen lezen en spellen. Gebruik deze basiswerkvormen.

Er is een digitale en een papieren versie. Voor de digitale versie ga naar
https://www.taalinblokjes.nl/inspiratieboek-taal-in-blokjes/

De papieren versie kan kosteloos worden aangevraagd en opgestuurd. Mail hiervoor naar info@taalinblokjes.nl

Voor verdieping: bekijk ook eens de didactische principes die bij Taal in Blokjes worden ingezet. Ga hiervoor naar Taakanalyse van Taal in Blokjes. Zie daarnaast ook de tabel van de “doorlopende leerlijn"

Met de Basiskoffer van Taal in Blokjes (inspiratieboek blz. 13) kan je onder andere woorden bouwen met de klankblokken en opschrijven. In deze basiskoffer zit ook een blokwoordenboek. De woorden van het blokwoordenboek worden steeds moeilijker en zijn ingedeeld op werkboek. Als je bijvoorbeeld werkboek 4 gebruikt, pak dan de woorden voor werkboek 4 uit het blokwoordenboek.
(Opmerking: Basisset 1, (Inspiratieboek blz. 12), kan ook maar is minder uitgebreid , o.a. géén klank-teken kaartjes.)

Tips bij de basiskoffer:

Tip 1: gebruik het blokwoordenboek voor het bouwen van woorden met de klankblokken, begin makkelijk en probeer steeds een stapje hoger te gaan. Laat de woorden hardop verklanken bij het maken van het blokwoord. Gebruik klanknamen, géén alfabetnamen.

Tip 2: gebruik ook de werkvorm lezen die bij het blokwoordenboek hoort (‘woordvelden’)

Tip 3: gebruik woordpakketten en categoriewoorden van de schoolmethode en laat deze woorden bouwen met de klankblokken.

Tip 4: geef een auditief dictee met de klankblokken. Zeg een woord, laat het woord bouwen met de klankblokken en opschrijven.

Tip 5: gebruik de klankkaart 3+4 op A4 formaat om de klankblokjes op te leggen, gebruik deze kaart voor het oefenen van de klank-teken koppeling (leg het goede blokje op de ‘a’), bij het hakken van woorden in losse klanken (ik zeg ‘boot’ pijltje ‘b-oo-t’, leg de blokjes van ‘boot’ maar op de kaart in de goede volgorde) en als tussenstap bij het maken van blokwoorden.

Je kan ook de Werkboeken van Taal in Blokjes gebruiken, bekijk de inhoud van de werkboeken en handleidin/oefenmappen (inspiratieboek blz. 14 en 15). Overleg met de leerkracht op wel niveau je het beste kan instappen. Elk werkboek heeft bladzijdes met een voorbeeld in kleur van de opdracht. Je kind ziet snel wat de bedoeling is en kan in principe zelfstandig met het werkboek aan de slag. Gebruik de bijbehorende handleiding/oefenmappen voor de extra oefeningen, de opdrachten zijn gekoppeld aan de bladzijdes van elk werkboek.

Om het lezen en de kennis van woordstructuren te bevorderen zijn de Leeskwartetten van Taal in Blokjes heel geschikt (inspiratieboek blz. 33, 34 en 35).

Door er een spel van te maken, wordt het lezen gestimuleerd zonder dat je kind de indruk heeft dat het om lezen gaat. Iedereen thuis kan meedoen! Je kan een kwartet opdelen in kleine (oneven) potjes en de niveaus van de kwartetten mixen zodat je elke keer een originele combinatie hebt. Er zijn 8 kwartetten die gekoppeld zijn aan de niveaus van de werkboeken.

Lees verder bij "Hoe werken de leeskwartetten eigenlijk? Wat zijn de niveaus en hoe weet ik welke kwartetten ik bij een werkboek kan gebruiken?"

Je kan ook Taal in Blokjes Reader software gebruiken, deze software heeft ook een ouderversie. De software draait op elk apparaat, ook op de mobiel. Handig voor in de vakantie!

Ook kan je zelf verhaaltjes met foto’s en afbeeldingen toevoegen aan de software. Zie voor de software ook het Inspiratieboek op bladzijde 20 t/m 24.

Er is ook een Ouderpakket met de Taal in Blokjes Reader software en een basiskoffer.

Daarnaast kan je ook een keuze maken uit de volgende materialen:

Klank-teken kaartjes,
Probeer elke dag een paar keer kort met de kaartjes te flitsen. Gebruik klanknamen, geen alfabetnamen, net zoals je een woord in losse klanken hakt. Bijvoorbeeld ‘boot’= b-oo-t en niet ‘bee-oo-oo-tee’. Bij de kaartjes a = a (zoals in kat), aa = aa (zoals in kaas), b = b zoals in ‘boot’(niet bee), g = g zoals in ‘geit’ (niet gee).

Letterlijn
Knip deze grote kaarten uit, maak een slinger en hang ze op in de woonkamer, boven het bed of in de keuken!

Letterbox met magnetische letters

Woordbouwkaartjes

Voor het leggen van woorden, scrabble, kruiswoorden en klankmemorie. Iedereen thuis kan meedoen! (artikelnummer 1240135, Inspiratieboek blz. 28 en 29.

Dobbelspel

Ook een spel voor het hele gezin. Inspiratieboek blz. 28 en 29.

Hang een poster op!

Er zijn twee verschillende posters met bijbehorende letterkaartjes (ie Inspiratieboek blz. 30)
- Poster met kapstokwoorden en plaatjes, artikelnummer 124058,.
- Poster met alle letters in kleur, Inspiratieboek blz. 30.

Klankkaart 3+4

Dit is een kaart op A4 formaat waar je klankblokjes precies op kan leggen. Oefen hiermee de klank-teken koppeling, het opdelen en samenvoegen van woorden in losse klanken. Dit is ook een eerste stap bij het leggen van blokwoorden. NB deze kaart zit in de uitgebreide basiskoffer! (artikelnummer 1240135, Inspiratieboek blz. 28 en 29).

Spiekpen

Als geheugensteuntje voor de klanken (Inspiratieboek blz. 28 en 29).

Sticker voor op tafel of op de map

Zie ook Inspiratieboek blz. 28 en 29.

Kunnen ouders zelf ook materialen en software van Taal in Blokjes aanschaffen?

Ja dat kan. Ouders kunnen thuis ook heel veel doen!

Overleg met de leerkracht wat je thuis het beste kan doen.

Bekijk het Inspiratieboek Taal in Blokjes. In het Inspiratieboek Taal in Blokjes worden alle materialen werkboeken en software beschreven met doelstelling, uitleg en voorbeelden. Tevens bevat het Inspiratieboek veel informatie over de methode en de basiswerkvormen lezen en spellen.

Er is een digitale en een papieren versie. Voor de digitale versie ga naar
https://www.taalinblokjes.nl/inspiratieboek-taal-in-blokjes/

De papieren versie kan kosteloos worden aangevraagd en opgestuurd. Mail hiervoor naar info@taalinblokjes.nl

Met de basiskoffer van Taal in Blokjes, kunnen ouders onder andere met hun kind woorden bouwen met de klankblokken en laten opschrijven. In deze basiskoffer zit ook een blokwoordenboek. De woorden van het blokwoordenboek worden steeds moeilijker en zijn ingedeeld op werkboek. Als je werkboek 4 gebruikt, pakt dan de woorden voor werkboek 4 van het blokwoordenboek.

Opmerking: Basisset 1, artikelnummer 12404, Inspiratieboek blz. 12 kan ook maar is minder uitgebreid , o.a. géén klank-teken kaartjes.

Tips bij de basiskoffer:
Tip 1: gebruik het blokwoordenboek voor het bouwen van woorden met de klankblokken, begin makkelijk en probeer steeds een stapje hoger te gaan. Laat de woorden hardop verklanken bij het maken van het blokwoord. Gebruik klanknamen, géén alfabetnamen.
Tip 2: gebruik ook de werkvorm lezen die bij het blokwoordenboek hoort (‘woordvelden’)
Tip 3: gebruik woordpakketten en categoriewoorden van de schoolmethode en laat deze woorden bouwen met de klankblokken.
Tip 4: geef een auditief dictee met de klankblokken. Zeg een woord, laat het woord bouwen met de klankblokken en opschrijven.
Tip 5: gebruik de klankkaart 3+4 op A4 formaat om de klankblokjes op te leggen, gebruik deze kaart voor het oefenen van de klank-teken koppeling (leg het goede blokje op de ‘a’), bij het hakken van woorden in losse klanken (ik zeg ‘boot’ pijltje ‘b-oo-t’, leg de blokjes van ‘boot’ maar op de kaart in de goede volgorde) en als tussenstap bij het maken van blokwoorden.

Je kan ook de werkboeken van Taal in Blokjes gebruiken. Inspiratieboek blz. 14 en 15. Overleg met de leerkracht op wel niveau je het beste kan instappen. Elke bladzijde van de werkboeken heeft een voorbeeld in kleur van de opdracht. Je kind ziet snel wat de bedoeling is en kan in principe zelfstandig met het werkboek aan de slag.

Om het lezen en de kennis van woordstructuren te bevorderen zijn de leeskwartetten van Taal in Blokjes heel geschikt. Inspiratieboek blz. 33, 34 en 35.

Lees verder bij: Hoe werken de leeskwartetten eigenlijk? Wat zijn de niveaus en hoe weet ik welke kwartetten ik bij een werkboek kan gebruiken?

Je kan ook Taal in Blokjes Reader software gebruiken, deze heeft een ouderversie. De software draait op elk apparaat, ook op de mobiel. Handig voor in de vakantie!

Bij de Taal in Blokjes Reader software kan je verhaaltjes op verschillende leesniveaus kiezen uit de bibliotheek en het niveau langzaam opbouwen. Door de klankhulp en de opmaakmogelijkheden wordt het technisch lezen vereenvoudigd en aantrekkelijk gemaakt. Je kind kan al snel moeilijkere en teksten lezen. Deze zijn meestal ook interessanter! Ook kan je zelf verhaaltjes met foto’s en afbeeldingen toevoegen aan de software. Zie voor de software ook het Inspiratieboek op bladzijde 20 t/m 24.

Er is ook een ouderpakket met de Taal in Blokjes Reader software en een basiskoffer.

Daarnaast kan je ook een keuze maken uit de volgende materialen:

klank-teken kaartjes,
Probeer elke dag een paar keer kort met de kaartjes te flitsen. Gebruik klanknamen, geen alfabetnamen, net zoals je een woord in losse klanken hakt. Bijvoorbeeld ‘boot’= b-oo-t en niet ‘bee-oo-oo-tee’. Bij de kaartjes a = a (zoals in kat), aa = aa (zoals in kaas), b = b zoals in ‘boot’(niet bee), g = g zoals in ‘geit’ (niet gee).

Letterlijn
Knip deze grote kaarten uit, maak een slinger en hang ze op in de woonkamer, boven het bed…

Letterbox met magnetische letters

Woordbouwkaartjes

voor het leggen van woorden, scrabble, kruiswoorden en klankmemorie. Iedereen thuis kan meedoen. artikelnummer 1240135, Inspiratieboek blz. 28 en 29. [link naar product op website]

Dobbelspel

Inspiratieboek blz. 28 en 29.

Hang een poster op!

Er zijn twee verschillende posters met bijbehorende letterkaartjes. Zie Inspiratieboek blz. 30
- poster met kapstokwoorden en plaatjes, artikelnummer 124058,.
-poster met alle letters in kleur, Inspiratieboek blz. 30.

Klankkaart 3+4

Op A4 formaat waar je klankblokjes op kan leggen. Oefen hiermee de klank-teken koppeling, het opdelen en samenvoegen van woorden in losse klanken. Dit is ook een eerste stap bij het leggen van blokwoorden. NB deze kaart zit in de basiskoffer! artikelnummer 1240135, Inspiratieboek blz. 28 en 29. [link naar product op website]

Spiekpen

Als geheugensteuntje van de klanken, Inspiratieboek blz. 28 en 29.

Sticker voor op tafel of op de map

Inspiratieboek blz. 28 en 29.

Wat kan ik het beste doen met lezen in de vakantie zodat niet alles ‘wegzakt’?

Moet je kind leeskilometers maken voor school en/of zijn/haar leesniveau bijhouden in de vakantie? Of ben je bang dat de leesvaardigheid 'wegzakt'? Gebruik de Taal in Blokjes Reader software om beter te lezen in de vakantie en om het lezen en de kennis van de klanken bij te houden!

Laat je kind verhalen lezen met klankhulp en stel de optimale tekstweergave in. Kies een leesniveau dat je kind aankan (Cito of Avi-niveau) en probeer steeds een stapje verder te komen.
Tip: codeer de klinkers en de medeklinkers bij woorden van één lettergreep (klankstuk)
en codeer alleen de klinkers bij woorden van meer dan één lettergreep (de “rest” is medeklinker = blauw) en zet de lettergreepstreepjes aan.

Moeilijke teksten met lange woorden en kleine lettertjes worden opeens goed leesbaar. Lezen wordt weer leuk!

De Taal in Blokjes Reader software draait op elk apparaat maar wist je dat je ook heel goed op de mobiel kan lezen? Lezen op de mobiel heeft een aantal voordelen: zo is de mobiel altijd bij de hand en beschikbaar, als je even tijd hebt, kan je een stukje gaan lezen tussen de vakantieactiviteiten door. Het scherm is klein vergeleken met een tablet of laptop maar dit kan ook een voordeel zijn! Het kleine scherm werkt heel overzichtelijk voor zwakke lezers. De leerling wordt niet overweldigd door een brei van woorden en letters. Je kan het scherm instellen op 3-4 woorden per regel en een grote regelafstand instellen. De leerling kan moeilijke woorden uitvergroten en lekker doorscrollen. Een paar bladzijdes lezen is zo gebeurd!

