Rondleiding F&L-software

F&L-behandelprogramma voor dyslexie en hardnekkige lees- en spellingproblemen

Het F&L-behandelprogramma heeft heel veel mogelijkheden om een behandeling op maat samen te stellen. Hieronder kan je de opbouw in modules en een aantal functies en mogelijkheden van het F&L-programma bekijken.

1. Toelichting op het F&L-behandelprogramma en het startscherm
2. Leerling aanmaken of leerling kiezen
3. Kies een module en kies de werkvormen
4. Een kijkje in de werkvormen
5. Basisopzet en werkvormen om mee te beginnen
6. Teksten lezen met de F&L-reader
7. Huiswerk klaarzetten

IDEE Thalita bij Rondleiding niet alles open zetten, maar bijvoorbeeld alleen 1, 3 en 4 omdat het nogal uitgebreid is? Wel het hele menu laten zien om mensen nieuwsgierig te maken, zij kunnen dan mailen om ook de rest te bekijken. Dan hebben we gelijk een mailcontact om t.z.t. te vragen of zij interesse hebben in een licentie.

Voor de behandeling van dyslexie en andere (ernstige)  lees- en spellingproblemen  gebruiken gespecialiseerde instellingen en praktijken het F&L-behandelprogramma. Wil je ook leerlingen behandelen met de F&L methode® software?

Neem contact met Bianca via info@fenlexpertisecentrum.nl of bel ons secretariaat: 0345 544 617 voor meer informatie over de mogelijkheden en over een licentie.

1. Toelichting op het F&L-behandelprogramma

Het startscherm

Hieronder zie je het startscherm van het F&L-behandelprogramma met toegang tot de hoofdfucties. Bovenin zie je de tabbladen van de verschillende onderdelen van de F&L-software. Stap1 is 'Kies een leerling'. Bij Stap 2 kan je kiezen voor:  Modules (1), Zelf kiezen (2) en F&L-Reader (3) De LINK#anchor[F&L-Reader] heeft veel functies en mogelijkheden om te lezen op tekstniveau.

Modules

De Modules zijn cumulatief en ingedeeld in meer dan 60 modules in opklimmende moeilijkheidsgraad. De werkvormen binnen de modules zijn gegroepeerd rondom basisvaardigheden, woordlezen en spelling. Voor het kiezen van een werkvorm binnen een Module ga naar: LINK 3. Kies een module en kies een werkvorm. Voor een overzicht van alleModules ga naar {LINK uitklapscherm]

Huiswerk klaarzetten

Kies een leerling op het startscherm ga naar  'Huiswerk'. Elke leerling heeft een thuisaccount om het huiswerk te oefenen dat je hebt klaargezet. Je kan de werkvormen uit de Modules klaarzetten en leeshuiswerk van de F&L-Reader. Daarnaast kan je ook “pen en papier” oefeningen opgeven (zoals het maken van dictees en codeeroefeningen) en bijvoorbeeld blokwoorden maken. De resultaten van het huiswerk worden bijgehouden in het programma. Per keer kan je het huiswerk bekijken, bespreken en aanpassen.

@Matthijs screenshot aanpassen alles naar niveau 4

2. Leerling aanmaken of leerling kiezen

@Matthijs plaatjes onderaan samenvoegen, content van Jan,  

Als je een leerling hebt gekozen ga je naar de tab ‘Leermodules’.  Kies een Module uit, bijvoorbeeld Module 11A bij de categorie ‘Bijna Klankzuiver’.

Is de gekozen Module te makkelijk of te moeilijk? Geen probleem ga dan een Module vooruit (Module 11B) of een Module terug (Module 10).

Van Module naar oefening

1. Kies een Module (bijvoorbeeld Module 11A)
2. Kies de werkvorm binnen de Module (bijv. Woorden Coderen)
3. Kies de oefening binnen de werkvorm (bijv. Alle klanken kleuren)

Als je een oefening hebt gekozen, kan je in de bovenbalk nog allerlei zaken aanpassen zoals het aantal woorden, de lettergrootte en het wel/niet laten zien van regelsymbolen.