En... Lezen met klankhulp is ook goed voor de spelling, zo leert je kind hoe woorden in elkaar zitten.

Taal in Blokjes Reader software

Wat is de Taal in Blokjes Reader software?

De Taal in Blokjes Reader software is het enige programma dat de klanken van de Nederlandse taal begrijpt en automatisch kan coderen. Het programma kan ook woordkenmerken analyseren. De reader zorgt voor tekstvereenvoudiging door fonologische codering en diverse geavanceerde opmaakmogelijkheden, zoals onder andere lettergreepweergave, lettergrootte, letterafstand en regelafstand. Moeilijke teksten met lange woorden en kleine lettertjes worden opeens goed leesbaar. De leerling kan teksten beter lezen en begrijpen.

De Taal in Blokjes Reader software heeft een eigen bibliotheek met verhalen op alle Avi-niveaus. Maar u kunt ook uw eigen biblotheek inrichten en content toevoegen, bijvoorbeeld eigen teksten, verhalen met een thema, teksten begrijpend lezen, teksten van leerlingen enz.

Combineer de reader bijvoorbeeld met de spellingles (woordpakketten), begrijpend lezen (bijv. Nieuwsbegrip) of met een schrijfopdracht: laat de leerling een samenvatting van een tekst of een origineel eigen verhaal schrijven voor in de reader.

De reader codeert ook uw eigen teksten automatisch in kleuren voor klanken en berekent daarbij het leesniveau. U kunt voor elke leerling maatwerk verzorgen door de het klaarzetten van teksten en het instellen van een optimaal leesbeeld.

Benieuwd hoe de leerlingen lezen met de reader en wat zij ervan vinden? bekijk het filmpje op taalinblokjes.nl/reader

Zo kunt u onder andere de mate van klankondersteuning instellen door alle klanken of alleen de klinkers op kleur laten coderen. Ook kunt u klankgroepen (lettergrepen) laten aangeven om de woordstructuur te verduidelijken. Uiteraard is het aangeven van de woordstructuur ook belangrijk voor het leren van de spelling. Leerlingen met spellingproblemen kunnen bijvoorbeeld woordpakketten spelling op school of thuis voorbereiden met de reader: woordpakketten hardop lezen, woorden bouwen met de blokken en opschrijven.

Bekijk de instructievideo’s en handleiding om gelijk te beginnen! taalinblokjes.nl/reader

Voor wie is de Taal in Blokjes Reader software?

De Taal in Blokjes Reader software helpt leerlingen met lezen. Bijvoorbeeld leerlingen die moeite hebben met de klank-teken koppeling, met de overstap van één- naar meerlettergrepige woorden en met het maken van leeskilometers. Met de reader kunnen leerlingen lezen met klankhulp.

De leesondersteuning kan op maat voor elke leerling worden ingesteld. De reader is voor scholen, individuele behandelaars en ouders. Teksten worden automatisch gecodeerd en op leesniveau ingedeeld. Er is een bi bliotheek maar u kunt ook zelf teksten invoegen.

Hoe werkt het?

U kunt eenvoudig zelf verhalen toevoegen aan de reader. Log in op uw beheeraccount. Schrijf uw tekst of kies een tekstbestand. Voeg een afbeelding toe. Kies de codering, de regelhoogte, de regelbreedte, de lettergrootte en sla het verhaal op.

Geef aan met welke leerling u het verhaal wilt delen. De leerling leest het verhaal op school of thuis en maakt een (kleine) samenvatting. Laat de leerling ook thuis extra lezen! In de leesgeschiedenis wordt de leestijd bijgehouden en kunt u de samenvatting inzien.

Klankondersteuning

De reader codeert automatisch de klinkers en medeklinkers met de kleurcodering van Taal in Blokjes. De klankondersteuning kan geleidelijk worden afgebouwd.

De Bieb

U kunt ook verhalen kiezen uit de Bieb. U kunt zoeken op leesniveau, aantal woorden, titel, auteur enz. Uniek is de leenwoordenindex. U stelt de de mate van leesondersteuning in (codering, regelhoogte, regelbreedte, lettergrootte) en u deelt het verhaal met de leerling. U kunt natuurlijk ook samen met de leerling teksten uitkiezen voor de motivatie!

Behandelplan lezen

De leesondersteuning kan voor elke leerling apart worden ingesteld. Voorbeeld: geef maximale ondersteuning bij ‘moeilijke verhalen’ en minimale ondersteuning bij ‘makkelijke verhalen’. Stel het leesniveau bij (10 niveaus) aan de hand van de vorderingen die u ziet in de leesgeschiedenis. Kies op tekstkenmerken zoals het aantal leenwoorden. Bij elk verhaal kunt u het aantal klankgroepen en andere woordkenmerken inzien.

Stuur de verhalen van uw eigen bibliotheek naar uw collega’s. Maak samen een schoolbibliotheek in combinatie met de gebruikte lees- en spellingmethodes. De Taal in Blokjes Reader wordt gebruikt met de werkboeken en materialen van Taal in Blokjes maar kan ook bij andere lees- en spelling methodes worden toegepast.

Toepassingen

Gebruik de Taal in Blokjes Reader software bij de lees instructiegroep, laat elke leerling om de beurt een verhaal lezen, in de leesgeschiedenis wordt het resultaat bijgehouden.
Gebruik de reader voor tempolezen met klankhulp bij de remedial teacher.
Huiswerk: zet leesteksten voor de leerlingen klaar om thuis te lezen.
Zet de woordpakketten spelling in de reader en laat leerlingen hiermee oefenen met lezen en met de klankblokken.
Geef een les op het digibord met de reader.
Leg de nadruk op informatieve teksten en samenvattingen voor het begrijpend lezen en de schriftelijke formuleervaardigheid.
Combineer de reader met verschillende leesmethodes.

De Taal in Blokjes Reader is web-based en werkt op de computer, laptop, tablet, smartphone en het digibord. Windows, Apple (o.a. iPad en iPhone) en Android worden ondersteund. De verhalen, instellingen en resultaten worden online opgeslagen. Vraag bij ons na welke voorleessoftware kan worden gebruikt met de reader om zinnen en tekstblokken voor te lezen. Dan leest de leerling met visuele én auditieve ondersteuning!

Wat is het verschil tussen de Taal in Blokjes Reader software en de Taal in Blokjes Module software?

Taal in Blokjes heeft twee softwareprogramma’s.
Met de Taal in Blokjes Module software worden technisch lezen op woordniveau, spelling en basisvaardigheden geoefend.
Met de Taal in Blokjes Reader software wordt het technisch lezen op tekstniveau geoefend met de mogelijkheid om zelf teksten toe te voegen en ook het begrijpend lezen en de schrijfvaardigheid te oefenen.

Beide programma’s zijn vullen elkaar aan en zijn geschikt voor lezen én spellen, net zoals de rest van Taal in Blokjes.

De Taal in Blokjes Module software heeft klankenborden op verschillende niveaus (toetsenborden) voor het schrijven van woorden en woordenlijsten voor de spelling in oplopende moeilijkheidsgraad. De software heeft ook woordenlijsten voor lezen en verschillende oefeningen voor de klank-teken koppeling en de basisvaardigheden. De module software is bedoeld voor behandeling op school/praktijk en heeft géén leerlingaccounts maar houdt wel per leerling de resultaten bij.

Met de Taal in Blokjes Reader software kan het technisch lezen van groep 3 tot en met groep 8 worden behandeld. De Taal in Blokjes Reader software oefent het tekstlezen (functioneel lezen) op Avi-niveau en op Cito-niveau. Andere mogelijkheden zijn begrijpend lezen en schrijfvaardigheid oefenen. De Reader software heeft een eigen bibliotheek met teksten die automatisch op klank gecodeerd kunnen worden en kent veel mogelijkheden voor tekstvereenvoudiging en leesbeeld optimalisatie. Ook kan je een voorleesstem inschakelen. Je kan ook zelf je eigen content (bijvoorbeeld verhalen, woordenlijsten voor de spelling, Kerstthema, Nieuwsbegrip) toevoegen en delen met je collega's en leerlingen. Het leesniveau (Avi en Cito) wordt daarbij automatisch berekend en de teksten worden automatisch op klank gecodeerd (en voorgelezen indien zinvol). Je eigen content komt in je "privé bibliotheek".

De Reader heeft behandelaar en leerlingaccounts zodat de leerling ook thuis de aan de slag kan. De Reader heeft een eigen bibliotheek op Avi en Cito-niveau maar je kan ook je eigen leesteksten of woordenlijsten klaarzetten voor de leerling thuis. De de resultaten van de leerling worden bijgehouden.

Meer weten?

Bekijk de Taal in Blokjes Reader software op de website
Bekijk de Taal in Blokjes module software op de website
Bekijk de pdf: Taal in Blokjes software.pdf

Bekijk de video:

Waarom zou je de Taal in Blokjes Reader software gebruiken?

Je gebruikt de Taal in Blokjes Reader software om je leerlingen op eigen kracht beter te laten lezen en om je leerlingen meer leesplezier te geven.

Je gebruikt de Taal in Blokjes Reader software omdat dit het enige programma is dat ontwikkeld is om leerlingen ‘op eigen kracht’ beter en sneller te laten lezen. Verhaal te moeilijk? Dan maar niet lezen of laten voorlezen? Nee, met met de nodige hulpmaatregelen waaronder de kleurcodering voor klanken, de indeling van woorden in klankstukken en de andere maatregelen voor tekstvereenvoudiging kunnen leerlingen al snel 'moeilijke teksten' lezen. Teksten waar ze eerst niet aan zouden beginnen. Ook teksten die (veel) moeilijker zijn dan hun geteste leesniveau zijn nu binnen bereik. Interessante verhalen kunnen nu ‘op eigen kracht’ worden gelezen. Dit bevordert het leesplezier en de leesmotivatie!

De kleurcodering voor klanken en de andere hulpmaatregelen kunnen op maat worden ingesteld en stapsgewijs worden afgebouwd.

Je kan ook zelf teksten in de Taal in Blokjes Reader software zetten en automatisch op klank laten coderen.Je kan onze bibliotheek gebruiken of zelf teksten invoegen, ook van methodes voor begrijpend lezen en doorsturen naar leerlingen om thuis te oefenen. De toegevoegde teksten staan in je eigen bibliotheek en de leesgeschiedenis van de leerlingen wordt bijgehouden.

De Taal in Blokjes Reader software is het enige programma dat de klanken van de Nederlandse taal begrijpt en automatisch kan coderen. Het programma kan ook automatisch de woordkenmerken van een tekst analyseren zodat de woorden aangepast kunnen worden die niet in het leesniveau thuishoren.

De Reader zorgt voor tekstvereenvoudiging door fonologische codering, verdeling van woorden in klankstukken en diverse geavanceerde opmaakmogelijkheden, zoals onder andere lettergrootte, letterafstand, regelafstand en leesversneller. Moeilijke teksten met lange woorden en kleine lettertjes worden opeens goed leesbaar. De leerling kan teksten beter lezen en begrijpen.

Kenmerken en mogelijkheden van de Taal in Blokjes Reader software

beter lezen met klankhulp
leesaccounts voor op school en thuis
klank-letter koppelingen versterken en werken aan het fonologisch bewustzijn
onze bibliotheek gebruiken en een eigen bibliotheek opbouwen
verschillende niveaus van leesondersteuning instellen
ingebouwde leesversneller (het leeshappertje)
tekst samenvatten: begrijpend lezen en tekst opschrijven
een leestraining opzetten en de leesgeschiedenis van leerlingen gebruiken
zelf teksten schrijven of invoegen, automatisch op klank laten coderen en afbeeldingen toevoegen
woordenlijsten voor de spelling invoegen,
teksten en woordpakketten delen met leerlingen en collega’s,
automatische berekening van leesniveau en woordkenmerken
werkt op alle apparaten: computer, laptop, tablet, iPad, smartphone en digibord.

De Reader heeft een algemene bieb met verhalen op alle Avi-niveaus. Je kan ook je eigen content toevoegen, bijvoorbeeld eigen teksten, verhalen met een thema of teksten voor begrijpend lezen. Maar ook woordenlijsten zodat je de spelling kan oefenen. De software codeert alle teksten automatisch, dit hoef je niet zelf te doen.

Meer weten? Zie:

Heeft de Reader software verhalen op Avi en Cito niveaus?

Ja. De Taal in Blokjes Reader software heeft een ‘algemene bieb’ met verhalen op alle Avi- en Cito niveaus maar je kan ook je eigen teksten (met afbeelding) toevoegen en automatisch laten coderen op klank. Daarbij worden ook de Avi- en Cito niveaus bij de eigen teksten berekend. Je ingevoerde teksten staan in je eigen (school)bibliotheek.

Elke week kan je verhalen op het juiste Avi of Cito niveau voor je leerlingen klaarzetten voor op school of thuis vanuit onze leesbibliotheek of je eigen bibliotheek. Je kan daarbij elk verhaal instellen voor een optimaal leesbeeld. Zo kan je onder andere de mate van klankondersteuning instellen door alle klanken of alleen de klinkers op kleur laten coderen. Je kan de klankstukken (lettergrepen) laten aangeven om het lezen van langere woorden te vergemakkelijken. Ook kan je de lettergrootte, zinslengte en de regelafstand instellen en een voorleesstem inschakelen.

Bekijk onze brochure

Afbeelding met tekst, schermopname, Menselijk gezicht, Onlineadvertenties

Automatisch gegenereerde beschrijving

Is de Taal in Blokjes Reader software voor lezen of voor spelling?

De Taal in Blokjes Reader software is ontwikkeld voor het lezen van teksten. De verhalen zijn ingedeeld in op Avi en Cito niveaus. Je kan onder andere de klankhulp, het indelen in klankstukken en het leeshappertje instellen. Je kan leeshuiswerk monitoren en klaarzetten voor thuis. Ook kan je een voorleesstem gebruiken. Je kan ook je eigen teksten toevoegen en automatisch laten coderen. Met de Taal in Blokjes Reader software kan je voor elke leerling een leestraining samenstellen.

Daarnaast kan je de Taal in Blokjes Reader software ook gebruiken voor het leren van de spelling: voeg bijvoorbeeld woordenlijsten of zinnen in (van je taalmethode), codeer de klanken. Opdracht: hardop lezen, blokwoorden maken en opschrijven. Geef tot slot een auditief dictee.

Je kan het begrijpend lezen en zelf schrijven van teksten combineren. Laat de leerling in het tekstvak dat onder elk verhaal staat een korte "samenvatting" schrijven. Naast begrijpend lezen oefen je zo ook de schrijfvaardigheid (inhoud, zinsbouw, hoofdletters en punten en spelling). Wees coulant met de schrijfprestaties! Als de inhoud redelijk is, is er al een goede stap gezet. Goede zinnen maken is een tweede stap en de spelling komt als laatste.

Zie ook:

Voor meer informatie zie: Leerlingbegeleiding thuis - lezen en spellen met de Taal in Blokjes Reader.pdf

Hebben jullie voorbeelden van het werken met de Taal in Blokjes Reader software?

Jazeker bekijk onze video:

Voor meer informatie over de reader bekijk:

Kunnen de leerlingen ook thuis oefenen met de Reader software?

Ja. Zet het huiswerk klaar (kies samen met de leerling een of meer verhalen) om thuis te lezen. Zij loggen thuis in met hun eigen account en kunnen gelijk aan de slag! Je kan binnen de software onder andere monitoren of de leerling het verhaal gelezen heeft en in hoeveel tijd. Je kan ook vragen om in het tekstvak een kleine samenvatting te maken, zo werk je ook aan het tekstbegrip en aan de schrijfvaardigheid.

Ja, zie hiervoor de FAQ Wat is de Taal in Blokjes Reader software? En Taal in Blokjes software.pdf

Houdt de Reader software de vorderingen van de leerlingen bij?

Resultaten bijhouden
De software houdt de vorderingen van de leerlingen bij. De software heeft een eigen bibliotheek maar je kan ook je eigen (school)bibliotheek samenstellen met eigen lespakketten en teksten voor thuis.

Voor de thuisbegeleiding kan je wekelijks een pakket lees- en spellingopdrachten voor thuis klaarzetten en monitoren met behulp van de Taal in Blokjes reader software. De leerling logt in en kan zelfstandig aan de slag met het lezen van teksten lezen met de vooraf ingestelde klankhulp en andere leesondersteuning. En ook met andere opdrachten op het gebied van spelling, schrijven of begrijpend lezen als die zijn opgegeven. In je hoofdaccount kan je terugzien wat de leerling heeft gelezen en
geschreven.

Benieuwd hoe dit werkt?
Bekijk deze korte video over de bieb en leesgeschiedenis.

Behandelplan lezen
De leesondersteuning kan voor elke leerling apart worden ingesteld. Voorbeeld: geef maximale ondersteuning bij ‘moeilijke verhalen’ en minimale ondersteuning bij ‘makkelijke verhalen’. Stel het leesniveau bij (10 niveaus) aan de hand van de vorderingen die u ziet in de leesgeschiedenis. Kies op tekstkenmerken zoals het aantal leenwoorden. Bij elk verhaal kunt u het aantal klankgroepen en andere woordkenmerken inzien.

Meer informatie over de Taal in Blokjes Reader software zie:

de reader software op de website: www.taalinblokjes.nl/reader
de FAQ Wat is de Taal in Blokjes Reader software?
en Taal in Blokjes software.pdf

Hoe kan je klassikaal of individueel voor-koor-zelf lezen met de Taal in Blokjes Reader?

Kies een verhaal of woordenlijst
Zowel individueel als klassikaal kan je verhalen kiezen uit de bibliotheek maar je kan ook zelf teksten toevoegen aan de Reader. Bijvoorbeeld verhalen of woordenlijsten van een bepaalde methode.

Lezen met de klas
Open de Taal in Blokjes Reader op het digibord / de beamer. Kies een verhaal om te lezen. Stel daarna het leeshappertje in op de juiste leessnelheid. Lees het verhaal voor in het tempo van het leeshappertje. De kinderen lezen mee met het leeshappertje op het ritme van de lettergreep/klankgroep.

Daarna kunnen de leerlingen zelf het verhaal lezen met een boek of leesblad, of op hun eigen leerlingaccount van de Reader.

Individueel lezen
De leerling opent de Reader op zijn/haar iPad/tablet/laptop. De leerling kiest het goede verhaal om te lezen, en stelt het leeshappertje in op de goede snelheid. Hij/zij leest het verhaal in het tempo van het leeshappertje.

Zie ook:

Werkvormen lezen en spellen met Taal in Blokjes in de klas.pdf

Codeert de Reader software ook verhaaltjes die je zelf invoegt?

Ja, maak hiervoor een nieuw bestand aan en voeg je tekst en een afbeelding toe. De Reader software codeert de klanken automatisch en berekent het Avi- en Cito leesniveau in je ‘eigen’ bibliotheek.

Ja, zie hiervoor de FAQ Wat is de Taal in Blokjes Reader software? En Taal in Blokjes software.pdf

Kan je ook eigen teksten en woordenlijsten invoegen in de Reader software?

Ja, dat kan. Maak hiervoor een nieuw bestand aan: geef het bestand een naam, plaats de tekst of de woordenlijst in het bestand en voeg een afbeelding toe. De Reader software codeert de klanken automatisch en berekent het Avi- en Cito leesniveau van je bijdrage. Deze bijdrage komt in je ‘eigen’ bibliotheek of de bibliotheek van bijvoorbeeld je school.
Je kan je bestanden delen met je leerlingen en collega's. Dat is handig! Als elke collega bijvoorbeeld de woordenlijst van zijn/haar groep invoegt, heeft iedereen de beschikking over alle woordenlijsten. Je bestanden zijn niet zichtbaar buiten je eigen bibliotheek.

Bekijk hier de instuctievideo hoe je eigen bestanden aanmaakt.

Voor meer informatie zie: Wat is de Taal in Blokjes Reader software? En Taal in Blokjes software.pdf

Wij werken met Veilig Leren Lezen, is de Taal in Blokjes Reader software een goede aanvulling hierop?

Ja, daarbij staan er ook verhalen van Veilig en Vlot in de Taal in Blokjes Reader software.

Je kan allereerst de verhalen van Veilig en Vlot kiezen die in de Taal in Blokjes Reader software staan.

Kies daarbij ook de verhalen uit de Taal in Blokjes Reader van een vergelijkbaar niveau en probeer telkens een leesniveau hoger te gaan. De Reader geeft van elke tekst het Cito en AVI-niveau.

Voor meer informatie bekijk de pdf: Ondersteun je leerlingen met Veilig&Vlot-verhalen
in de Reader software.

Bekijk ook: Taal in Blokjes Reader software.

Kan ik Connect lezen of een andere leesmethode combineren met de Taal in Blokjes Reader software?

"Ik begeleid kinderen met leesproblemen in het basisonderwijs. Naast Taal in Blokjes wil ik ook blijven werken met Connect. Kan ik Connect combineren met Taal in Blokjes en met de Taal in Blokjes Reader? Het thuis oefenen van herhaald lezen vind ik belangrijk."

Ja, je kan Connect of een andere leesmethode met Taal in Blokjes Reader software combineren of de methodes naast elkaar gebruiken. Woorden zijn woorden en zinnen zijn zinnen bij elke leesmethode. Taal in Blokjes voegt een fonologische structuur toe aan de woorden met vaste kleurafspraken voor klanken.

De werkwijze en didactiek van Connect of een andere leesmethode kan gewoon worden gehandhaafd. Een combinatie met Taal in Blokjes kan de leesaanpak versterken.

Met de Taal in Blokjes Reader software kan je ook herhaald lezen oefenen. Je kan verhalen kiezen uit de bibliotheek maar je kan ook zelf teksten aan de Reader toevoegen en aan de leerlingen doorsturen om thuis te oefenen. Deze teksten worden automatisch fonologisch gecodeerd en het leesniveau wordt bepaald. Je kan binnen de software ook zien hoe vaak de leerling een bepaalde tekst herhaald heeft gelezen en in hoeveel tijd, gaat het lezen van een tekst sneller bij herhaald lezen? Deze terugkoppeling is belangrijk voor het beoordelen van de resultaten en voor het aanpassen van de leesinterventie, indien nodig.

Het grote voordeel van de Taal in Blokjes Reader software is dat de opmaak voor elke leerling optimaal kan worden ingesteld. Bijvoorbeeld klankcodering, klankstukken weergeven (lettergrepen), lettergrootte, letter- en regelafstand, marges enz. Geen klankcodering toepassen is ook mogelijk. Bied bijvoorbeeld de teksten op beheersingsniveau aan zonder klankcodering en de teksten op instructieniveau met klankcodering. Bij meerlettergrepige woorden coderen we alleen de klinkers .

Een ingewikkelde tekst kan, door een goede opmaak, heel leesbaar worden in de Reader!

stekelvarken zwart-wit en in kleurcode (1)

Meer informatie over de Taal in Blokjes Reader software

Moet je bij een leestraining met de Reader altijd de klinkers en medeklinkers laten coderen? En wat is de "fade out"knop?

Nee, de kleurcodering wordt afgebouwd. Zie ook de vraag: Hoe kan je de kleurenondersteuning voor klanken afbouwen bij de Taal in Blokjes Reader software?

Een andere mogelijkheid is de "fade out" knop: met deze knop kan je de kleurintensiteit instellen. Laat de kleuren langzaam verdwijnen bij teksten die de leerling goed aankan totdat de kleuren voor klanken helemaal verdwenen zijn.

Je kan de codering geheel op maat instellen en er zijn veel manieren om een goed resultaat te bereiken.

Voorbeeld van een leestraining:
De leerling leest op niveau M4, dit is een leesniveau dat de leerling nog net aankan.
Schakel de klinkercodering in en de lettergreepstreepjes.

Het lezen op M4-niveau gaat al makkelijker: gebruik de "fade out" knop en laat de kleuren langzaam verdwijnen.

Het lezen op M4-niveau gaat nog makkelijker: schakel de kleurcodering uit en laat de lettergreepstreepjes staan.
Start tegelijk met niveau E4: stel hierbij de klinkercodering en de lettergreepstreepjes in.

Het lezen op M4 gaat erg vlot: haal nu ook de lettergreepstreepjes weg zodat je alleen nog zwarte tekst overhoudt. Ga verder met oefenen op E4 niveau, kijk of je de "fade out" knop al kan gebruiken om de kleurcodering langzaam te laten verdwijnen...en of je alvast een start kan maken met M5 met klinkercodering en lettergreepstreepjes aan en ga zo door...

Er is een interactie met de instellingen om het technisch lezen te vergemakkelijken en met de leessnelheid. Gebruik "het leeshappertje" om de leessnelheid te bevorderen. Stel het leeshappertje in op het tempo dat de leerling net aankan. Als de leessnelheid voorop staat, kan je besluiten om de codering en lettergreepstreepjes langer aan te laten staan.

Zorg voor afwisseling!

Hoe kan je de kleurenondersteuning voor klanken afbouwen bij de Taal in Blokjes Reader software?

Je kan kiezen voor de weergave 'klinkers en medeklinkers coderen', 'alleen klinkers coderen', de kleurintensiteit traploos afbouwen met de 'fade-out knop' (afname kleurintensiteit) en kiezen voor 'zwarte tekst' (geen kleur). Op deze wijze kan je een mooie transfer maken van lezen met verschillende niveaus van ondersteuning naar lezen zonder ondersteuning.

Je begint altijd met de instelling 'klinkers en medeklinkers coderen' in de Taal in Blokjes Reader software. Daarna laat je de Reader alleen de klinkers coderen. De leerlingen komen er al snel achter dat er veel meer medeklinkers dan klinkers in een woord zitten en dat de medeklinkers om de klinker heen zitten. Ook leren zij dat elk klankstuk (of lettergreep één klinker heeft en dat een woord net zoveel klankstukken (lettergrepen) heeft als klinkers. Je kan de kleurenondersteuning afbouwen met de 'fade-out knop' en/of alle kleurcodering uitschakelen.

Vuistregel coderen
Bij woorden van één klankgroep (met één klinker) laat je de klinkers én medeklinkers coderen (niveau mk, km, mkm, mmkm, mkmm, mmmkm). Blijft de leerling op dit niveau werken? Stap dan over naar het coderen van alleen de klinkers in de woorden, de rest is immers medeklinker. Bij de Taal in Blokjes Reader software kies je eerst klinkers en medeklinkers coderen en daarna alleen de klinkers coderen.