Maak een keuze uit de werkvormen en oefeningen voor je leerling binnen de gekozen module en stel een programma ‘op maat’ samen voor je leerling

De modules zijn cumulatief, alles wat in een eerdere module is behandeld komt ook aan bod in een volgende module.  Heeft de leerling voldoende beheersing van een module? Ga dan door naar een volgende module. Bij de werkvormen is ook afbouw van de fonologische ondersteuning (kleurcodering van klanken) mogelijk.

Elke werkvorm bevat verschillende oefeningen. Om het leren voor de leerlingen uitdagend en stimulerend te houden, is er veel variatie in de oefeningen aangebracht. Het is niet de bedoeling dat je leerling alle oefeningen maakt die bij een werkvorm horen.

In het voorbeeld hebben wij Module 11A gekozen. De keuze van het instapniveau (bijvoorbeeld ‘Klankzuiver’) en het niveau binnen ‘Klankzuiver’ (bijvoorbeeld Module 4) wordt bepaald door het (geteste) niveau van lezen, spellen en basisvaardigheden en door de behandelaar. Daarbij is veel flexibiliteit en maatwerk mogelijk.

Om te starten met het F&L-behandelprogramma kan je het beste  in het niveau Klankzuiver beginnen en een basisopzet gebruiken. Vanuit die basisopzet kan je gaandeweg de werkvormen uitbreiden, variëren en alle andere mogelijkheden verkennen. Hieronder tref je een voorbeeld aan van een basisopzet bij een gekozen module. Deze werkvormen staan (op enkele uitzonderingen na) in elke leermodule.

Basiswerkvormen (anders lay-outen, minder groot, naast elkaar in kolommen?)

1. klank-teken koppeling
2. codeeroefening
3. woordsegementatie

Lezen

3. woordlezen
4. tekstlezen met F&L Reader
5, lezen met woordvelden

Spelling

6. spelling op het klankenbord
7. kleurendictee

Als je begint met het F&L-behandelprogramma, kan je gekozen werkvormen als favoriet instellen om ze makkelijker terug te kunnen vinden. Als je op het hartje drukt naast ‘werkvorm starten’ , stel je je favoriete werkvorm in.

Oefenen met de Klank-Teken koppeling

In deze video zie je voorbeelden van:

• Klanken luisteren
• Groeiklanken
• Klanken kleuren
• Klankvelden

Basiswerkvormen

Kies een oefening voor de klank-teken koppeling, bijvoorbeeld 'groeiklanken'.

Ga daarna verder met een codeeroefening voor het leren van de klank-kleur koppeling. Kies bij ‘Overige’ voor ‘Woorden coderen’ en voor ‘Alle klanken kleuren’.

Gebruik de werkvorm woordsegmentatie voor het opdelen van woorden in klankstukken. Kies voor ‘voor lettergrepen knippen A’ bij 'Basisvaardigheden'. Het goed kunnen verdelen van woorden in klankstukken en het besef dat elk klankstuk ‘één klinker heeft, is de basis voor het correct lezen en schrijven van langere woorden.

Klankanalyse: hak het woord in losse klanken

De analyse van woorden in losse klanken is, naast de klank-teken koppeling, een essentiële basisvaardigheid voor het leren schrijven van woorden.

Lezen

Woordlezen: Kies: Woordenlezen: ‘groeiwoorden A’
Tekstlezen: Kies een verhaal uit de F&L-Reader software op het niveau van de leerling.
Lezen met Woordvelden: Kies: Lezen van klankstructuur (blokjes zonder letters) naar woord: ‘woordvelden A’. Stel het aantal woorden in voor het woordveld .

Lezen met Woordvelden

Met de oefening Woordvelden leert de leerling om het woord aan de bijbehorende klankstructuur te koppelen. Je kan 'makkelijke' en 'moeilijke' woordstructuren binnen de woordvelden kiezen. Ook kan je  het aantal woorden bepalen dat in een woordveld zit, bijvoorbeeld 5 woorden of 50. Hoe groter het aantal woorden, hoe meer de leerling moet lezen.