Bij woorden van meer klankgroepen (woorden met meer lettergrepen) ga je zo snel mogelijk over naar het coderen van alleen de klinkers. De leerling weet immers al dat de medeklinkers overblijven en dat deze blauw zijn. De klinker is het ankerpunt van de klankgroep en geeft informatie over het goed verdelen van woorden in klankgroepen bij lezen. Zet ook de functie "lettergreepstreepjes" aan (indelen van het woord in klankstukken met één klinker). Stel bij een moeilijkere tekst (op oefenniveau) altijd de klinkercodering en de lettergreepstreepjes in. Bouw daarna af met de 'fade-out' knop en/of met het uitschakelen van de kleurcodering. Laat de lettergreepstreepjes eerst nog aanstaan bij de teksten zonder kleurcodering.

(Bij het bouwen van blokwoorden met de klankblokken worden altijd de klinkers en de medeklinkers aangegeven.)

Bij de Taal in Blokjes Reader software kan je de kleurondersteuning bij alle teksten als volgt afbouwen:

klinkers en medeklinkers gekleurd
alleen de klinkers gekleurd
geen kleurcodering

Andere optie: gebruik de 'fade-out knop' waarbij je de kleurintensiteit van een tekst gradueel kan minderen en langzaam kan laten verdwijnen tot 0.

Tip: Pas het opdelen van woorden in klankstukken (lettergrepen) toe daar waar zinvol. Haal niet de kleurenondersteuning en functie 'opdelen klankstukken' tegelijk weg!

Het coderen van woorden verdwijnt nooit helemaal, een 'onderhoudsdosis' is zinvol. Leerlingen moeten met de fonologie kunnen werken en daarbij is het coderen van de fonologie van woorden ook belangrijk voor het leren van de spelling en de klankregels.

Zijn er oefentips lezen en spellen met de Taal in Blokjes Reader software?

Jazeker. Hieronder staan een aantal oefentips, je kan op onze website verschillende (instructie)video's bekijken en onderaan deze FAQ kan je een pdf downloaden en uitprinten waarin wordt uitgelegd hoe je een lees-en spellingtraining met de Taal in Blokjes Reader software kan opzetten.

Oefentips Taal in Blokjes Reader software

Afbeelding met tekst, schermopname, Lettertype, diagram

Automatisch gegenereerde beschrijving Tip 1: voeg zelf teksten toe aan de Reader, bijvoorbeeld over een schoolproject of voor begrijpend lezen. De teksten worden automatisch op klank gecodeerd en het leesniveau wordt berekend. Kies de opmaak en de afbeeldingen bij de teksten. Combineer de leesopdracht met schrijven: als de leerling klaar is met lezen, kan hij in het ingebouwde tekstvak opschrijven waar het verhaal over gaat. Zo neem je gelijk het begrijpend lezen mee.

Tip 2: stop de woordenlijsten spelling van je taalmethode in de TiB-reader. Gebruik het digibord voor het voorlezen en koorlezen van de woorden en het bespreken van de spelling. Zet het digibord uit en geef een auditief dictee.

Tip 3: stel een leestraining samen voor een leerling. Kies het leesniveau, de mate van tekstondersteuning (o.a. klankhulp) en het aantal teksten per week. Kies aan het begin van de week samen met de leerling de leesteksten uit de bibliotheek van de Taal in Blokjes Reader software. Stuur de teksten door naar het account van de leerling om thuis te lezen. De leestijd wordt bijgehouden door de software. Laat de leerling aan het einde van de week één tekst voorlezen en kies daarna samen de leerling de teksten voor de volgende week.

Tip 4: voor de leerlingen die extra moeten oefenen met de spelling: stuur woordenlijsten (woordpakketten spelling of woorden op categorie) op naar de leerlingen om thuis voor te bereiden (lezen, blokwoorden maken en opschrijven). Zij loggen thuis in met hun eigen account en kunnen aan de slag en jij kan de vorderingen monitoren binnen het programma.

Zie ook:

Leerlingbegeleiding thuis - lezen en spellen met de Taal in Blokjes Reader.pdf

Aan de slag met de Taal in Blokjes Reader software

Je kan een aantal verhalen per week voor je leerlingen klaarzetten en zoveel leerlingen toevoegen als je wilt. Je leerlingen kunnen thuis inloggen met hun eigen leerlingaccount en de teksten lezen met klankhulp en andere leesondersteuning. In jouw hoofdaccount kan je terugzien wat de leerling thuis heeft gelezen en geschreven. Benieuwd hoe dit werkt?

Bekijk deze korte video over de bieb en leesgeschiedenis.

Laat de leerling thuis oefenen met technisch lezen, begrijpend lezen en verhalen schrijven met de Taal in Blokjes Reader software

Aan de slag:

Voeg de leerling toe aan de software, de leerling krijgt vanzelf inlogcodes opgestuurd.
Zet verhalen klaar voor thuis en kies de klankhulp en de opmaak.
Kijk een week later de opdrachten na in de software en geef feedback over bijv. wat de leerling in het tekstvak heeft geschreven.

Opdrachten voor thuis:

Lees thuis de verhalen die zijn klaargezet (kies: zelf lezen / samen te lezen / om de beurt te lezen...)
Vraag de leerling om, samen met zijn ouders indien nodig, bij elk verhaal in het kort op te schrijven waar het verhaal over gaat (= begrijpend lezen en schriftelijk formuleren).

Laat de leerling thuis oefenen met de spelling met de Taal in Blokjes Reader software

Aan de slag:

Zet woordenlijsten van de taalmethode en/of de te behandelen spellingcategorieën klaar in de Reader software, kies de klankhulp, opmaak en voeg een afbeelding toe.
Geef de volgende week feedback over de spellingresultaten m.b.v. wat ouders en leerlingen in het tekstvak bij het woordbestand hebben geschreven.

Opdrachten voor thuis:

Lees (samen) de woorden, kijk goed naar de codering van de klanken en leg de lap-top of tablet weg.
De ouder leest elk woord hardop en laat het woord bouwen met de klankblokken, daarna wordt het woord opgeschreven (auditief dictee).
Ouders en leerling geven feedback over het dictee in het tekstvak bij het woordbestand.

Het voordeel van deze werkwijze is dat ouders en kinderen met de Reader kunnen nakijken of het blokwoord goed is gemaakt en of het woord goed is opgeschreven.

Zie ook:

Hoe kan je de Taal in Blokjes Reader software voor het oefenen van de spelling gebruiken?

Er zijn verschillende mogelijkheden

1. Geef een auditief dictee
Maak een bestand aan voor de leerling, geef een bestandsnaam op, bijvoorbeeld "dictee 1" en voeg een afbeelding toe. Zeg de woorden (of zinnen). De leerling schrijft zijn dictee in de Reader software. Het dictee van de leerling wordt opgeslagen in de “eigen (school)bibliotheek”. De volgende keer kies je "dictee 1" en kan de leerling weer verder werken aan zijn dictee. Je kan fouten bespreken en laten verbeteren. Alle dicteebestanden en vorderingen worden in het mapje van de leerling bewaard.
Klaar met "dictee1"? Maak dan een nieuw bestand "dictee 2".

2. Voeg woordpakketten of woordenlijsten toe
Je kan ook woordpakketten, categoriewoorden of andere woordenlijsten spelling van je taalmethode (bijvoorbeeld van VLL, Taal actief of Staal) toevoegen aan de Taal in Blokjes Reader software. Leerlingen met spellingproblemen kunnen deze woordpakketten op school of thuis voorbereiden met de Reader software.
Werkwijze:
1. de leerling leest telkens een woord met klankcodering hardop in de Reader software
2. de leerling bouwt het woord met de klankblokken en kijkt zelf de klankcodering en de spelling na in de Reader software
3. de schrijf het woord op en kijkt het woord na of je geeft een auditief dictee).

The image contains the following Dutch text:

Aan de slag:
Zet woordenlijsten van de taalmethode en/of de te behandelen spellingcategorieën klaar in de Reader software, kies de klankhulp, de opmaak en voeg een afbeelding toe. Zet de woorden onder elkaar.

Mogelijke opdrachten voor thuis

Werkwijze
Ga per woord te werk: woord hardop lezen -woord bouwen met de blokken- blokwoord nakijken- woord opschrijven in de Reader software of op een blaadje- en door naar het volgende woord.

De leerling leest eerst de gecodeerde woorden van het bestand "dictee 1"hardop en kijkt goed naar de codering van de klanken en de regels die er gebruikt zijn. De ouder kijkt mee of leest mee en bespreekt zo nodig de ‘moeilijke’ woorden. Vervolgens wordt de laptop of tablet weggelegd.
Daarna geeft de ouder een "auditief blokkendictee" van de gelezen woorden van bestand "dictee 1", dit is de voorbereiding op het geschreven woorddictee. Opdracht blokkendictee: lees elk woord hardop en laat je kind het woord bouwen met de klankblokken. Bij het aan elkaar schuiven van de klankblokken zegt je kind telkens de bijbehorende klanken of klankgroepen hardop (verklankend blokken).
Vervolgens kijken leerling en ouder samen het blokwoord na met het gecodeerde woord op de tablet als voorbeeld.
Tot slot geeft de ouder een auditief woorddictee. De ouder zegt het woord nog een keer. Daarna schrijft de leerling het woord op (auditief woorddictee). Dit kan op een blaadje maar ook in het schrijfvak van de Taal in Blokjes Reader software onder het woordbestand. Als de dicteewoorden in het schrijfvak worden geschreven, kan de leerkracht/begeleider deze gelijk online inzien.
Geef van te voren aan of de leerling de blokwoorden als voorbeeld mag houden bij het opschrijven van de woorden. Dit is afhankelijk van het niveau en de mogelijkheden van de leerling.
De ouders en de leerling bespreken samen het dictee en de (eventuele) foutjes. Opmerkingen en bevindingen van de ouders bij het dictee worden in het schrijfvak bij het woordbestand geschreven Bijvoorbeeld Goed zo!!! Maar twee foutjes: platsen (plaatsen) en loppen (lopen).
De leerkracht/begeleider kan de spellingfouten, opmerkingen en bevindingen van de ouders bij het bestand "dictee 1" online inzien, beoordelen en van feedback voorzien. Als de leerling het dictee in het schrijfvak is heeft geschreven, kan de leerkracht het gemaakte dictee ok gelijk beoordelen.

Tip: leerling en ouder kunnen ook af en toe van rol wisselen. Geef een daarvoor een woordenlijst aan. De leerling leest het woord van de tablet en de ouder maakt het woord met de blokjes en schrijft het woord op. Vergeet niet de klanken te zeggen! Samen zij na (en de ouder maakt af en toe een foutje om het spannend te houden). Op deze manier kunnen leerling en ouder samen aan de spelling werken en met de Reader software nakijken of het blokwoord goed is gecodeerd en of het woord goed is opgeschreven.

Er zijn nog veel meer mogelijkheden! Zie hiervoor link FAQ 'Zijn er oefentips lezen en spellen met de Taal in Blokjes Reader software?'

Hoe kan je een woordpakket in de Taal in Blokjes Reader invoegen?

Een woordenlijst invoegen is hetzelfde als een verhaal in de Reader plaatsen, maar dan met woorden onder elkaar in plaats van een hele tekst.
Begin dus met de functie 'nieuw verhaal' in de Taal in Blokjes Reader software. Daarna kan je de woorden in het grote tekstvak plakken of typen.

Veel woordenlijsten staan op internet, kijk bijvoorbeeld op: http://leestrainer.nl/Spelling/methode/

Meer tips over het gebruik van de Reader bij de spelling: Kan je de Taal in Blokjes Reader ook voor het oefenen van de spelling gebruiken?

Kan je met de Reader software ook het begrijpend lezen oefenen?

Ja, dat kan. De Taal in Blokjes Reader software is allereerst ontwikkeld voor de verbetering van het technisch lezen van verhalen (i.t.t. losse woorden lezen) maar je kan verhalen ook koppelen aan tekstbegrip, zelf schrijven en spelling binnen de software.
De Taal in Blokjes Reader zorgt voor tekstvereenvoudiging. Moeilijke onoverzichtelijke teksten met kleine lettertjes worden beter leesbaar. Het technisch lezen wordt makkelijker en de leerling kan zich meer richten op het begrijpend lezen.

Bij elk verhaal staat een schrijfvak waar de leerling, na het lezen, de hoofdgedachte van een verhaal of een samenvatting in kan schrijven. Bespreek samen de inhoud, de zinsbouw en de spelling en voorzie het schrijfvak van commentaar. Bijvoorbeeld: "goede samenvatting", "let op de hoofdletters en punten". De inhoud van het schrijfvak wordt per verhaal en per leerling opgeslagen naast de andere gegevens en is altijd in te zien zodat je de ontwikkeling van het tekstbegrip en de schrijfvaardigheid kan volgen.

Je kan ook zelf teksten voor begrijpend lezen toevoegen (bijvoorbeeld Nieuwsbegrip) om het leesbeeld te optimaliseren voor leerlingen die zoveel moeite hebben met technisch lezen dat zij de inhoud niet goed opnemen. Stel de klankhulp en andere maatregelen voor tekstvereenvoudiging in.

Werkwijze

Voeg de leestekst toe aan de Reader, bijvoorbeeld van de begrijpend lezen-methode die de leerling gebruikt (of kies een verhaal uit de ingebouwde bibliotheek). Voeg eventueel een afbeelding toe. De tekstweergave wordt vanzelf vereenvoudigd met onder andere de kleurcodering van de klinkers, grotere letters en meer regelafstand. Deze vereenvoudiging is naar wens aan te passen. Stuur het verhaal door naar de leerling.
De leerling leest de tekst in de Reader en klikt onderaan op 'klaar met lezen'. Er verschijnt een scherm waar de leerling een korte samenvatting schrijft. De samenvatting kunt u terugzien in de Reader bij de leesgeschiedenis van de leerling. Naast het oefenen van de schrijfvaardigheid kan zo ook gecontroleerd worden of de leerling de essentie van de tekst heeft begrepen.

Op deze manier kan de leerling bijvoorbeeld de tekst thuis voorbereiding. Na de voorbereiding maakt de leerling op school de vragen bij de tekst. Daarbij gebruikt de leerling de 'standaardtekst met kleine zwarte lettertjes' of de leerling mag daarbij ook de Reader gebruiken op een tablet. Naast de plezierige tekstweergave is dat ook fijn met het scrollen door de tekst en het uitvergroten van moeilijke woorden of kernwoorden.

Kan je met de Taal in Blokjes Reader ook het schrijven van verhaaltjes oefenen?

Ja, dat kan met 'Nieuw verhaal schrijven' en met "Bestaand verhaal samenvatten en/of hoofdgedachte opschrijven". Met de Taal in Blokjes Reader kan het technisch lezen worden verbeterd en geoefend en er kunnen leeskilometers worden gemaakt. Maar wist je dat je daarbij ook kan werken aan de schriftelijke formuleervaardigheid (verhaalopbouw, verhaallengte, zinsbouw, hoofdletters, punten), aan het begrijpend lezen en aan de spelling?

Nieuw verhaal schrijven

Je leerling kan een eigen verhaal in de Reader software schrijven en dit samen met de behandelaar/begeleider toevoegen aan 'Mijn verhalen' in het account van de school of behandelaar. Het verhaal van je leerling kan worden opgeslagen in je “eigen bibliotheek” en wordt automatisch op klank gecodeerd. Je leerling krijgt een plaats in de "wall of fame" als auteur.
Je kan vervolgens het verhaal delen met je leerling (de auteur) en met al je andere leerlingen. Het is leuk en leerzaam als verschillende leerlingen zo hun eigen verhalen uitwisselen!
Is het een heel mooi verhaal voor iedereen die de Reader gebruikt? Wij kunnen het verhaal toevoegen aan de openbare bibliotheek. Mail hiervoor naar bieb@tibreader.nl.

Bekijk de video 'toevoegen van verhalen' hieronder.

Bestaand verhaal samenvatten en/of hoofdgedachte opschrijven

Gaat het om het schrijven naar aanleiding van een verhaal en om het begrijpen van het verhaal? Je leerling kan de hoofdgedachte van het verhaal of een kleine samenvatting in het bijbehorende schrijfvak schrijven. Het schrijfvak verschijnt na de knop "klaar met lezen". Zo kan je ook beoordelen of de leerling de essentie van het verhaal heeft begrepen. Het uiteindelijke doel van lezen is immers begrijpen wat er staat. Afhankelijk van het doel kan je zo ook werken aan de zinsbouw, het gebruik van hoofdletters en punten en aan de spelling.

Er zijn nog veel meer mogelijkheden! Zie hiervoor de tips bij FAQ 'Is de Taal in Blokjes Reader voor lezen of voor de spelling?'

Wat is het 'leeshappertje' in de Reader software?

Het 'leeshappertje' is een leesversneller dat meeloopt met de te lezen woorden in een verhaal. Het leeshappertje kan je per verhaal anders instellen. De leerling leest mee in het tempo waarop de woorden door het leeshappertje worden gecodeerd.

Het doel van het leeshappertje is om het leestempo te versnellen en om in een regelmatig tempo te leren lezen, zonder ‘doorhollen en vastlopen’ en zonder haperingen en valse starts. Het leeshappertje bevordert het regelmatig, op toon lezen. Kijk wat de leerling aankan en probeer het tempo langzaam op te voeren.

Wissel het tempo van het leeshappertje af als naar gelang de situatie.
Om het leestempo te versnellen kan je het tempo van het 'leeshappertje' opvoeren. Probeer samen met de leerling uit welke snelheid goed werkt.
Je kan de leessnelheid ook per leesniveau differentiëren, zet bijvoorbeeld het 'leeshappertje' iets sneller bij een tekst op M4 niveau en iets langzamer bij een tekst op E4 niveau.
Je kan bijvoorbeeld ook bij teksten op hetzelfde niveau het 'leeshappertje' iets sneller zetten als de klankcodering is ingeschakeld en iets langzamer als de klankcodering is uitgeschakeld.

Meer weten over 'het leeshappertje'?

De Taal in Blokjes Reader heeft een 'leeshappertje' op losse klank en op klankstuk (lettergreep) waarmee je het leestempo van de leerling aan kan sturen. Het leeshappertje hapt de klanken of lettergrepen weg (in losse klanken alleen bij het instapniveau). De leerling probeert de klank of het klankstuk te lezen vóórdat het leeshappertje ze heeft opgegeten. Stel samen proefondervindelijk het leestempo in. De leerling leert om op het ritme van de lettergreep te lezen. Het leeshappertje vind je in de Reader links onderaan de pagina.

Het leeshappertje laat de klanken/ lettergrepen verdwijnen volgens de leessnelheid die je instelt. De snelheid is zeer nauwkeurig per half puntje in te stellen. Als de leerling teksten van een bepaald (Avi)niveau goed op ritme kan lezen (zonder al te veel haperingen, verbeteringen en abrupte stops) kan de snelheid iets hoger worden ingesteld. Bij een moeilijkere tekst kan de snelheid iets lager worden ingesteld. De leerling kan dit ook zelf regelen.

Meer weten over de Taal in Blokjes Reader software?

Bekijk de Reader software op de website
Bekijk de Brochure Taal in Blokjes Reader
Bekijk de bijlage van het Stappenplan implementatie Taal in Blokjes op school: Taal in Blokjes software.pdf

Bekijk de video:

Kan je de lettergrepen (klankgroepen) aangeven bij de Reader software?

Ja dat kan. Dit is een belangrijke functie die het lezen van langere woorden mogelijk maakt. Leerlingen kunnen hiermee teksten lezen die (ver) boven hun geteste leesniveau zitten!

Is er auditieve ondersteuning bij de Taal in Blokjes Reader?

Ja, de Taal in Blokjes Reader kan voorlezen. Je kan kiezen uit verschillende voorleesstemmen. Op deze wijze worden klanken en woorden zowel visueel als auditief ondersteund.

Voor meer informatie zie de vragen:

Kan de Taal in Blokjes Reader software ook zelf voorlezen?

Ja dat kan! Er zijn verschillende voorleesstemmen. Voorlezen kan ook als extra ondersteuning worden ingezet bij Nieuwkomers om de klanken van de Nederlandse taal te leren. Zie ook de vraag “Wanneer is voorlezen met de Reader software zinvol?"

De Reader software heeft als doel om leerlingen op eigen kracht beter te leren lezen op tekstniveau. Uitgangspunten hierbij zijn fonologische ondersteuning en tekstvereenvoudiging. Dit gebeurt o.a. door visuele klankondersteuning (kleuren voor klanken), het aangeven van klankstukken (lettergrepen) en diverse andere verbeteringen in de tekstweergave. Maar je kan de visuele fonologische ondersteuning (kleuren voor klanken) ook combineren met auditieve fonologische ondersteuning: kies een voorleesstem.

De nieuwe voorleesmogelijkheid kan een goede aanvulling zijn voor een leerling. Lezen met voorleesondersteuning kan helpen met het verbeteren van het begrijpend lezen en de technische leesvaardigheid. Dit kan ook het leesplezier en de motivatie bevorderen.

Elke behandeling is maatwerk. De mogelijkheid tot voorlezen is een extra ondersteuning bij de fonologische ondersteuning en de maatregelen voor tekstvereenvoudiging. Leerlingen die baat hebben bij voorleesondersteuning hebben nu de mogelijkheid om deze functie aan te zetten, zie hieronder bij ‘Hoe werkt het’. Daarna kan de leerling zelf de stem en het tempo kiezen die hij/zij prettig vindt.

Wil je liever dat je leerling helemaal geen gebruik kan maken van de voorleesfunctie, dan kan je de mogelijkheid per leerling volledig uitschakelen. Zie hieronder bij ‘Uitschakelen voor leerling thuis’.

Hoe werkt het?

Bij het lezen van een verhaal kan je het verhaal laten voorlezen via de menu linksonder. Hier kan je kiezen tussen het leeshappertje of voorlezen. Standaard is het leeshappertje gekozen.

Open een verhaal in de reader om te lezen.
Linksonder kan je de keuze maken uit het leeshappertje en de nieuwe functie voorlezen. Klik op Voorlezen.
Indien gewenst kan je de stem, de snelheid van de stem en de pauze tussen de zinnen instellen.
Druk op Play ▶ om te beginnen met voorlezen.
Wil je de instellingen wijzigen? Druk op pauze ⏸ of stop ⏹.

Uitschakelen voor leerling thuis

Wil je liever dat je leerling helemaal geen gebruik kan maken van de voorleesfunctie, dan kan je de mogelijkheid per leerling volledig uitschakelen:

Ga je eigen account naar het tabblad Leerlingen en zoek de leerling op.
Klik in het menu van de leerling op: Ga naar → Gegevens en instellingen.
Ga rechtsonder naar Reader instellingen wijzigen.
Druk op het bolletje GEEN voorleesfunctie.
Druk op Opslaan.

Wanneer is voorlezen met de Reader software zinvol?

Het belangrijkste is dat leerlingen op eigen kracht leren lezen met de klankhulp en de andere mogelijkheden die de Taal in Blokjes Reader software biedt. Voorlezen vervangt natuurlijk niet het zelf lezen maar kan wel een goede aanvulling zijn voor leerlingen in bepaalde situaties en kan op veel verschillende manieren worden ingezet.

Bijvoorbeeld:

Voorlezen als voorbereiding bij het zelf lezen van 'moeilijke teksten' voor leerlingen die daar baat bij hebben en die zo makkelijker de volgende stap naar een hoger leesniveau kunnen zetten. De leerling leest een 'makkelijke' tekst zelf met klankhulp en het zelf lezen van een 'moeilijke' tekst wordt voorbereid door eerst naar de tekst te luisteren. Vervolgens leest de leerling de tekst zelf zonder voorleesfunctie.
Voorlezen als variatie voor de afwisseling, het leesplezier en de motivatie, bijvoorbeeld door mee te lezen met de voorlezer.
Voorlezen als ondersteuning van het begrijpend lezen in combinatie met technisch lezen als het technisch lezen zoveel inspanning vergt dat het tekstbegrip erbij inschiet. De leerling wordt extra ondersteund bij het technisch lezen waardoor er meer "ruimte is" voor het tekstbegrip.
Voorlezen als voorbereiding voor het begrijpend lezen: begin met begrijpend luisteren (voorleesstem). De leerling luistert naar het verhaal en leest niet mee. Vraag waar het verhaal over gaat. Geef hulp daar waar nodig. Daarna leest de leerling het verhaal zelf (zonder voorleesstem) terwijl hij veel beter begrijpt waar het over gaat.
Voorlezen van op klank gecodeerde teksten met NT-2 leerlingen. De voorleesstem geeft het goede voorbeeld bij het uitspreken van de gekleurde klanken. Dit is auditief en visueel heel sterk. Laat eerst de voorleesstem de gecodeerde woorden en zinnen voorlezen waarbij de leerling meekijkt (met het leeshappertje) en luistert naar de uitspraak van de groene, de gele klanken etc. Laat de leerling daarna zelf (zonder voorleesstem) of met voorleesstem het verhaal met de kleuren voor klanken lezen. voor meer infomatie zie: Is Taal in Blokjes geschikt voor NT2 leerlingen (nieuwkomers)?
Voorlezen als oefening voor de luistervaardigheid en het verhaalbegrip: luister goed naar het verhaal en vertel daarna waar het verhaal over gaat (begrijpend luisteren). Tevens als geheugentraining voor de gesproken taal.

Elke behandeling is maatwerk. De mogelijkheid tot voorlezen is een extra ondersteuning bij de fonologische ondersteuning en de maatregelen voor tekstvereenvoudiging. Leerlingen die baat hebben bij voorleesondersteuning hebben nu de mogelijkheid om deze functie aan te zetten (zie video). De leerling kan zelf de stem en het tempo kiezen die hij/zij prettig vindt.

Wil je liever dat je leerling helemaal geen gebruik kan maken van de voorleesfunctie, dan kan je de mogelijkheid per leerling volledig uitschakelen.

Heb ik Windows nodig voor de Taal in Blokjes Reader?

Nee, de Taal in Blokjes Reader werkt op elk apparaat. Bijvoorbeeld op Windows en Apple laptops en computers. En op Chromebooks, een iPad of op een andere tablet, zoals de Snappet tablet . De Reader werkt natuurlijk ook op de smartphone!

Hoe moet je de software van de Taal in Blokjes Reader installeren?

Installeren is niet nodig! Het programma is web-based.

De leerkrachten, RT-ers en andere hulpverleners kunnen inloggen op www.tibsoftware.nl en kunnen gelijk aan de slag.
De leerlingen kunnen met hun leerlingaccounts thuis hetzelfde doen en de verhalen lezen die de hulpverlener heeft klaargezet.

De software werkt op alle apparaten met internettoegang waaronder laptops, desktopcomputers, tablets en smartphones.

Moet je altijd een leerling invoeren bij de Taal in Blokjes Reader?