In deze video zie je een  oefening met mkm woordjes.
Matthijs alle video's bekijken! Er zitten rare you tube plaatjes hierachter!!!

Spelling oefenen met het klankenbord

Er zijn klankenborden in opklimmende moeilijkheidsgraad. Bij het instapniveau is er ook een 'sprekend klankenbord' waarbij de leerling  over de letter (klank) zweeft en de klank hoort alvorens een letter in te typen. Deze feedback voorkomt fouten. Het klankenbord is een vrije, flexibele werkvorm voor het schrijven van woorden en zinnen (bijvoorbeeld auditief dictee) en voor het uitleggen van de taalregels. Je kan de codering van de taalregels afzonderlijk aan- en uitzetten. 

Schrijven (Spellen)

Spelling op het klankenbord: Laat de leerling oefenen met woorden (en zinnen) op het klankenbord.  Kies: ‘Schrijven met het klankenbord’.
Het klankenbord groeit mee met de modules, hogere modules krijgen steeds meer mogelijkheden. Bespreek de regels in de gekozen module en zet de gewenste regelcodering aan in de bovenbalk.

Het F&L-behandelprogramma werkt met regelsymbolen en begrijpt ook ‘nieuwe woorden’. Het programma kan deze symbolen ook toepassen in woorden die op het klankenbord worden ingetypt.Om de regelcodering uit te proberen, kan je bij je testleerling alle regelcoderingen aanzetten en de woorden ‘wandelen, wandel, school, scholen, kleur, kleuren, dromen, ploffen, vruchten, bever en vazen’ schrijven op het klankenbord. Je ziet dan de bijbehorende regelcoderingen verschijnen.

Kleurendictee: Voor het oefenen van de spelling kan je ook kiezen voor de optie ‘Kleurendictee gesproken woorden’.

Woordvorming

Bij de woordvorming gaat het om de morfologie of om grammaticale regels. Daarom worden bij deze oefeningen geen kleuren voor klanken gebruikt.

Leenwoorden

Binnen het F&L-behandelprogramma komen leenwoorden uitgebreid in de hogere Modules aan bod. De leenwoord klank-teken koppelingen en afspraken worden stapsgewijds aangeboden en uitgebreid. Hieronder een voorbeeld van leenklanken herkennen en coderen in woorden. Het herkennen van leenklanken in woorden is een belangrijke vaardigheid voor het spellen van deze woorden (en voor een correcte uitspraak bij lezen).

Matthijs ik denk als dez pagina gefixed is, zo snel mogelijk naar F&L expertise centrum bij Rondleiding of indruk want deze is veel beter, de eerdere teksten zijn niet zo best en hier wordt het startscherm uitgelegd

F&LVerhaal kiezen

1. Kies een leerling.
2. Ga naar F&L-Reader in het startscherm. Kies stap 2 (of ga naar de tab  'F&L-reader op de bovenbalk.
3. Ga naar ‘Bibliotheek’.
4. Stel het leesniveau in (Cito-Avi of F&L niveau.)
3. Kies een verhaal.

De verhalen zijn ingedeeld op leesniveau. Kies een verhaal uit de F&L-Reader software op het niveau van je leerling en zet de klankcodering aan. Bij woorden van één klankstuk codeer je de klinkers en de medeklinkers. Bij woorden van twee klankstukken of meer codeer je de klinkers. Bij leesteksten die boven het geteste leesniveau van je leerling zitten, zet je ook de verdeling in klankstukken (lettergrepen) aan.

Het 'leeshappertje'
Het leeshappertje is een specifieke functie in de Taal in Blokjes Reader die is ontworpen om de leessnelheid van de leerlingen te verhogen en ze in een stabiel ritme te helpen lezen. Het "hapt" klanken of lettergrepen weg op een ingestelde snelheid, waardoor de leerling wordt uitgedaagd om het tempo bij te houden.