Ja dat is nodig, anders kan de Reader geen leesgeschiedenis bijhouden en geen samenvattingen van leerlingen opslaan.

Taal in Blokjes Module software

Wat is de Taal in Blokjes Module software?

De Taal in Blokjes Module software is een programma voor gebruik op school of praktijk. Leerlingen kunnen de software gebruiken onder begeleiding van een leerkracht of taalspecialist.

De Module software biedt werkvormen voor begeleid oefenen en voor zelfstandig gebruik. Je kan de software inzetten vanaf eind groep 2 (voorschotbenadering).

De Taal in Blokjes Module software kan worden ingezet voor basisvaardigheden, woordlezen en spelling en heeft onder andere de volgende werkvormen: woorden coderen, syntheselezen, woordvelden, tempowoorden, spelling met het klankenbord en kleurendictee.

De Module software is opgebouwd in leermodules met een oplopende moeilijkheidsgraad. Elke leerling oefent in zijn/haar eigen module en bij voldoende beheersing kan hij/ zij naar een volgende module. De software houdt voor elke leerling de resultaten bij.

Met een schoolaccount kunnen meerdere leerlingen tegelijk oefenen met de Module software.

De Module software is een oefenprogramma voor school en heeft geen leerlingaccounts om thuis te oefenen. Voor het oefenen thuis kan de Taal in Blokjes Reader software worden gebruikt. Beide programma’s vullen elkaar aan. Daarom gebruiken scholen vaak beide programma’s als ondersteuning: zowel de TiB Reader software als de TiB Module software

Werkvormen met uitleg en video voorbeelden bekijken? Bekijk de indruk van de Taal in Blokjes module software.

Gebruik naast de Taal in Blokjes Module software ook de Taal in Blokjes Reader software. Beide programma's vullen elkaar aan. Zie voor het verschil, de uitleg en de voorbeelden de pdf: Taal in Blokjes software.pdf .

Wat is het verschil tussen de Taal in Blokjes Reader software en de Taal in Blokjes Module software?

Meer weten?

Bekijk de Taal in Blokjes Reader software op de website
Bekijk de Taal in Blokjes module software op de website
Bekijk de pdf: Taal in Blokjes software.pdf

Bekijk de video:

Hoe kan ik de Taal in Blokjes Module software bestellen?

Mail voor meer informatie over de software naar: software@taalinblokjes.nl

Wat is “het Sprekende Klankenbord”

Je kan schrijven met het sprekende klankenbord Dit is een flexibele werkvorm van de Module software waarmee leerlingen auditieve woord- en/of zinnendictees en teksten (verhaaltjes) kunnen schrijven. Deze werkvorm is bedoeld om de spelling te oefenen én uit te leggen. Met het sprekende klankenbord kan je ook de klank-teken koppeling, de analyse van woorden in klanken en de woordsynthese oefenen.

Het “sprekende klankenbord” is een toetsenbord met klanken en onderdeel van de Taal in Blokjes Module software. Er zijn vier klankenborden in opklimmende moeilijkheidsgraad, deze corresponderen met de klankkaarten en de werkboeken van Taal in Blokjes. Bij het klanken toetsenbord worden de klanken uitgesproken bij het aanklikken van de toets (klank). De uitspraak van de klanken kan ook worden uitgezet.

Het klankenbord wordt gebruikt voor de spelling, auditief dictee en het schrijven van zinnen en verhaaltjes. De uitspraak van de klanken geeft onmiddellijke feedback aan de leerling. Het meest eenvoudige klankenbord kan ook worden gebruikt bij leerlingen die de klank-teken koppeling nog niet volledig beheersen. Zie het voorbeeld hieronder. Als de leerling op de verkeerde toets drukt, hoort de leerling dat het niet klopt en kan hij zijn fout gelijk corrigeren. Naast spelling worden ook de klank-teken koppeling en de analyse en synthese van klanken met het sprekende klankenbord worden geoefend.

Niveau: klankenbord 1, mkm-woorden.

Leerlingen kunnen ook mkm-woordjes schrijven met het sprekende klankenbord van de Taal in Blokjes Module software (zie bijlage). Bijvoorbeeld: zeg 'aap' en laat de leerling aa-p intoetsen op het sprekende klankenbord. Als de leerling twijfelt, zweeft hij met de muis over de letters (klanken). Deze worden dan uitgesproken zodat hij de juiste letter kan kiezen zonder een fout te maken (klanken luisteren en visuele herkenning van de bijbehorende letters = klank-teken koppeling). De leerling hoeft zelf geen letters te schrijven.

Op het gehoor kan de leerling al de goede letter bij de klank kiezen. Er hoeft nog nauwelijks letterkennis aanwezig te zijn. De leerling denkt bijvoorbeeld: ‘aa’ het was een van de gele, maar welke? Als de leerling over de klanken zweeft met de muis op het klankenbord van de software hoort hij: aa, ee, oo, uu. De leerling kan dan een keuze maken (auditieve discriminatie). 

Je kan ook voorzeggen: zeg het woord, bijvoorbeeld 'aap' en zeg tegen de leerling ‘aa-p’: kijk goed bij de gele en de blauwe toetsen bij het intypen van het woordje aap. Goed zo! Je hebt het woord ‘aap’ opgeschreven!

Taalvragen i.c.m. Taal in Blokjes

Waardoor is er een verschil tussen klankgroep en lettergreep?

Zonder de verdubbelingsregel zou de klankgroep gelijk zijn aan de lettergreep.
Het verschil tussen de klankgroep en de lettergreep komt alleen door de regel voor de verdubbeling van de medeklinker na een korte klinker zoals in 'pakken' en 'koffie'. Dat is heel jammer want dit verschil leidt vaak tot discussie en verwarring.

De klankgroep is wat je hoort (bij het uitspreken) en de lettergreep is wat je ziet (bij het lezen). Als woorden auditief worden aangeboden, wordt het woord altijd in klankgroepen verdeeld: 'pa-ken' en 'ko-fie'. Je hoort geen verdubbeling van de medeklinkers. Op papier is de verdubbeling toegepast en de lettergrepen zijn: 'pak-ken' en 'kof-fie'.

Als de regel voor de lange klinkers niet was bedacht, zou de verdubbelingsregel overbodig zijn en een klankgroep zou dan gelijk zijn aan de lettergreep. Dat scheelt een hoop onderwijstijd en moeite voor de leerlingen. Je zou dan schrijven: paken, kofie, droomen en maaken.

Het verdelen van woorden in klankgroepen/lettergrepen (auditief en visueel) en het besef dat elke klankgroep/lettergreep één klinker heeft is belangrijk voor het begrijpen van de structuur van meerlettergrepige woorden. Het inzicht in de structuur van meerlettergrepige woorden is nodig voor het lezen en spellen.

Voor verdelen van ng/nk (lange, denken), zie andere FAQ-vraag: Hoe zit het met het breken van de NG en de NK?

Waarom staan de eer, oor, eur niet op de basiskaart?

De eer, oor, eur zijn onderdeel van de groep klankverkleuringen op r en l. De groep klankverkleuringen op r en l is veel groter dan alleen de -eer, -oor en -eur. De eer, oor, eur worden vaak genoemd omdat zij de meeste problemen geven. De ee van beer klinkt anders dan de ee van been, de oo van boor klinkt anders dan de oo van boot en de eu van deur klinkt anders dan de eu van deun. Maar er zijn meer verkleuringen zoals bijvoorbeeld de eel, ool, eul: vergelijk bijvoorbeeld de oo van school met de oo van schoon. Daarnaast heb je dan ook nog de -eren, -oren en -euren…

De r en l groep heeft zijn eigen basiskaart.
De klankverkleuringen op r en l worden uitvoerig behandeld in werkboek 7

Codeer je altijd alle klinkers en medeklinkers?

Nee, zie hiervoor de vraag Wanneer kan je de kleuren voor klanken afbouwen?

Hoe helpt 'klinkerlezen' bij spellend lezen?

Thalita Boumans

Klinkerlezen' met de Taal in Blokjes Reader software en de Taal in Blokjes Module software.

Wat is klinkerlezen? Klinkerlezen is een techniek om via de klinker naar het lezen van het hele woord (of klankstuk) te gaan.
Bekende leestechnieken zijn zoemend lezen, zingend lezen en voor-koor-door-lezen. Sommige leerlingen blijven desondanks hardnekkig doorgaan met spellend lezen.

Probeer eens 'klinkerlezen' als een leerling blijft hangen in het spellend lezen: eerst wordt de klinker benoemd en daarna wordt het hele woord in één keer gelezen. Deze leestechniek gebruiken wij al jaren met succes bij Stichting Taalhulp

Klinkerlezen met de Taal in Blokjes Reader software
Klinkerlezen bij teksten: kies verhalen op Avi 1 of 2 niveau binnen de Taal in Blokjes Reader software en zet de klinkercodering aan.
De leerling of de begeleider benoemt telkens de klinker in het woord en de leerling leest vervolgens het hele woord in één keer hardop.

Begin met eenvoudige woorden.
Instructie 1: zeg bij elk woord eerst de gekleurde klank en lees dan het woord hardop. Instructie 2: ik zeg bij elk woord telkens de gekleurde klank (klinker), probeer jij dan het hele woord te zeggen? Bijvoorbeeld bij het woord 'tak' zeg ik "a" en dan zeg jij 'tak'.

Een voorbeeld uit de Reader Software: de klinker is gecodeerd, de leerling of de begeleider spreekt de klinker uit. De leerling leest vervolgens het woord hardop.

Klinkerlezen met de Taal in Blokjes Module software
Klinkerlezen van woordrijtjes: binnen de Module software kies je de optie: lezen met hulp 2: het programma zegt de klinkers voor.
De leerling leest de aangeboden woorden zo snel mogelijk hardop.

Een voorbeeld uit de Module Software: het vakje om de klinker knippert en het programma spreekt de klinker uit. De leerling leest het woord hardop.

Waarom werkt klinkerlezen?
Bij spellend lezen worden de letters klank voor klank op volgorde uitgesproken en samengevoegd tot een woord. Uit de praktijk blijkt dat leerlingen met de techniek van het klinkerlezen de aanpak van het klank voor klank lezen loslaten. Waarom werkt klinkerlezen het spellend lezen tegen? Bij klinkerlezen komt telkens het middenstuk van het woord eerst. Een deel van het woord is al bekend. De leerling plakt "in zijn hoofd" de medeklinkers aan de klinker en leest het woord in één keer. Het leesgedrag om klank voor klank te lezen botst hiermee en de strategie van het spellend lezen wordt met klinkerlezen doorbroken!

Door telkens de klinker als "ankerpunt" van het woord te nemen, kan de leerling het woord snel visueel segmenteren in klinkers en medeklinkers. De structuur van het woord wordt duidelijk.

Elke leerling doorloopt de fase van het aanvankelijk lezen (of analytisch-synthetisch lezen). Sommige leerlingen blijven echter te lang in deze fase hangen en gaan hardnekkig door met klank voor klank lezen. Gebruik de techniek van het 'klinkerlezen' om het spellend lezen tegen te gaan bij leerlingen die moeite hebben om de volgende leesstap te zetten. Daarbij is de strategie van 'klank voor klank lezen' niet goed werkbaar bij het lezen van langere woorden (woorden met twee of meer lettergrepen of klankgroepen). Met 'klinkerlezen' worden de leerlingen ook alvast voorbereid op het lezen van langere woorden. Zij leren dat elke lettergreep/klankgroep één klinker heeft, dat je het woord breekt tussen de klinkers en dat het aantal klinkers in een woord gelijk is aan het aantal lettergrepen(klankgroepen). Dit bevordert het ontsleutelen en lezen van langere woorden.

Moet je leerling alleen maar gecodeerde teksten lezen?

Nee, maar op school en thuis lezen leerlingen al teksten met zwarte letters. Zelf teksten fonologisch coderen en lezen en gecodeerde teksten lezen met de Taal in Blokjes Reader software is een gedeelte van wat leerlingen lezen. Indien gewenst kan de codering bij de Taal in Blokjes reader stapsgewijze worden afgebouwd.

Door het werken met gecodeerde teksten gaan leerlingen denken in klanken. Bij “zwarte tekst” zeggen zij: “ik zie de kleuren in mijn hoofd”. De zwarte lettertjes krijgen meer betekenis. Klinkers worden sneller herkend en de klankgroepen en klankregels in woorden wordt sneller waargenomen.

Codeerstappen en efficiënt coderen

Zorg voor markeerstiften met een brede punt en voor een goede techniek. Gebruik géén kleurpotloden of waskrijt. Bij het markeren krijgt elke letter één veegje omhoog of omlaag, laat de leerling niet een paar keer op een neer gaan met de markeerstift bij dezelfde letter. Laat de leerling ook niet telkens de doppen op de markeerstiften doen tijdens het coderen.

Codeerstappen
1. Leerlingen coderen eerst klank voor klank en spreken daarbij tegelijkertijd de klank uit en lezen het woord hardop.

2. Daarna mogen zij overgaan naar het met dezelfde kleur coderen van de gehele tekst (bijvoorbeeld eerst alle rode letters, daarna alle gele letters enzovoort). Daarbij moeten wel eerst de oranje letters gecodeerd worden, dit zijn de stomme klinkers. Als je dit niet doet worden de stomme klinkers vaak groen!
Let op! Het na elkaar coderen van klanken met dezelfde kleur is alleen zinvol als de opdracht gecombineerd wordt met herhaald hardop lezen van de gecodeerde woorden. Laat het gecodeerde verhaal bijvoorbeeld drie keer voorlezen op verschillende dagen. De leerling leest dan de gecodeerde woorden en zinnen hardop. Het doel is hardop lezen van fonologisch gecodeerde woorden (klinkers en medeklinkers).

3. In een derde fase kunnen alleen de klinkers gecodeerd worden (wat je overhoudt zijn de medeklinkers, deze zijn blauw). Vuistregel: bij teksten van meer dan één lettergreep codeer je alleen de klinkers. Gebruik voor het oefenen eerst wat teksten met eenlettergrepige woorden.
Let op! Het na elkaar coderen van klinkers met dezelfde kleur is alleen zinvol als de opdracht gecombineerd wordt met herhaald hardop lezen van de gecodeerde woorden. Laat het gecodeerde verhaal bijvoorbeeld drie keer voorlezen op verschillende dagen. De leerling leest dan de gecodeerde woorden en zinnen hardop. Het doel is hardop lezen van fonologisch gecodeerde woorden: met de klinker als ankerpunt van de klankgroep (of lettergreep). Door het herhaald hardop lezen van fonologisch gecodeerde woorden kan de leerling steeds sneller woordstructuren herkennen en leeskilometers maken.

Het coderen gaat meestal snel met de goede techniek en wat oefening. Laat de leerling coderen waar je bij bent voor een goede indruk. Woorden deels coderen “om tijd te winnen” is niet zinvol (bijvoorbeeld op een bladzijde alleen de gele klinkers coderen en op een andere bladzijde alleen de korte klinkers). Het gaat hier niet om een losse klank-teken oefening maar om het leren werken met fonologische structuren, om het besef dat elke klinker een klankgroep (lettergreep) heeft en om het leren ontsleutelen van woorden in klankgroepen op basis van klinker-medeklinker structuren.

Het zelf coderen van teksten is een goede fonologische training en is ook belangrijk voor de spelling. Daarbij kan het zelf coderen uitstekend gecombineerd worden met het lezen van voorgecodeerde teksten in de TiB reader software voor de leeskilometers. De Reader is géén vervanging voor het zelf coderen van teksten!

Leerlingen geven vaak aan ook kleuren te zien in niet-gecodeerde tekst met zwarte letters. Dit betekent dat de kleur als fonologische ondersteuning aan de letters is gekoppeld.

Zie ook:

Hoe moet je woorden coderen? De kunst van het coderen

Mijn leerling maakt alle stomme klinkers groen, wat kan ik hier aan doen?

Dit kan verschillende oorzaken hebben:

De leerling kent de stomme klinkers niet (oranje).
De leerling leest de tekst niet hardop maar gaat uit van de vorm van de letter (de “e”) en niet van de klank. De ‘e’ van boekje is anders dan de ‘e’ van hek.
De leerling krijgt onvoldoende sturing/begeleiding bij het fonologisch coderen van teksten.
De leerling heeft te weinig geoefend met het herkennen van de stomme klinker in teksten.

N.B. Alvorens woorden te bouwen met stomme klinkers moeten leerlingen eerst de stomme klinkers in leesteksten goed kunnen herkennen!

Hoe kleur ik de a in ramen, de e in lenig, de o in olie, de u in muren?

Dit zijn lange klinkers met die met één letter worden geschreven door de regel voor de lange klinkers. De klank die je hoort bepaalt de kleur: deze klanken zijn dus geel. Maak deze klanken dus NIET groen!

Lezen: bij het coderen van teksten komt de lange klank met één letter al snel aan bod. Het is dan voldoende om uit te leggen dat je kleurt wat je hoort. Hoor je [aa] in het woord ramen? Kleur dan de a met één letter geel. Lees het woord hardop en luister naar de klank en vertel dat de de lange klank soms met één letter wordt geschreven. Leg uit dat het een regel is die later aan bod komt bij de spelling. Goed luisteren is nu voldoende.

Spelling: in werkboek 8 worden de regel voor de lange en de korte klinkers behandeld.

Hoe moet je woorden blokken? De kunst van het blokken, ook van woorden met de regels voor de lange en de korte klinkers

Begin met het blokken van klankzuivere en bijna klankzuivere blokwoorden. De leerling bouwt het woord met klankblokken ‘zoals je het hoort’ (met stomme klinkers indien van toepassing).
Bij het blokken zegt de leerling het woord hardop in klanken (d-a-k, k-aa-s, s-t-oe-r ) of in klankgroepen (zak-mes, straat-je, wan-de-len) en legt tegelijk de blokjes neer. Een woord dat uit meer klankgroepen bestaat wordt eerst in klankgroepen neergelegd en nagekeken. Is het woord goed? Dan worden de klankgroepen aan elkaar geschoven en wordt het woord opgeschreven.
Als dit goed gaat, kan de handeling worden ingekort: de leerling zegt het woord in klankgroepen en bouwt het woord in één keer. Daarna worden de woorden opgeschreven: eerst met het blokwoord erbij en daarna zonder.

Gebruik de klankkaart 1+2 of 3+4 op A4 formaat voor de leerlingen die nog moeite hebben met de klank-teken koppeling en met de analyse van woorden in losse klanken. Bijvoorbeeld: je zegt 'kaas', de leerling zegt 'k-aa-s", wijst tegelijk de klanken op de klankkaart aan en legt de blokjes op de goede letters. Daarna pakt de leerling de blokjes van de klankkaart in de goede volgorde en bouwt het woord.
Als laatste stap wordt het woord opgeschreven.

Hieronder worden de stappen uitgelegd voor het bouwen van blokwoorden met de regels voor de lange en de korte klinkers.

Stappen met blokwoorden

Bij het bouwen van woorden zijn in het begin de klankstructuur en regeltoepassing van elkaar gescheiden.

De leerkracht zegt een regelwoord, bijvoorbeeld "kamertje" of "botten"

Stap 1 De leerling bouwt het woord met klankblokken ‘zoals je het hoort’ (met stomme klinkers indien van toepassing).
Bij het blokken zegt de leerling het woord hardop in klankgroepen.
In blokjes staat er: "kaamertje" en "boten".

Stap 2 De leerling bedenkt of de regel van de lange of de korte klinkers gebruikt moet worden en waarom. De leerling legt dit uit.

Stap 3 De leerling past het woord in klankblokken aan als de regel voor de lange of de korte klinkers moet worden toegepast: één geel blokje weg bij de regel voor de lange klinkers of een blauw blokje erbij bij de regel voor de korte klinkers.

Stap 4 De leerling schrijft de juiste spelling op, waarbij de leerling het woord hardop in klankgroepen uitspreekt tegelijk bij het opschrijven.

Als bovenstaande goed gaat, ga je de handeling inkorten:

Stap 1 De leerling verdeelt het woord hardop in klankgroepen, bouwt het woord met de klankblokken en past tegelijkertijd de regels voor de korte en de lange klinkers toe (indien van toepassing). In blokjes staat er: "kamertje" en "botten". De leerkracht kan aan de leerling vragen of hij/zij een regel heeft gebruikt en zo ja waarom en zo nee waarom niet (bewustwording). Een regelfout kan nog worden verbeterd.

Stap 2 De leerling schrijft de juiste spelling op, waarbij de leerling het woord hardop in klankgroepen uitspreekt tegelijk bij het opschrijven.

Daarna wordt de handeling nogmaals ingekort en blijft alleen stap 2 over:

De leerkracht zegt het woord. De leerling denkt aan de klanken en de regels en schrijft de juiste spelling op, waarbij de leerling het woord hardop in klankgroepen uitspreekt tegelijk bij het opschrijven.

Tip: Laat de leerlingen de blokwoorden met elkaar vergelijken en samen nakijken.

Waarom gebruik je de regel voor de lange klinkers niet bij 'tweehonderd' en 'zeeman'?

"Met een groepje ben ik inmiddels in het laatste boek van Taal in Blokjes begonnen over de korte en lange klank. Nu merk ik dat ze heel veel baat hebben bij de regel van de lange klank: aan het eind van een klankgroepje kan ik geen twee gele blokjes hebben, dus breek ik er een weg. Maar hoe zit dat dan met het woord 'twee-hon-derd' en met 'zee-man'?"

De regel voor de lange klinkers is goed, maar nu heb je te maken met de 'familieregels': de plakwoorden of samenstellingen. De regel bij samenstellingen is dat je de spelling van de losse woorden niet mag veranderen als je een nieuw woord maakt door woorden aan elkaar te plakken.

Dus twee+honderd = tweehonderd, zee+man = zeeman, waar+om = waarom.

Dit kan je met de regel voor de plakwoorden uit het werkboek aan je leerlingen uitleggen.

Zo kan je ook nepverdubbelingen krijgen: hand+doek = handdoek.

De 'familieregels' of regels voor de woordvorming gaan altijd vóór op de klankregels.

Hoe zit het met het breken van de NG en de NK?

Van de auteur: Hoe zit het met het breken van de NG en de NK?

De ng en nk zijn bekende lastposten in woorden van twee of meer klankstukken. Als vaste medeklinkercombinaties horen ze bij elkaar. De lettergreepafspraak zegt dat je moet breken tussen twee medeklinkers.

Maar het is lang niet altijd duidelijk hoe de uitspraak van de ng en nk in klankgroepen is:

Bij de nk is de uitspraak den-ken, don-ker de meest natuurlijk klinkende verdeling en dit klopt met de lettergreepafspraak.
Bij de ng is de uitspraak lastiger, één stukje van de ng lijkt aan het einde van de eerste klankgroep te zitten en één stukje van de ng lijkt aan het begin van de volgende klankgroep te zitten. Hoor en zeg je ban-ge, bang-e of ba-nge? Of hoor je geen verschil tussen ban-ge, bang-e en ba-nge?

Ik reken alle uitspraken goed. Er is geen eenduidige afspraak over het verdelen van de ng en nk in klankgroepen als er een klinker achter komt. Dit blijft een discussie die veel breder is dan de F&L methode®/Taal in Blokjes. Het belangrijkste is dat de leerling het woord in klankgroepen verdeelt, met elke klankgroep één klinker.

Voor leerlingen is het heel moeilijk om te horen en zeggen hoe je deze woorden met ng/nk in klankgroepen verdeelt. Dit in tegenstelling tot woorden met de verdubbelingsregel: kinderen vanaf 5 jaar kunnen die al geheel natuurlijk in klankgroepen verdelen, ook met de verdubbeling. Ze spreken pakken als [pà - ken] uit, en kikker als [kì - ker]. Je hoort de verdubbeling niet, daarom is het ook een spellingsregel.

Lezen en opgeschreven woorden

Bij het lezen, als de woorden op papier staan, is er wel een duidelijke afspraak. Dan leg ik aan de leerlingen uit dat het lettergreepstreepje bij de ng en nk altijd tussen de twee blauwe letters zit, net zoals bij alle andere blauwe letters (voorbeelden: ban-ge, den-ken, kas-ten, voor-deur, pak-ken). Want dit is nou eenmaal de regel voor de lettergrepen, daar kunnen wij niet van afwijken want anders gaat het hele systeem in de war. Het zou wel vreemd zijn als we alleen voor de ng alle afspraken overboord zouden moeten gooien. En de ng is ook het broertje of zusje van de nk, waarom breek je de nk anders dan de ng?

Afspraak is afspraak. Je zegt "nesje" moet je dan ook "nesje" schrijven? Nee, we schrijven "nestje". De afspraak van de woordvorming gaat voor.

NB: De klankstukken van onze taal met één klinker worden klankgroepen en lettergrepen genoemd. Een klankgroep is wat je hoort en een lettergreep is wat je ziet op papier. Op de regel voor de korte klinkers na (en de soms wisselende uitspraak van de ng), zijn klankgroepen en lettergrepen aan elkaar gelijk. Voorbeeld: pa-ken = klankgroep en pak-ken = lettergreep. Zie ook FAQ: verschil tussen klankgroep en lettergreep.

Leg aan je leerlingen uit dat de ng een lastige klank is die "tussen de klankgroepen in gaat zitten". Als je leest staat er ban-ge, je mag ba-nge en ban-ge en bang-e zeggen, het is allemaal goed. Leg uit dat je bij de nk breekt zoals bij den-ken en dat je dit altijd zo uitspreekt.

Leg verder uit als de leerling er aan toe is: ng en nk horen bij elkaar en we moeten de regel van de lettergrepen volgen. Dat is een officiële afspraak voor alle woorden die op papier staan, maar je mag ban-ge op verschillende manieren uitspreken bij lezen.

Tip: help je leerling met lezen van lange woorden

Woorden op papier in stukken verdelen vóór het lezen
Als een leerling met potlood woorden snel in klankstukken met één klinker verdeelt om het snel lezen en ontsleutelen van woorden te bevorderen, gebruikt de leerling ook de regel voor de lettergrepen.

Bij het visueel snel segmenteren in klankstukken gaat het erom dat de woorden razendsnel in hapklare leesbrokjes worden opgedeeld en pas daarna worden gelezen. Als voorbereiding op het lezen zelf wordt er op deze wijze een visuele analyse van het woord uitgevoerd. Leerlingen die moeite hebben met het ontsleutelen van langere woorden en niet weten niet hoe ze lange woorden moeten aanpakken omdat ze niet weten waar de stukjes zitten, hebben hier baat bij. In een volgende stap gaan zij de woorden "in hun hoofd" in stukjes verdelen bij het lezen.