Selecteer een verhaal op woordkenmerken

Hoe kies je verhalen voor je leerling? Binnen één leesniveau zijn sommige teksten moeilijker dan andere. Worden er veel lange woorden gebruikt? Zijn er regels gebruikt, zo ja welke? Maak onder andere gebruik van de statistieken en woordkenmerken van verhalen als je een behandelplan op maat maakt voor je leerling.

Kijk hieronder voor een voorbeeld van de statistieken van het verhaal 'Avontuur in de boomhut'.

Combineer het technisch lezen met begrijpend lezen

Je kan het lezen met de Reader ook combineren met  begrijpend lezen en schrijfvaardigheid.

Laat je leerling na het lezen een korte samenvatting maken in het tekstvak van de Reader.

Maak je eigen bieb en voeg verhalen toe

De F&L Reader heeft een uitgebreide bibliotheek met verhalen op alle Cito en Avi-niveaus. Maar je kan ook je eigen bibliotheek inrichten en teksten met foto's of afbeeldingen toevoegen. Voeg bijvoorbeeld  teksten over een bepaald thema toe of teksten voor een schoolproject. ook kan je informatieve teksten toevoegen en teksten voor begrijpend lezen.

Je eigen teksten worden automatisch op klank gecodeerd inclusief leenwoordklanken. Ook de woordkenmerken zoals bijvoorbeeld woordlengte en het aantal regelwoorden worden automatisch geanalyseerd.  Je verhalen worden automatisch ingedeeld op het juiste leesniveau (Cito/Avi/F&L). Natuurlijk kan je je teksten ook aanpassen,  bijvoorbeeld een paar lange zinnen opdelen of de langste woorden vervangen. Het leesniveau wordt automatisch opnieuw vastgesteld.

Deel je verhalen met je collega's! Zo kan elke collega meerwerken aan de bieb en de teksten gebruiken voor de behandeling van de leerlingen.

7. Huiswerk klaarzetten en monitoren

1. Inleiding
2. Zet het huiswerk klaar
3. Thuisaccount voor de leerling (huiswerk weergave)
4. Status van het huiswerk/ monitoring ( behandelaar weergave)

Inleiding
Elke leerling heeft zijn eigen thuisaccount. Klik op de naam van de leerling bovenaan, en kies ‘Huiswerk’.

Zet een aantal werkvormen uit je module klaar om thuis te oefenen. Voeg de opdrachten van de F&L-Reader toe. Zet ook de ‘pen en papier’ oefeningen klaar bij ‘Overige werkvormen’.

De software houdt de resultaten bij van wat de leerling thuis heeft gedaan. In je hoofdaccount kan je terugzien wat de leerling heeft gelezen en geschreven. Aan het begin van de behandeling kan je het gemaakte huiswerk samen nakijken en gelijk een deel van het (aangepaste) huiswerk alvast klaarzetten voor de volgende keer.

Zet het huiswerk klaar

Thuisaccount voor de leerling (huiswerk weergave)

De leerling kan thuis oefenen met zijn/haar persoonlijke leerlingaccount. Met de huiswerkomgeving krijgen de leerling en de ouders een duidelijk overzicht van welke werkvormen als huiswerk zijn opgegeven. Dit bestaat uit zowel computerondersteunde oefeningen als 'analoge' werkvormen zoals blokken, coderen enzovoorts.

De leerling kan daarnaast tijdens de behandeling en thuis verhalen lezen uit de F&L reader. Hiervan wordt de leesgeschiedenis bijgehouden. De behandelaar selecteert de verhalen die beschikbaar zijn voor thuis ('verhalen delen').

De software houdt vervolgens de resultaten bij van wat de leerling thuis heeft gedaan (zie afbeelding hieronder).

@Matthijs copyright 2023 aanpassen naar 2025!

Status van het huiswerk / monitoring ( behandelaar weergave)
Als behandelaar kan je gemakkelijk inzien wat de status van het huiswerk is en hoe de voortgang verloopt.