Wat is de lettergreep leesregel?
Bij één medeklinker breek je het woord vóór de medeklinker: lo-pen, hui-zen, be-gin
bij twee medeklinkers breek je tussen de twee medeklinkers: kas-ten, hol-len, bes-je, ban-ge, den-ken...
bij meer dan twee medeklinkers: gokken of nadenken: moer-tje, kast-plank, kunst-werk

Het gaat hier om snel segmenteren vóór het lezen zelf. Het is voor de uitspraak bij lezen niet zo belangrijk of je bijvoorbeeld het woord 'boompje' als boom-pje of boomp-je verdeeld hebt...als je het woord maar leest zonder haperen en valse starts. Als je al gaat lezen bij het visueel segmenteren, schiet je je doel voorbij. Het is dan geen voorbereidende handeling vóór het lezen meer maar een andere oefening.

Hoeveel blokjes gebruik ik voor de ij?

Elke letter heeft één blokje. Alle 2-teken klanken, waaronder de ij, worden geblokt met 2 rode blokjes. Je kan aan je leerling uitleggen dat de ij uit twee losse letters bestaat, net als bij het toetsenbord van de computer. Bij het aan elkaar schrijven (verbonden schrift) zitten de letters aan elkaar en dan lijkt de ij op één letter.

Welke kleur heeft de 'ee' in het lidwoord: een?

Het woord 'een' wordt vaak uitgesproken als 'n. De ee is géén stomme klinker. De 'ee' in een is geel, er bestaat geen ee als stomme klinker.
Je kan het vergelijken met de uitspraak van 'n ( ' = het weglatingsteken) bijvoorbeeld: 'n boek.

Leg aan de leerling(en) uit dat er 'een' staat maar dat mensen 'n uitspreken om een verschil te maken tussen een (zonder nadruk) en één (met nadruk). Zeg nooit dat de 'ee' een soort stomme klinker is!

Alle stomme klinkers staan op de klankkaart: e, i in ig en ij in lijk. met uitzondering van een zeldzame stomme klinkercombinatie: dit is de -ik van monnik, perzik, havik. Omdat je na een stomme klinker nooit mag verdubbelen schrijf je: monniken, perziken en haviken.

Welke kleur heeft de eerste e in leren?

De eerste e in leren is geel. Het is de lange klinker ee met met de regel voor de lange klinkers èn met een klankverkleuring op r. Leeren wordt leren (vergelijk: geeven wordt geven). De ee in leer en de e van leren worden verkleurd door de r, daarom klinkt de ee anders.

De tweede e in leren is een stomme klinker, deze is oranje.

Hoe codeer je de regel voor de lange klanken? Geel blijf geel en groen blijft groen.

Taal in Blokjes is een klankmethode met kleuren als visuele ondersteuning. Elke groep klanken heeft zijn eigen kleur. Hoe? Je leest het in dit blog. Zo zijn bij de klinkers de lange klanken geel, de korte klanken groen, de twee-teken klanken rood en de stomme klanken oranje. De medeklinkers zijn blauw.

Geel blijft geel en groen blijft groen. Je kan de lange klank met twee letters schrijven zoals in boot of met één letter zoals in boten. Bij 'boten' is de regel voor de lange klanken toegepast, maar de klank zelf verandert niet en klinkt nog steeds hetzelfde, daarom verandert de kleur ook niet. De lange klank verandert niet door de regel voor de lange klanken. Als je woorden bouwt met de klankblokken gebruik je twee gele blokjes voor 'boot' en één geel blokje bij 'boten'. Voor het woord 'bot' gebruik je één groene klank. (lange en korte klanken geel en groen maken in boot, boten en bot)

Taal in Blokjes heeft klankblokken, werkboeken, handleiding/ oefenmappen, software en diverse materialen voor lezen, spellen en basisvaardigheden.

Taal in Blokjes is methode onafhankelijk en kan naast elke taalmethode worden ingezet voor de interventie en preventie bij lees- en spellingproblemen op niveau ON1, 2 en 3. Je kan Taal in Blokjes kan individueel, in groepjes en in de klas gebruiken.

Je kan Taal in Blokjes kan ook als evidence-based interventie voor lezen én voor spellen inzetten op ON niveau 2 en 3 als voortraject van de vergoede dyslexiezorg.

Meer weten? In het Inspiratieboek Taal in Blokjes (48 blz.) staat veel informatie over de methode en de basiswerkvormen lezen en spellen. Alle materialen en software worden beschreven met doelstelling, uitleg en voorbeelden. Bekijk het Inspiratieboek digitaal of vraag een exemplaar aan bij info@taalinblokjes.nl

Je kan Taal in Blokjes kan op verschillende ondersteuningsniveaus gebruiken naast de reguliere taalmethode. In het Stappenplan Implementatie Taal in Blokjes op school kan je de basisopzetten vinden voor de ondersteuningsniveaus 1, 2 en 3 en voorbeelden van werkvormen.

Bekijk ook de video's van Taal in Blokjes in de klas op onze website: www.taalinblokjes.nl

Wat zijn leenwoorden en hoe herken je leenwoorden?

Leenwoorden zijn woorden in de Nederlandse taal die afkomstig zijn uit een andere taal en (meestal) een afwijkende spelling hebben. Historisch gezien zijn dit vooral leenwoorden uit de Franse taal en uit de Engelse taal.

Hoe herken je leenwoorden?

Door te werken met contrast ten opzichte van de Nederlandse klankkaart van Taal in Blokje zijn leenklanken en leenwoorden makkelijk op te sporen. Als de leerling eenmaal leenklanken en leenwoorden kan herkennen, weet hij ook wat de afwijkingen in de spelling zijn vergeleken met de Nederlandse woorden en kan hij zich specifiek richten op de 'lastige spelling'. De leerling leert zo welke woorden de Nederlandse klanken en regels volgen en welke woorden niet. Niet alle woorden die lang zijn of er ingewikkeld uitzien zijn moeilijk te spellen. De leerling leert om de leenwoorden woorden te scheiden van de Nederlandse woorden. De spelling wordt niet meer op een hoop gegooid. De informatieverwerking voor spelling verbetert.

Vuistregel voor de herkenning van leenklanken en leenwoorden. Leenklanken zijn:

1. alle letters die niet op de Nederlandse klankkaart van Taal in Blokjes staan zijn leenklanken zoals de c, q, x en y maar ook bijvoorbeeld de oi van toilet, de eui van fauteuil, de air van militair, de ck van snack en de sh van shampoo. 2. alle letters die wel op de Nederlandse klankkaart staan maar die geen Nederlandse uitspraak hebben, bijvoorbeeld de ch en de oo van 'chauffeur' [sjoveur] en 'douche' [doesj] en woorden met 'de Franse i' uitgesproken als [ie] : 'rivier' [rievier], 'viool' [vie-ool], 'activiteit' [aktievieteit]. Oefenen met Leenwoorden Leenklanken herkennen is makkelijker dan leenklanken opschrijven. Begin met het herkennen van leenklanken. Laat de leerling de leenwoordklanken in leenwoorden zoeken en onderstrepen met potlood (of coderen met paars).
Gebruik hiervoor woordenlijsten op een blaadje in een vergroot lettertype. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld de leenwoorden uit de spellingpakketten van de taalmethode van je leerling. Kijk de onderstreeptje leenklanken in de woorden na en bespreek de fouten. Eventueel kan je de leenwoorden fonetisch opschrijven om de afwijking van de spelling duidelijk te maken, bijvoorbeeld rivier = [rievier], de i is dus een leenklank, chauffeur = [sjoveur], de ch en au zijn leenklanken, chic = [sjiek], de ch, i en de c zijn allemaal leenklanken.

Laat vervolgens de leenwoorden opschrijven. Tip voor in de klas: woorddetective leenwoorden. Verzamel folders en kranten en laat je leerlingen de woorden uitknippen waarvan zij denken dat het leenwoorden zijn en daarvan een collage maken op een A4 blaadje.

Is de y een klinker, een medeklinker of nog iets anders?

De y is een buitenlandse klank die zowel een klinker als een medeklinker kan zijn.

Bijvoorbeeld

medeklinker:

y = [j] yoga, yoghurt, yucca, mayonaise, royaal, royeren....

klinker:

y = [i] gym, sympathiek, symposion ...

y = [ie] analyse, dynamo, pony, sorry, hobby...

Waarom staat de y niet op de Nederlandse klankkaart van Taal in Blokjes (en ook niet de c, q en x)?

Er zijn veel meer leenklanken dan de c,q,x en y en de leerling leert om de leenklanken en leenwoorden te herkennen door deze af te zetten tegen de Nederlandse klanken.

Door te werken met contrast ten opzichte van de Nederlandse klankkaart van Taal in Blokje zijn leenklanken en leenwoorden makkelijk op te sporen. Als de leerling eenmaal leenklanken en leenwoorden kan herkennen, weet hij ook wat de afwijkingen in de spelling zijn vergeleken met de Nederlandse woorden en kan hij zich specifiek richten op de 'lastige spelling'. De leerling leert zo welke woorden de Nederlandse klanken en regels volgen en welke woorden niet.
Niet alle woorden die lang zijn of er ingewikkeld uitzien zijn moeilijk te spellen. De informatieverwerking voor spelling verbetert.

Vuistregel voor de herkenning van leenklanken en leenwoorden.

Leenklanken zijn:

1. alle letters die niet op de Nederlandse klankkaart van Taal in Blokjes staan zijn leenklanken zoals de c, q, x en y maar ook bijvoorbeeld de oi van toilet, de eui van fauteuil, de ck van snack en de sh van shampoo.

2. alle letters die wel op de Nederlandse klankkaart staan maar die geen Nederlandse uitspraak hebben, bijvoorbeeld de ch en de oo van 'chauffeur' [sjoveur] en 'douche' [doesj] en woorden met 'de Franse i' uitgesproken als [ie] : 'rivier' [rievier], 'viool' [vie-ool], 'activiteit' [aktievieteit].

Waarom staan de c, q, x en y niet op de Nederlandse klankkaart van Taal in Blokjes?

Er zijn veel meer leenklanken dan de c,q,x en y en de leerling leert om de leenklanken en leenwoorden te herkennen door deze af te zetten tegen de Nederlandse klanken.

Door te werken met contrast ten opzichte van de Nederlandse klankkaart van Taal in Blokje zijn leenklanken en leenwoorden makkelijk op te sporen. Als de leerling eenmaal leenklanken en leenwoorden kan herkennen, weet hij ook wat de afwijkingen in de spelling zijn vergeleken met de Nederlandse woorden en kan hij zich specifiek richten op de 'lastige spelling'. De leerling leert zo welke woorden de Nederlandse klanken en regels volgen en welke woorden niet.
Niet alle woorden die lang zijn of er ingewikkeld uitzien zijn moeilijk te spellen. De informatieverwerking voor spelling verbetert.

Vuistregel voor de herkenning van leenklanken en leenwoorden. Leenklanken zijn:

Wat zijn 'botsende klinkers'? Hoe codeer je het woord 'melodieën'? Zijn woorden met een trema leenwoorden?

Wat zijn 'botsende klinkers'? Hoe codeer je het woord 'melodieën'? Zijn woorden met een trema leenwoorden?
Je codeert de [ie] van melodieën rood en de stomme klinker [e] oranje. In je hoofd moet je het trema vervangen door een lettergreepstreepje: “melodie-en”.
De puntjes van het trema zeggen: "ik help je met lezen door aan te geven dat dit de start is van een nieuwe lettergreep”.
Elke lettergreep heeft één klinker. Het trema is een leesteken dat aangeeft dat je daar het woord in klankstukken breekt, het is bedoeld om de leesbaarheid te verbeteren. Het trema wordt gebruikt om de grens tussen twee klinkers aan te geven. Het trema voorkomt dat ‘botsende klinkers’ verkeerd worden gelezen. Het gebruik van een trema verandert de klanken niet.

Voorbeelden van woorden met ‘botsende klinkers’: knieën [knie-en], zeeën [zee-en], beïnvloeden [be-invloeden], geërfd [ge-erfd], poëzie [po-ezie], beëindigen [be-eindigen], beïnvloeden [be-invloeden] geïnteresseerd [ge-interesseerd].

Een letter met puntjes erop wijst niet op een leenklank en op leenwoorden. maar het is wel zo dat 'botsende klinkers' relatief veel voorkomen bij leenwoorden van Franse oorsprong. Bijvoorbeeld: ideeën [i-dee-en], bacterieën [bac-te-ri-en], officiële [of-fi-ci-e-le], financiële [fi-nan-ci-e-le], reünie [re-u-nie], ruïne [ru-i-ne], reële [re-ele].

Nederlandse woorden bestaan meestal uit klinkers afgewisseld door medeklinkers. Voorbeelden: het woord ‘zakdoek’ heeft de structuur mkm-mkm, het woord ‘toneelvoorstelling ’heeft de structuur mk-mkm-mkm-mmkm-mkm.

Bij Nederlandse woorden kan je vooral ‘botsende klinkers" krijgen als een klinker gevolgd wordt door een stomme klinker: drieën, knieën zeeën, tweeën, tweeëntwintig, drieëntwintig… Als je drieën, knieën en zeeën met een trema schrijft, waarom schrijf je dan niet ook haaiën en begroeiïng met een trema? Dat zijn dan toch ook ‘botsende klinkers’?

Het trema wordt niet gebruikt bij 'botsende klinkers' als er volgens de taalkundigen geen misverstand met de leesbaarheid kan ontstaan. Bijvoorbeeld bij: haaien, breien, gooien, begroeiing, ideaal, actueel, financieel, viool, museum, aquarium, enthousiast...